Samenvatting
ARW 1 Samenvatting
Volledige samenvatting van het vak ARW 1, inclusief arresten en alle belangrijke begrippen en bepalingen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 44 pagina's
Voorbeeld 4 van de 44 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Week 1 - Recht in het algemeenObjectief recht / positief recht: law → geheel van alle geldende rechtsregels op een bepaalde
plaats, op een bepaald tijdstip
Subjectief recht: right → bevoegdheid die een persoon ontleent aan het objectieve recht
Leviathan
➢ Hobbes: Leviathan staat symbool voor soevereine staat die als enige het
geweldsmonopolie draagt en geschillen onder het volk kan beslechten, die voor orde
zorgt. Volk moet angst hebben voor de Staat. Sociaal contract → macht naar soeverein
met geweldsmonopolie.
➢ Locke: staat mag als onderdeel sociaal contract niet boven de wet staan. Angst is geen
goede raadgever, vrijheid burgerlijke rechten moet worden gerespecteerd.
Legaliteitsbeginsel + grondrechten = rechtsstaat.
➢ Rousseau: kern sociale contract = de algemene wil van het volk zal moeten leiden tot
wetgeving. De wet moet volgens Rousseau de uitdrukking zijn van de algemene wil,
waarbij de burgers en staat samenwerken om deze concreet vast te leggen.
Volkssoevereiniteit = democratie.
Rechtspluralisme
➢ Rechtspluralisme: er kunnen diverse opvattingen zijn over wat recht inhoudt, iedereen
interpreteert de wet anders. Rechtspluralisme betoogt dat het recht niet één gesloten
systeem is, er kunnen meerdere meningen zijn die elkaar tegenspreken.
➢ Hart zegt dat moraal en recht gescheiden dienen te zijn, maar benoemt dat de rechter
wel regels op moreel vlak mag formuleren.
➢ Dworkin benoemt dat juist de moraal van rechtvaardigheid en waardigheid belangrijk is,
waarvan het gelijkheidsbeginsel het belangrijkste element van het recht vormt.
Rechtsbronnen
1. Verdragen + besluiten van volkenrechtelijke organisaties
2. De wet
3. Jurisprudentie: de facto, niet de iure
4. Gewoonte: langdurig gebruik + rechtsovertuiging
5. Gepubliceerde beleidsregels
6. Algemene rechtsbeginselen (bijv. rechtszekerheidsbeginsel)
➢ Geschreven rechtsbronnen: de wet en volkenrechtelijke besluiten en verdragen.
➢ Ongeschreven rechtsbronnen: de gewoonte + jurisprudentie.
,Rechtsindeling
➢ Conflict voorkomend: ordening
○ Materieel recht
■ Publiekrecht: staatsrecht (Gw), bestuursrecht (Awb), strafrecht (Sr)
■ Privaatrecht: burgerlijk wetboek (BW)
○ Geboden en verboden
○ Vanwege gerechtigheid en/of doelmatigheid
➢ Conflict oplossend: handhaving
○ Formeel recht (procesrecht)
■ Publiekrecht: staatsrecht geen, bestuursprocesrecht (Awb),
strafprocesrecht (Sv)
■ Privaatrecht: burgerlijk procesrecht (Rv)
Trias Politica (Montesquieu)
1. Wetgevende macht
● Wetgeving: het stellen van algemene, voor iedere burger in gelijke mate
geldende regels
● Wetgever
● Wet: algemeen verbindende voorschriften (avv)
2. Uitvoerende macht
● Bestuur: de toepassing van algemeen verbindende voorschriften in concrete
gevallen
● Beschikking: rechtsvaststelling in een concreet geval
3. Rechtsprekende macht
● Rechtspraak: beslechting van geschillen door de toepassing van algemeen
verbindende voorschriften (in concrete gevallen)
● Onafhankelijke rechters
● Vonnis / arrest / uitspraak: rechtsvaststelling in een concreet geval o.g.v. een
geschil
,Trias Politica in Nederland
1. Wetgevende bevoegdheid
● Regering en Staten-Generaal gezamenlijk, art. 81 Gw
○ Regering: Koning + ministers, art. 42 lid 1 Gw → heeft ook een
alleenstaande algemene regelgevende bevoegdheid, art. 89 Gw
○ Staten-Generaal, art. 50 jo. 51 Gw
● Wet
○ Inhoud: algemeen verbindend voorschrift
○ Naam: wet in formele zin
2. Bestuurlijke bevoegdheid
● Regering: ongeschreven bevoegdheid
● Besluit
○ Inhoud: beschikking
○ Naam: Koninklijk Besluit
● Formele wetgever heeft ook bestuurlijke bevoegdheden, bijv. het verlenen van
toestemming bij wet in formele zin voor een koninklijk huwelijk (art. 28 lid 3 Gw)
● Rechters kunnen ook een bestuurlijke taak hebben, bijv. in het civiele recht, met
name in het personen- en familierecht (procedure eindigt in beschikking
3. Rechtsprekende bevoegdheid
● Rechtspraak: art. 112 + 113 Gw
● Eigenlijke rechtspraak: (vermogensrechtelijke) geschilbeslechting, procedure
begint normaliter met een dagvaarding en eindigt in een vonnis
● Vonnis / arrest / uitspraak
Wet in formele zin: een wet afkomstig van de formele wetgever, dus de regering en S-G
tezamen.
Wet in materiële zin: besluit van een daartoe bevoegd orgaan dat algemeen verbindende
voorschriften bevat.
Koninklijk Besluit (KB): wet afkomstig van de regering, zonder de S-G (kan zowel avv (AMvB)
als beschikking zijn).
Ministeriële regeling: wet afkomstig van een minister (bijv. van Veiligheid en Justitie).
, Week 2 - Recht en Staat
Legaliteitsbeginsel
➢ Overheid is gebonden aan eigen regels
● Wet (bijv. art. 5 lid 3 Wom)
● Algemene rechtsbeginselen → abbb (bijv. rechtszekerheid/vertrouwensbeginsel)
➢ Overheidshandelen moet basis hebben in wet
➢ Strafrecht: art. 16 Gw / art. 1 Sr / art. 7 EVRM
Grondrechten
➢ Twee soorten:
● Klassiek (1e generatie)
1. Vrijheidsrechten (bijv. van godsdienst, meningsuiting)
2. Politieke rechten (democratische bevoegdheden, zoals kiesrecht)
3. Gelijkheidsrechten (overheid mag geen onderscheid maken tussen
burgers)
○ Hands-off: overheid bemoeit zich er niet mee (vrijheid voor de burger)
○ Afdwingbaar
○ Positieve verplichtingen
● Sociaal (2e generatie)
○ Hands-on: overheid moet zich inspannen om iets te garanderen voor het
volk
○ Niet afdwingbaar
○ Bijv. medische zorg, pensioen, woongelegenheid, onderwijs
➢ Werking:
● Verticaal: bescherming tegen macht van de overheid
● Soms ook horizontaal, bijv. discriminatieverbod
Democratie: parlementair stelsel
➢ Verhouding parlement - regering
● Ministeriële verantwoordelijkheid (art. 42 Gw); koning is onschendbaar
● Vertrouwensregel
● Recht van interpellatie (art. 68 Gw)
● Recht van enquête (art. 70 Gw)
● Bij conflict tussen parlement en regering stapt de regering op (gewoonterecht
Wetgeving: materieel & formeel
➢ Wet in materiële zin: elk avv - Algemeen Verbindend Voorschrift (ongeacht van welk
orgaan)
● Verdragsluitende organen: verdrag (bijv. EVRM)
● Grondwetgever: grondwet (1983 + verdere wijzigingen per 30 augustus 2022)
● Wetgever: wet (bijv. BW, Awb, Sr) → opschrift + considerans
● Regering: AMvB
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Femke302. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen