Samenvatting
Samenvatting Blok A Life Science en CBA
Leerdoelen van Blok A van het vak Life Science en CBA (combinatietoets) van leerjaar 1 staan in dit document uitgewerkt. Het document is erg overzichtelijk en duidelijk.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Leerdoelen Life Sciences en CBALes 1: Stofwisseling
De Latijnse termen voor de slokdarm, alvleesklier, twaalfvingerige darm en dikke darm,
te kennen (zie tabel).
Engelse term Nederlandse term Latijnse term
Cecum Blinde darm Cecum
Duodenum Twaalfvingerige darm Duodenum
Esophagus Slokdarm Oesophagus
Large intestine Dikke darm Colon
Oral cavity Mondholte
Gall bladder Galblaas
Pancreas Alvleesklier Pancreas
Salivary gland Speekselklier
Pharynx Keelholte Pharynx
Stomach Maag
Sphincter Sluitspier Sphincter
De macroscopische opbouw van het spijsverteringsstelsel te kunnen beschrijven.
Mond
Kauwen → verkleining voedsel
Speeksel wordt toegevoegd uit speekselklieren
- bevat amylase voor de hydrolyse van zetmeel (wordt verteerd tot
maltose) en glycogeen
- slijn (mucine) maakt voeding vochtig en glad
- dood bacterien
- buffer en lysozym
Slokdarm (Oesophagus)
Door peristaltiek van mond naar maag
Maag
Maagsap wordt toegevoegd uit maagsapkliertjes in maagwand
- bevat pepsine voor vertering van eiwitten en voor de omzetting van
pepsinogeen in pepsine (positieve feedback)
- bevat zoutzuur voor het doden van bacterien, activeren van
pepsinogeen en het inactiveren van eiwitten
Twaalvingerige darm (Duodenum)
Alvleessap wordt toegevoegd uit alvleesklier
- bevat enzym voor vertering van zetmeel
- bevat enzym voor vertering van eiwitten
- bevat enzym voor vertering van vetten
- neutraliseert het zuur uit de maag
Gal uit galblaas wordt toegevoegd (oorspronkelijk uit lever, galblaas is opslag)
- gal helpt enzymen bij de vertering van vetten door de vetten te
emulgeren → verdeelt het vet in kleine druppeltjes
,Dunne darm
Darmsap wordt toegevoegd
- bevat enzymen die de vertering voltooien
Verteerde voedinsstoffen worden opgenomen in het bloed via lumen (holte)
vervolgens epitheelcel en daarna naar het lymfekanaal
Dikke darm (Colon)
Bevat bacterien (darmflora) die voor ons vitamine K maken
Water wordt opgenomen uit de voedselbrij en deze dikt in
Endeldarm
Bevat onverteerbare resten uit het voedsel (celwand van planten: cellulose)
Afvalstoffen in de gal maken de poep bruin
De microscopische bouw van de maagwand te kunnen beschrijven en de functie van
de verschillende cellen en hun producten in de enzymatische vertering in de maag te
kunnen beschrijven.
Micorscopische opbouw maagwand
Maagwand is 0,5 centimeter dik met verschillende lagen (binnen naar buiten):
- Slijmvlieslaag: bestaat uit veel kleine kliertjes die maagsap
produceren
- Bindweefsellaag: bestaat uit cellen en vezels, waar bloedvaten en
zenuwen doorheen lopen
- Spierlaag: spieren zorgen voor kneden, mixen, malen en
voortbewegen van het voedsel. Voedsel wordt hierdoor verkleind en
maagsap wordt vermengd met de brij
- De maag bestaat uit twee delen. Het bovenste deel (fundus en
corpus) van de maag zorgt voornamelijk voor het toevoegen van
maagsap aan de brij. Het onderste deel (antrum) van de maag zorgt
vooral voor het kneden, mixen en malen.
Enzymatische vertering maag
Maagsap bevat: zoutzuur, slijm en pepsinogeen (inactief pro-enzym)
- Zoutzuur zorgt voor een zuur milieu waardoor bacterien worden
gedood
- Slijm beschermt de maagwand tegen de maagsap
- Pepsinogeen wordt in de maag geactiveerd tot pepsine, onder invloed
van zoutzuur en pepsine (positieve terugkoppeling)
- Pepsine (peptase): verteert eiwitten tot lange polypeptiden.
- De maagsapproductie wordt geregeld door het autonome
zenuwstelsel en door het hormoon gastrine uit de maagwand.
Functie zoutzuur:
1. Doden van bacterien
2. Denatureren (kapot maken) van eiwitten
3. Activeren pepsinogeen
De functie van gal in de vertering te kunnen beschrijven.
Gal zorgt voor emulgatie van vetten, waardoor er micellen ontstaan. Deze zijn beter af
te breken.
, De verschillende zuurgraden in het spijsverteringskanaal op te kunnen noemen en
welke component in de spijsverteringssappen deze zuurgraad bepaalt.
Amylase in speeksel (pH-optimum 6,6): verteert zetmeel tot maltose.
Zoutzuur (HCl): zorgt voor een sterk zuur milieu (pH 1 à 2) waardoor bacteriën in het
voedsel worden gedood.
Pepsinogeen wordt in de maag geactiveerd tot pepsine (pH-optimum 2,5), onder
invloed van zoutzuur en pepsine (positieve terugkoppeling).
De activatie van de spijsverteringsenzymen uit de alvleesklier te kunnen beschrijven
en waar dit plaatsvindt.
Amylase – vertering koolhydraten
Lipase – vertering
Protease – vertering eiwitten
Insulline – regelt glucose concentratie (opslag)
Glucagon – regelt glucose concentratie (vrijmaken glucose)
De rol en lokalisatie van enzymen betrokken bij de vertering van koolhydraten,
nucleïnezuren, eiwitten en vetten te omschrijven.
Koolhydraten:
- Mond voegt amylase toe
- Alveesklier voegt opnieuw amylase toe (amylase vanuit de mond is
onactief geworden door zuur van de maag)
- Dunne darm zorgt voor opname van koolhydraten (in ephiteelcel)
Eiwitten
- Door de lage ph van de maag veranderd pepsinogeen in pepsine
- Pepsine zorgt voor activatie van pepsinogeen naar pepsine (+)
- Dunne darm zorgt voor opname van eiwitten
Vetten
- Gal zorgt voor emulgeren van vetten
- Alvleesklier voegt lipase toe voor de vertering
- Dunne darm zorgt voor opname van vetten
De macroscopische en microscopische bouw van de dunne darm te beschrijven en de
functie van deze bouw in de vertering te verklaren.
Macro
- 6 meter, 300m2
Micro
- D.m.v. darvlokken (villus) met daarop microvilli (holte: lumen) heeft
dunne darm groot oppervlak voor snelle opname voedingstoffen
- Uiteindelijk worden de voedinsstoffen in de epitheelcel opgenomen
- Volgorde: dunne darm, villus, micorvilli, lumen, ephiteelcel, bloed
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lolahengel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62890 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen