nociceptieve pijn, neuropathische pijn en noci plastische pijn →
kenmerken en welke mechanismen
acute pijn ontstaat wanneer er weefselschade is: nociceptieve pijn.
wanneer de pijn in het zenuwstelsel licht, spreekt men van neuropatische pijn. de pijn
oorzaak kan gelegen zijn in het perifere zenuwstelsel. bv. een zenuw die klem zit. Of in het
CZS.
nociplastische pijn (centrale sensatie) is pijn die ontstaat vanuit veranderde nociceptie
ondanks dat er geen actueel of dreigende weefselschade is die de activatie van perifere
nociceptoren veroorzaakt
kan uitleggen wat primaire/secundaire pijn is → kenmerken en hoe deze
verschillend worden verwerkt in het zenuwstelsel
pijn ontstaat wanneer weefsel beschadigd raakt. De prikkel wordt door vrije zenuwuiteinde
(nociceptoren) omgezet in actiepotentiaal, vervolgens geven 2 type zenuwvezels de
informatie door aan het CZS. Eerst wordt de prikkel via snelle, dikke, gemyeliniseerde, Aδ-
vezels naar het ruggenmerg geleidt. De pijn die hierdoor optreed is primaire pijn → direct
scherp gevoeld en duidelijk te lokaliseren. Wanneer de beschadigde prikkel
(noxische prikkel) wordt opgeheven verdwijnt de pijn.
Als reactie op de weefselschade ontstaat er in het weefsel een ontstekingsreactie. De
ontstekingsmediatoren die hierbij vrijkomen zorgen voor het prikkelen van andere vrije
zenuwuiteinden. De vezels die deze prikkels doorgeven aan het ruggenmerg zijn
doffe, zeurende pijn die minder goed te lokaliseren is (diffuus), emotioneel (doet "lijden")
meer myelineschede
kan uitleggen dat de context, cognities, emoties en gedrag van een persoon de
ervaring van pijn kunnen beïnvloeden
pijn is multidimensioneel. pijngedrag is bepaald op basis van de context (bv omgeving). de
therapeut kan de demping stimuleren.
kan de relatie tussen noxische prikkel, nociceptie, pijn gewaar vorming en
pijnperceptie uitleggen
de hersenen interpreteren prikkels.
,kan uitleggen hoe perifere en centrale sensitisatie ontstaat
centrale sensitisatie
Aδ-vezels
- direct naar de hersenen
- reflexboog
C-vezels
- schakelen over
● afgifte SP (substance P) → SP komt vrij door C-vezel prikkeling van
interneuronen in het ruggenmerg. door SP wordt weefsel gevoeliger
omdat de prikkeldrempel omlaag gaat, maar er ontstaat een
ontstekingsreactie
centrale sensitisatie is het gevoeliger worden van het ruggenmerg
kan de verwerking van nociceptieve signalen op ruggenmergniveau uitleggen (incl
begrip centrale sensitisatie) en uitleggen hoe pijndemping plaatsvindt (poorttheorie)
De poorttheorie heeft de volgende componenten
- interneuronen in het ruggenmerg kunnen de pijnprikkels naar de hersenen remmen
(inhiberen) Aβ inhibeert C
- C-vezels schakelen over op deze interneuronen en zorgen voor minder inhibitie.
Daardoor staat de poort voor prikkels als het ware wijd open
- andere zenuwvezels die op deze inhiberende neuronen overschakelen, zoals de
dikke tast vezels (Aβ-vezels) zorgen juist voor meer inhibitie. De poort voor pijn wordt
zo dicht(er) gedaan
- wanneer tast- en pijn informatie tegelijk het ruggenmerg bereikt, zal er dus minder
pijn worden gevoeld
Aβ inhibeert C
dit verklaard waarom wrijven over een pijnlijke plek zorgt voor minder pijngewaarwording.
enkefaline = pijnremmend stofje
hyperalgesie = Er is sprake van een verhoogde gevoeligheid voor pijnlijke prikkels
kent globaal de verschillende routes waarlangs nociceptieve signalen naar de
hersenen kunnen worden geleid en wat de verschillen zijn in verwerking in de
hersenen van deze routes
het signaal ontstaat perifeer, wordt doorgegeven van de zenuwbaan naar het ruggenmerg,
gaat naar de hersenstam waar het pijncentrum zit en gaat daarna door naar de hersenen.
, kan globaal beschrijven wat bedoeld wordt met pijn neuromatrix
college 3
kan alle soorten weefsel van het menselijk lichaam benoemen
een weefsel is een complex van cellen met dezelfde functie en structuur. In de histologie
(weefselleer) onderscheidt men 4 hoofdtype van weefsel:
- epitheel
- bindweefsel
- spierweefsel
- zenuwweefsel
kan (op weefselniveau) een beschrijving geven van de samenstelling, architectuur
en functie van bindweefsel in het algemeen en van collageen bindweefsel in het
bijzonder
functie bindweefsel:
- het vormt het geraamte van je lichaam
- het verbindt de verschillende lichaamsonderdelen
- het beschermd de organen
- metabole functie
- opslag energie
- vorming littekenweefsel bij schade
bindweefsel bestaat uit cellen, vezels en grondsubstantie
cel is soort van de fabriek kan weefsel aanmaken/afbreken, cellen maken vezels en
grondsubstantie
vezels zorgen voor kracht weefsel → collageenvezel
bestaan uit eiwitketens
collageen (pezen en ligamenten) en elastine (arteriën, sommige ligamenten)
vezels en grondsubstantie samen → de extracellulaire matrix
kan verschillende soorten menselijk bindweefsel benoemen
kan de verschillende onderdelen, opbouw en functie van de grondsubstantie (van
bindweefsel) benoemen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zaravisscher. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.