Samenvatting met alle stof van Preventie en Straffen (Hoorcolleges, Werkgroepen en alle literatuur + mogelijke SPSS-tips voor het tentamen). Het is een makkelijke samenvatting om van te leren. Hiernaast heb ik ook nog een uitgebreide samenvatting gemaakt, waarin er uitgebreid per week elk artikel i...
Verkorte samenvatting
HC/WG/LIT
Preventi e & Straff en
Leerdoelen – Preventie & Straffen
Klassieke morele theorieën over rechtvaardiging en doelen van straf bespreken, uitleggen
en toepassen op de strafpraktijk.
De fundamentele conflicten tussen en binnen de morele straftheorieën identificeren en
toelichten
Aan de hand van empirisch onderzoek factoren die een rol spelen bij straftoemeting
identificeren, dit verklaren en evalueren.
De effectiviteit van straffen voor het bereiken van de belangrijkste strafdoelen uitleggen en
de problemen identificeren
De voorwaarden benoemen en uitleggen waaraan sancties dienen te voldoen om effectief te
kunnen zijn
Politieke punitieve retoriek en strafrechtelijk populisme herkennen, verklaren waarom het
voorkomt
Door hen zelf online verzamelde data van een straftoemetingsexperiment analyseren en
interpreteren.
Week 1 – Rechtvaardiging & Doelen van straf
Wat is straf?
Straf =
o Leed, deprivatie
Iets dat onaangenaam wordt gevonden door de ontvanger
o Voor een overtreding van een rechtsregel
o Opzettelijk opgelegd en als straf bedoeld door de mensen die het opleggen
o Die mensen hebben het formele recht dat te doen
Voorbeeld – Géén straf
o Inbreker breekt zijn been tijdens een overval
Rechter legt hem in plaats van 8 maanden slechts 5 maanden op, omdat het
breken van een been ook al straf is
Géén straf
o Want een been breken =
Niet opzettelijk
Niet opgelegd door mensen die het formele recht
hebben op een straf op te leggen
Kern – Straffen
o Straffen = Bedoelde leedtoevoeging (direct of indirect)
Dus Straf = Problematisch
Omdat straf bedoelde leedtoevoeging is, is er een fundamentele en
coherente morele rechtvaardiging nodig
o Dreiging van straf
, Ook rechtvaardiging vereist
Het dreigen van straf is een bijzondere manier van leedtoevoeging
o H.L.A. Hart – 2 vragen
1) Algemene rechtvaardiging (General justification)
Waarom straf opleggen en niet iets anders?
2) Uitvoering van de straf (Rules of allocation)
Wie krijgt straf?
Wat voor straf krijgt diegene?
Hoeveel straf krijgt diegene?
o Antwoorden op de vragen van H.L.A. Hart – 2 benaderingen
1) Retributivisme
Andere namen
o Vergeldingstheorie
o Absolute theorie
o Just Desert (= verdiende loon)
Von Hirsch
o Deontologische theorie
Het is gerechtvaardigd vanwege de intrinsieke
morele rechtvaardiging die er zelf al in zit
Er wordt gestraft, omdat er gestraft moet
worden
2) Utilitarisme (utilisme)
Andere namen
o Nutstheorie
o Relatieve theorie
o Instrumentalisme
o Consequentionalisme
Consequenties van straffen
o Teleologische theorie
o Overige benaderingen
3) Verenigingstheorieën
Andere namen
o Hybride theorieën
o Mixed theories
4) Herstelrecht
Andere namen
o Restorative justice
5) Abolitionisme
Volledig vervangen van het strafrechtssysteem
Retributivisme
Straf
o Verdiend leed Intrinsiek goed (= deontologisch)
o Retrospectief
Vergelding (straf) gebaseerd op het in het verleden gepleegde delict
, Géén strafdoel in de toekomst (alleen mooi meegenomen)
o Gelijkheid van straffen & Proportionaliteit
Retributivisme – 2 varianten
o 1) Negatief retributivisme Straf MAG
Straf moet niet, maar als wel dan…
Alleen schuldigen
Proportioneel
o Ernst van het delict en verwijtbaarheid van de dader
o 2) Positief retributivisme Straf MOET
Categorische imperatief – Kant (1724-1804)
Straf heeft een intrinsieke morele waarde
o Straf moet
Het is onze plicht als samenleving om mensen die
normen overtreden op hun moraliteit aan te spreken
Onbeantwoorde vraag – Kant
o Waarom moet leedtoevoeging als reactie?
Kants blijvende invloed
Mens is een rationeel en moreel wezen dat in staat is tot moreel
begrip
Mens mag daarom nooit als middel worden aangewend voor een
toekomstig (collectief) doel
Algemene rechtvaardiging – Retributivisme
o Intuïtionisme
Mensen hebben de intuïtie om te straffen bij regelovertreding, daarom is
straffen goed
Kanttekeningen
o Wat is dan het verschil met wraak?
o Waar komt het gevoel vandaan?
o Verstoorde balans herstellen
Straffen om de breuk in de morele balans te annuleren/herstellen
Kanttekening
o Waarom de breuk herstellen met straf (leedtoevoeging)?
, Just Desert – Andrew von Hirsch
o Waarom straf i.p.v. de balans herstellen met iets dat niet het morele stigma heeft
dat straf wel heeft?
o Nieuw retributivisme
Antwoord op 1e vraag – H.L.A. Hart = Retributivistisch + Utilisme
Just Desert
o Straf = Verdiende loon
o Afkeurende boodschap
Straffen omdat het een afkeurende boodschap
uitdraagt aan rationele wezens (moral agents) die in
staat zijn tot moreel begrip
o + Leedtoevoeging
De afkeurende boodschap komt alleen aan als er ook
leedtoevoeging is
Gevolg Generale preventie
o De leedtoevoeging is een
utilitaristisch argument
Antwoord op 2e vraag – H.L.A. Hart = Retributivistisch
Proportionaliteit
o Proportionaliteit garandeert (zoals utilisme niet kan) dat de
rechten van de gestraften nooit ten onrechte worden
geofferd voor het welzijn van anderen
Proportionele straf
Ernst van het delict
Verwijtbaarheid van de dader
Géén proportionele straf? (te hoog of te laag)
Anders komt de afkeurende boodschap niet
aan
Proportionaliteit
o Ordinale proportionaliteit
Gelijkwaardigheid
Soortgelijke misdrijven (qua ernst) moeten soortgelijke straffen
krijgen (qua zwaarte)
Rangorde
Als misdrijf A ernstiger is dan misdrijf B, dan moet de straf voor A
altijd zwaarder zijn dan de straf voor B
Verhoudingen
Als A veel ernstiger is dan B, en als B iets ernstiger is dan C, dan
dienen die verschillen zichtbaar te zijn in de straffen voor A, B en C.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper AC98. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
