4. Strafuitvoering
Inleiding: gevangenissen en overbevolking
Gevangeniswezen in België
5 gevangenissen (17 in Vlaanderen, 16 in Wallonië en 2 in Brussel)
Gesloten, halfopen, open
Voorbeeld gesloten gevangenis https://www.gevangenisgent.be
Overbevolking
Mogelijke redenen overbevolking (wetenschappelijke basis?):
• Stijging gemiddelde detentieduur
• Zwaardere straffen
• Strengere voorwaarden voor voorwaardelijke invrijheidstelling of alleszins
minder toepassing ervan
• Maatregelen zoals ET hebben te weinig effect
Transitiehuizen mogelijke oplossing?
Strafuitvoering & hervormingen jaren ‘90
• Politie, gerechtelijke organisaties + strafuitvoering → veel kritieken &
hervormingsplannen
• Vraagstukken:
o Wie neemt beslissingen & wie verzekert opvolging? → SURB
o Hoe verloopt begeleiding → Justitiehuizen
• Op beide vlakken: debat, (parlementaire) commissies, Octopusakkoord en
(wets)hervormingsvoorstellen:
o Het vraagstuk van de begeleiding >> Justitiehuizen
o Het vraagstuk van de beslissingsbevoegdheid en opvolging >>
strafuitvoeringsrechtbanken
Justitiehuizen
De oprichting van de Justitiehuizen
Situatie midden jaren ‘90
• Complex & chaotisch landschap
o Nieuwe taken voor parajustitiële sector
▪ Alternatieven voorlopige hechtenis, slachtofferonthaal,
strafbemiddeling,…
o Gebrek coherent kader
• Voorstel oprichting justitiehuizen aangekondigd in algemene beleidsnota
Minister van justitie 1996
• De schok van 1996
o Nota ministerraad 1996 over sociale dienst van penitentiaire
administratie
▪ Probleem: maatschappelijk werker moet gemiddeld meer dan 65
gevangen opvolgen en 65 bijkomende enquêtes uitvoeren → kan
niet grondig te werk gaan
1
, Project justitiehuizen
• Realisatie: 1996-1999
• Idee: georganiseerd op gerechtelijk arrondissementeel niveau
• Doel:
o Meer humaan, toegankelijk & efficiënt justitie tot stand brengen
o Brugfunctie naar samenleving
• Oprichting: KB van 13 juni 1999 organisatie van dienst justitiehuizen +
definieert opdrachten
o + implementatie 28 justitiehuizen
Taken bij oprichting
• Artikel 2 Kb 13 juni 1999
o Justitiële begeleiding + toezicht van daders → voorkomen recidieven
o Onthaal, informeren & bestaan slachtoffers
o Informeren + doorverwijzen van burgers betrokken in conflict of
geconfronteerd met gerechtelijke procedure
o Verstrekken van informatie aan gerechtelijke en/of administratieve
overheden
o Ondersteunen van coherent beleid met betrekking tot alternatieve wijzen
van conflicthantering & sanctionering
• Burgerrechtelijke opdrachten
o Regeling van het ouderlijk gezag, huisvesting kinderen + recht op
persoonlijk contact bij (echt)scheiding
• Slachtofferonthaal
o Informatie over dossier geven
o Informeren over verschillende uitvoeringsmodaliteiten van de
gevangenisstraf die dader kan krijgen + rechten als slachtoffer
• Justitiële opvolging & begeleiding
o Uitvoeren & opvolgen elektronisch toezicht
• Beleidsmatig
o Beleidsvoorbereidend werk gericht op coherente uitvoering v opdrachten
o Overleg + samenwerking met andere gemeenschappen, federale
overheid & magistratuur
• Eerstelijnswerking
o Onthaal & informeren burger
o Vraag verduidelijken & informeren over verschillende mogelijkheden →
GEEn juridisch advies
o Deze functie verviel in 2019 in kaderdecreet!!
Communautisering (vanaf 2015)
• Onverwachte wending
o Aanvankelijk onder FOD justitie
o 2014: bevoegdheid naar niveau van gemeenschappen
o 2015: Overheveling personeel & middelen
▪ Afdeling in Departement welzijn, volksgezondheid en gezin
• Bestaat uit: 1 centrale dienst, 14 justitiehuizen verspreid
over Vlaanderen (op basis van de ‘oude’
arrondissementen) en het Vlaams Centrum Elektronisch
Toezicht (VCET)
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoniempjexd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.