Motiverende gespreksvoering
Motiveren kun je leren
Hoofdstuk 7
STAP 3: LAAT DE PATIËNT ZIJN MOTIVATIE EEN CIJFER GEVEN
Het motivatiecijfer lokt verandertaal uit en zorgt dat de patiënt nadenkt over de nadelen van
het huidige gedrag en de voordelen van het nieuwe gedrag.
Vraag de patiënt om een cijfer te geven aan zijn motivatie om het huidige gedrag te willen
veranderen. Een cijfertussen de o en de 10, waarbij o betekent: Ik wil dit gedrag nooit
veranderen. En 10 betekent: Ik wil niets liever dan het gedrag veranderen. Bij elk cijfer boven
de o reageer je nu blij verrast: 'Oh een 4, dat is geen o, wat maakt dat het al een 4 is en
geen o?' Met andere woorden, waarom zou je je gedrag willen veranderen? Nu krijg je
vervolgens de eigen motivatie van de patiënt om van gedrag te willen veranderen te horen.
Ook hier is het enige datje als hulpverlener hoeft te doen samenvatten en reflecteren.
Natuurlijk komt het zo nu en dan voor dat iemands motivatie tot een gedragsverandering o is.
Zo is het leven. Dan vervalt de vraag: 'wat maakt het dat het al een o is' natuurlijk. Je kunt de
vraag: wat zou er moeten gebeuren om van die o een 2 te maken overigens nog steeds
stellen. Als hier ook geen antwoord op komt, hoef je niet verder te gaan. Je kunt niet
iedereen redden. Je kunt, omdat je in het begin wel toestemming hebt gekregen om over het
ongewenste gedrag te praten, wel informatie geven over het ongezonde gedrag. Intensieve
begeleiding is nu niet aan de orde. Soms kan deze informatie leiden tot een onverwachte
gedragsverandering.
Wees buigzaam als bamboe
'Wat maakt dat je motivatie een ... is?' Deze vraag laat je de essentie van eventuele
gedragsverandering bij deze persoon zien. En de ambivalentie die in deze persoon zit.
Reken erop dat je vaak onverwachte antwoorden gaat krijgen. Je denkt dat gezondheid
bijvoorbeeld een reden is om zo gemotiveerd te zijn voor de gedragsverandering. Soms is
niets minder waar.
Hoger cijfer
Je hebt nu zicht op een onderliggende motivatie om het gedrag te willen veranderen. Maar
het is geen quick fix, je bent er nog niet. Het is tijd om te herhalen, terug te geven wat je tot
nu toe weet en te vragen: En verder? Zijn er nog meer redenen datje motivatie al een 7 is?
Het is tijd om te judoën. Een beetje geven, wat gas terugnemen. Spring niet boven op een
motivatie om het gedrag te veranderen, wees niet te snel, niet te hebberig. Neem juist gas
terug. Je bent buigzaam als bamboe. Kinderarts: 'Echt? Zo hoog? En het geeft je zoveel
plezier dat drinken .. .'
EN VERDER? 'Wat maakt het nog meer datje motivatie al een .... is?'
Cruciaal is de samenvatting. Hierin reflecteer je de mening van de ander. Je bent de spiegel
voor de ander. De ander hoort in jouw woorden terug wat haar motiveert tot
gedragsverandering. Je kunt zelfs als je deze techniek beter gaat beheersen de ambivalentie
van de ander laten horen in je reflectie. De ambivalentie laat zich zien in verandertaaL Dat
zijn de pareltjes in het gesprek en sterke uitdrukkingen om in je samenvatting te gebruiken.
Het benoemen van de tegenstellingen bekrachtigt de motivatie om het ongewenste gedrag
niet te herhalen. Als de patiënt niet goed uit zijn woorden kan komen waarom hij iets zou
willen veranderen dan kun je hem helpen door te zeggen: 'Andere mensen zeggen wel eens
dat ze zouden willen stoppen vanwege het geld, om de kinderen een plezier te doen of om
bevrijd te zijn uit de ketens van verslaving. Zou dat voor u ook een reden kunnen zijn?'
Belangrijk is datje hierbij alles accepteert wat hij zegt: het gaat om zijn motivatie, dus als hij
, zegt dat geld geen probleem is, laat dit dan verder rusten en ga niet doordrammen met 'ja
maar heeft u wel eens uitgerekend hoeveel u in een week kwijt bent?'
MOTIVATIE VERHOGEN
'En wat kan helpen om bijvoorbeeld van die 6 een 7 te maken?' Door iemand zelf te vragen
wat hij denkt dat zou helpen hem gemotiveerder te maken zet je iemand enorm aan het
denken. Het leidt tot zelfwerkzaamheid, tot creativiteit. Elke oplossing door iemand zelf
aangedragen zal effectiever blijken te zijn. Wat je als gezondheidswerker allemaal voor
ideeën hebt, dat doet er op dit moment (nog) niet toe.
Kort samengevat
Geef de motivatie het gedrag te veranderen een cijfer.
Een motivatiecijfer roept verandertaal op.
Bij alle cijfers boven de 0: reageer blij verrast.
Vraag waarom het al het cijfer x is en geen 0. En verder? Nog meer redenen? Weest niet te
snel tevreden.
Samenvatten en reflecteren. Laat ambivalentie zien door de voordelen van stap 2, de
waaromvraag, naast de nadelen van het gedrag te zetten.
En wat moet er gebeuren om die motivatie te verhogen? Om bijv. van een 5 naar een 6 te
gaan.
Geef een samenvatting van de hele motivatie.
Check aan het eind: ben ik zo volledig geweest, mist u nog zaken?
Hoofdstuk 8 vertrouwen
Wat we in dit hoofdstukwillen bespreken is de vierde stap: Vaststellen hoe groot het
vertrouwen van een patiënt is, dat 'Je moet altijd oude hij zijn gedrag ook daadwerkelijk zou
kunnen veranderen, mocht hij daartoe besluiten. Herinneringen hebben Letterlijk kun je
zeggen, ik heb je net gevraagd naar een en nieuwe hoop' cijfer voor je wens, je motivatie om
wat meer te gaan bewegen en we hebben gesproken over alle redenen waarom je CHINEES
SPREEKWOORD van gedrag zou willen veranderen en hoe je je motivatie zou kunnen
verhogen. Ik heb nu een andere vraag: hoe groot is je vertrouwen dat- mocht je besluiten om
meer te gaan bewegen- het je ook werkelijk zal lukken om in de praktijk een halfuur sporten
per dag in te voeren; zou je dit vertrouwen ook een cijfer kunnen geven tussen de o ende
10?
Als hulpverlener kun je dus dit negatieve zelfbeeld wat opkrikken, door te vragen naar dingen
waar de patiënt wel succesvol in is geweest. Vrijwel iedereen heeft een schooldiploma of een
rijbewijs gehaald, anderen hebben kinderen opgevoed, soms in hun eentje, weer anderen
kunnen bijvoorbeeld erg lekker koken, mooi handwerken of goed klussen.
Bij het vragen naar een vertrouwen cijfer kun je twee extra vragen toevoegen:
Vraag wat er moet gebeuren om het cijfer wat op te hogen.
Vraag wie in de eigen omgeving van de patiënt hem tot steun kan zijn.
ALTERNATIEVEN VOOR HET VERTROUWENCIJFER Het geven van een cijfer op de
schaal van o tot 10 heeft ontegenzeggelijk veel voordelen, maar zoals al eerder gezegd, het
kan soms wat gekunsteld over komen. Je kunt alternatieve zinnen gebruiken om patiënten te
vragen naar hun vertrouwen om daadwerkelijk iets aan hun ongezonde gedrag te
verbeteren.
Kort samengevat
Vraag naar het vertrouwen dat iemand de gedragsverandering ook voor elkaar gaat krijgen.
Vraag wat er moet gebeuren om het vertrouwen te vergroten.
Vraag wie in de omgeving van de patiënt hem tot steun kan zijn.
Laat de patiënt vertellen wat hij in het verleden allemaal wel voor elkaar heeft gekregen.
Vat samen en reflecteer.
Benadruk dat gedragsverandering een leerproces is, met vallen en opstaan.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Cynthiaderks. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.