Casus 3 – Marieke
CGO
Gezondheidsverschillen en SES
Oorzaken gezondheidsverschillen
- Lage gezondheidsvaardigheden --> Er zijn 3 niveaus van gezondheidsvaardigheden namelijk:
1. Functionele vaardigheden --> lezen en schrijven
2. Interactieve vaardigheden --> begrijpen en vragen stellen
3. Kritische vaardigheden --> kritisch ernaar kijken
Hierdoor hebben deze mensen minder kennis hebben over de oorzaken en gevolgen van de
gezondheid. Informatie is lastiger te verkrijgen, te verwerken en te gebruiken. Ook is het vaak
lastiger om therapietrouw (minder vertrouwen in de zorg die geboden wordt/ niet nemen van
medicijnen of oefeningen niet uitvoeren) te zijn.
Ook een verminderd zelfvertrouwen en kritisch vermogen hoort hierbij. Deze personen gaan vaker
naar de huisarts en durven minder vaak echt om hulp te vragen.
- Lage SES --> SES is de sociaaleconomische status, wat bestaat uit iemands
opleiding/beroep/inkomen.
Dit heeft invloed onder andere invloed op hoeverre je bent opgeleid en dus ook je
gezondheidsvaardigheden.
Een lage SES beïnvloed op allerlei manieren je gezondheid negatief: je drinkt/ rookt vaker en/of
meer (lager opgeleid, dus minder kennis), stress en slechter eten (financiële problemen door laag
inkomen), sneller last van uitputting door werk (beroep is vaak fysieker als je lager bent opgeleid bv
bouwvakker).
- Laaggeletterdheid --> ook onderdeel van gezondheidsvaardigheden. Hierdoor kunnen mensen
bijsluiter niet lezen, of medicatie niet (goed) innemen. Internet gebruik is hierdoor ook een stuk
lastiger.
SES
Sociaaleconomische status, en bestaat uit: opleiding/ baan/ inkomen
Gezondheidsdeterminanten (Health concept van Lalonde)
Health concept van Lalonde (gezondheidsdeterminanten) bestaat uit:
- Endogene gezondheidsdeterminanten: interne milieu/ biologische factoren (human biology)
- Gezondheidsdeterminant: Leefstijl en gedrag
- Exogene gezondheidsdeterminanten: fysieke omgeving en maatschappelijke omgeving
- Gezondheidsdeterminant: Medische zorg en preventie
25
, Voorbeeld bij hart- en vaatziekte
Biologische factoren --> geslacht en erfelijke factoren
Omgeving --> SES en werk
Leefstijl --> voedingsgedrag, rookgedrag en lichamelijke (in)activiteit
Voorzieningen gezondheidszorg --> verzekerd, (huis)arts in de buurt/ te bereiken
Gezondheidsvaardigheden
- Mensen met lagere gezondheidsvaardigheden gaan vaker naar de huisarts (leefomgeving is
slechter/ huisarts is toegankelijker)
- Voorlichting sluit vaak niet aan bij mensen met lage gezondheidsvaardigheden
- Mensen met lage gezondheidsvaardigheden zijn minder vaak therapietrouw (minder vertrouwen in
de zorg die geboden wordt/ nemen medicijnen niet, doen oefeningen niet)
- Mensen die laaggeletterd zijn laten dit meestal niet weten aan de zorgverlener
3 niveaus van gezondheidsvaardigheden
- Functionele vaardigheden (lezen en schrijven)
- Interactieve vaardigheden (begrijpen)
- Kritische vaardigheden (kritisch ernaar kijken)
De zorg aanpassen aan mensen met lage gezondheidsvaardigheden
- Met beelden werken
- Terugvragen over wat je net gezegd hebt
- Eenvoudige woorden gebruiken
26
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Brittslobb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.