Arrest genoemd uit de colleges en de hoofdlijnen die je er voor moet kennen. Strafrechtelijk gedeelte uitgebreiden behandeld incl. samenvatting van de arresten
Jurisprudentie Jeugdrecht 2023-2024
(Niet de ECLI-nummers, maar slechts de rechtsregels)
Hoorcollege 1: Civiel jeugdrecht – minderjarigheid
Art. 1:2 BW
EHRM art. 2 EVRM beschermt het recht op leven, maar niet het recht op leven van een
foetus.
Art. 1:2 alleen in het belang in verband met een vermogensrechtelijke aanspraak. Andere opvatting:
Rb Haarlem belang bij een voorspoedige geboorte.
Rb Roermond het medisch en opvoedkundig belang van het ongeboren kind kan op de voet
van art. 1:2 meebrengen dat de voorlopige voogdij wordt toegewezen aan een GI.
Ook immateriële belangen kunnen onder art. 1:2 vallen.
Rb Noord-Nederland vermogensrechtelijke aanspraken zijn bijv. erfgenaamschap en
schadevergoeding wegens het derven van het levensonderhoud indien het kind postuum wordt
geboren en een derde aansprakelijk is voor de dood van de overleden ouder.
Handlichting, kan worden verleend door de kantonrechter (art. 1:235), maar gebeurd o.b.v. lid 2 niet
tegen de wil van de ouders.
HR tenzij de kantonrechter de weigering van de ouders onredelijk vindt, dan kan hij de
toestemming wel verlenen.
Gezamenlijk (ouderlijk) gezag, art. 1:253 i
HR Externe werking: uitgangspunt moet zijn dat ook in rechte een ouder als
vertegenwoordiger van de minderjarige kan optreden, waarbij dan de rechter zich niet, met het
oog op de ontvankelijkheid van de eis of het beroep van de wederpartij dan wel met het oog
op de bevoegdheid van die ouder, zo nodig ambtshalve ervan moet vergewissen of is voldaan
aan het vereiste van toestemming van de andere ouder.
Informele rechtsingang
o.b.v. art. 1:251a lid 4: kan tijdens de echtscheidingsprocedure een beslissing over het gezag van een
ouder worden gegeven
HR kan ook na de echtscheidingsprocedure, tenzij in de echtscheidingsprocedure daarover
al een beslissing is genomen.
Rb noodzaak tot uitbreiding informele rechtsingang!
Hoorcollege 2: Kind en scheiding
EVRM en participatierecht kinderen
EHRM EVRM kent geen kind-bepalingen, maar art. 6 en 8 EVRM garanderen wel het
recht op een eerlijk proces. Dat brengt met zich dat een kind het recht heeft om te worden
gehoord.
Hoorrecht
HR plicht tot horen geldt ook als het horen volgens de rechter niet tot andere beslissing zal
leiden. Kind moet de gelegenheid geboden worden om zich toch te uiten. De zaak kan
kantelen door een kind gesprek of door een opmerking van de ouder. Horen moet dus altijd
(m.u.v. de wettelijke uitzonderingen).
Gezag na scheiding
HR belang van het kind prevaleert. Gelijkwaardig betekent niet een gelijke verdeling in
tijd, gelijkwaardig is niet 50-50. Maar dat je dezelfde meningsvolle betekenis hebt aan je kind.
Verhuiszaken (o.g.v. art. 1:253a - gezagsgeschillen)
HR Gezichtspunten: beoordelen of je toestemming moet geven voor verhuizen of niet:
- Noodzaak om te verhuizen en doordenken en voorbereiden verhuizing
- (Extra)kosten van de omgang na de verhuizing
, - Alternatieven en maatregelen om de gevolgen van de verhuizing te verzachten en/of te
compenseren
- Onderlinge communicatie en overleg tussen ouders; verdeling van zorgtaken en de
continuïteit van zorg
- Rechten op onverminderd contact met elkaar in hun vertrouwde omgeving
- Frequentie van het contact voor en na de verhuizing
- De leeftijd van de minderjarige, zijn mening en worteling in zijn omgeving dan wel
gewend aan verhuizingen
Maar gezichtspunten zijn niet doorslaggevend. Hoezeer het belang van het kind een
overweging van eerste orde moet zijn bij de belangenafweging die de rechter moet maken,
andere belangen kunnen zwaarder wegen. Het hangt heel erg af van de omstandigheden van
het geval. Het kan zo zijn dat het belang van het kind voorop staat en dat tot een andere
uitkomst leidt.
Rb Groningen ouder is al verhuisd zonder toestemming. Verhuizing van moeder met
dochter naar een dorp 314 kilometer verderop, rechtbank past gezichtspunten vervangende
toestemming toe ter onderbouwing van de verplichting om terug te verhuizen en verstrekt de
verplichting tot terugverhuizen met een dwangsom.
Recht op omgang
HR Een ouder met gezag kan het recht op omgang niet worden ontzegd op een van de
gronden in art. 1:377a. dit artikel kent een viertal ontzeggingsgronden, maar die kunnen niet
ten aanzien van het ouderlijk gezag. Het recht op contact met het kind is heel nauw verweven
met het uitoefenen van gezag.
HR uitzondering: een tijdelijke ontzegging in de vorm van een schorsing van het recht is
wel mogelijk.
Kinderalimentatie
HR kinderalimentatie heeft een dwingendrechtelijk karakter en dat wat ouders
overeenkomen moet ten minste voldoen aan de wettelijke maatstaven. Wanneer ouders van
die wettelijke maatstaven afwijken (rekenmodel) dan moet de rechter daaraan voorbij gaan, de
rechter moet dan ingrijpen.
Onderhoudsplicht en family life
Vaste rechtspraak family life schept geen alimentatieverplichting.
Anders Hof Den Haag gelet op maatschappelijke ontwikkelingen op het gebied van
samenleven, gezinnen en relaties kan het aanhouden van een onderscheid tussen een formele
stiefouder en een nieuwe samenlevende partner leiden tot ongelijkheid tussen hen en hierdoor
strijd met art. 8 EVRM opleveren.
Art. 1:377g lijkt het niet mogelijk te maken om een omgangsverzoek van een minderjarige in te
willigen, het lijkt dan een informeel verzoek.
Voorbeeld Hof Arnhem-Leeuwarden restrictieve uitleg van het artikel, om het ouderlijk
gezag niet te ondermijnen. Art. 1:377g biedt weinig ruimte. Het ging toen slecht met de
moeder, en niet met de vader. Verzoek is gedaan door minderjarige voor een halfbroertje.
Rechter (eerste aanleg) vond dat het omgangsverzoek moest kunnen o.g.v. art. 1:377g, maar
het hof vindt waarschijnlijk anders (uitspraak moet nog volgen). Moeder heeft het verzoek
herhaalt namens zichzelf, en dat is wel bekrachtigd in hoger beroep.
o Rechter: docent Tromp vindt dus van wel dat een minderjarige moet kunnen
verzoeken om een omgangsregeling
Effectuering omgangsregeling, lijfsdwang
Rechtbank Noord-Nederland lijfsdwang houdt in dat wanneer je het niet doet, je wordt
opgesloten. Het is de meest extreme vorm van effectueren. Vader heeft het kind in deze casus
erkend, maar het gezag wordt door de moeder uitgeoefend. Ouders kunnen niet met elkaar
overweg en moeder wil vader uit haar en haar kinds leven. De rechtbank stelt een
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MerelVeldkamp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
