1.1 Gemeenschappelijke functies van alle levende wezens ............................................................................... 2
1.2 Systematiek van het leven ............................................................................................................................ 2
1.3 Focus van deze cursus ................................................................................................................................... 3
2. Celstructuur en functie ....................................................................................................................................... 4
2.1 Anatomie en fysiologie .................................................................................................................................. 4
2.4 Het bestuderen van cellen ............................................................................................................................ 4
3. De levenscyclus van de cel ................................................................................................................................ 26
3.1 De delende cel ............................................................................................................................................. 26
3.3 Vormen van voortplanting .......................................................................................................................... 26
3.4 De celcyclus ................................................................................................................................................. 27
4. Het weefselniveau ............................................................................................................................................. 30
• Natuur bevat groot # organismen met enorme verscheidenheid
• Alle organismen zijn opgebouwd uit één of meerdere cellen
• Cel = kleinste functionele eenheid
1.1 GEMEENSCHAPPELIJKE FUNCTIES VAN ALLE LEVENDE WEZENS
*Levenloos = iets dat nooit levend is
• Leven – levenloos* – dood geweest
• Reactievermogen op verandering in prikkels
• Toename door celdeling of groei
• Voortplanting
• Inwendig transport of uitwendige voortbeweging
• Metabolisme = complexe chemische reactie om E te leveren
1.2 SYSTEMATIEK VAN HET LEVEN
Taxonomie = wetenschap die organismen indeeld in TAXA
Nomenclatuur = geen wetenschap, wel set regels die naamgeving moet gebruiken
Organisatie niveaus met gemeenschappelijke kenmerken
SOORT
GESLACHT
FAMILIE
ORDE
KLASSE
RIJK
• Indeling o.b.v. bouw, aanwezigheid celwand en voeding
• 5 rijken
o Monomeren o Planten
o Protisten o Dieren
o Zwammen
SUPERGROEP
Supergroep Rijk
UNIKONTA Animalia
Fungi
EXCAVATA
CHROMALVEOLATA
ARCHAEPLASTIDA Viridiplantae
Rhodophytae
DOMEIN
• 3 domeinen
o Eukarya → Hebben celkern
o Archaea → Speciale membraanstructuur, beter bestand tegen extreme omstandigheden
o Bacteria → Speciale membraanstructuur, beter bestand tegen extreme omstandigheden
2
, 1.3 FOCUS VAN DEZE CURSUS
Planten Dieren
Voedingswijze Autotroof Heterotroof
Fotosynthese Inwendige vertering van organisch voedsel
Bouw Wortel Verschillende orgaanstelsels
Stengel
Blad
Celwand en Cellulose Celwand afwezig
samenstelling
1.3.1 VOEDSELKRINGLOOP
Ecosysteem = afgebakende geografische eenheid gekenmerkt door wisselwerkingen tussen alle organismen en
de abiotische (lucht, water, temperatuur, licht) omgeving
Dode organismen worden afgebroken tot basis bouwstenen door bacteriën, die gebruikt worden door planten
➔ Kringloop bestaat uit verschillende spelers met elk hun eigen rol
Succes van ecosysteem heeft invloed op voedselkringloop
• Producent
• Consument
o Herbivoor = planten eter
o Carnivoor = vlees eter
o Omnivoor = alles eter
o Detrivoor = dood materiaal
• Reducent
Voorbeeldexamenvraag
De mens is een
• Prokaryote consument
• Eukaryote producent
• Eukaryote reducent
• Eukaryote omnivoor
1.3.2 AUTOTROOF/HETEROTROOF
Autotroof = kunnen zelf koolstofbron opbouwen
Heterotroof = halen koolstofbron uit voeding
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nettemoons. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.