Beroepscode
Functie van de beroepscode:
- richting geven aan het handelen van de pedagoog.
- profileren naar buiten: wat mag de buitenwereld / betrokkenen verwachten van de pedagoog?
De beroepscode bevat normen (o.a. vertrouwelijkheid en toestemming) en waarden (zoals ‘tot zijn
recht komen cliënt): “De beroepscode […] formuleert niet alleen het handelen van de professional in
voor toetsing vatbare vormen, maar verwoordt ook waar het professionele handelen precies om gaat
en welke waarden als nastrevenswaardig worden gezien.”
“Het is (…) vooral een instrument - voor de werkers zelf - dat zij kunnen raadplegen bij vraagstukken
en dilemma’s in hun eigen beroepspraktijk.”
Ethiek, deugden, ethisch dilemma en Aristoteles
Beroepsethiek: de verzameling van plichten, principes en regels die je nodig hebt om op je werk goed
van kwaad te onderscheiden.
Ethiek gaat over de vraag wat goed handelen is, wat een goed mens is en wat een goed leven is. Vaak
wordt ethiek beschreven in termen van dilemma’s, je eigen normen en waarden komen met elkaar in
conflict en je komt altijd iets tekort wat je belangrijk vindt.
Een deugd is een goede karakter eigenschap. Deugdenethiek: Je moet proberen om een goed mens
te worden. Zoeken naar het gouden midden. Het goede doen moet een gewoonte worden.
Deugdzaam mens Goed en aangenaam vallen Je studeert voor je plezier en wil de literatuur
samen = harmonie tussen bijhouden, omdat het fijn is een goede
denken en verlangen. pedagoog te worden.
Onbeheerst Denken en verlangen is uit Je wilt een succes van je studie maken, maar
mens balans. kan het niet laten om afleiding te zoeken.
Beheerst mens Denken en verlangen is uit Je wilt een succes van je studie maken en al wil
balans (maar beter). je graag netflixen, dat doe je pas als je klaar
bent met leren.
Slecht mens Kwaad en aangenaam Je zet je verstand in om slecht gedrag te
vallen samen. rechtvaardige. Je wilt het slechte en geniet er
ook van.
Waarom ethiek?
- Vrijheid: keuzes maken
- Verantwoordelijkheid tegenover kwetsbare mensen, kinderen en macht. (bij het maken van
die keuzes heb je veel macht, drang en dwang).
- Rechtvaardiging.
Aristoteles zag ethiek als levenskunst. Hoe je de mens ziet volgens Aristoteles, bepaalt wat je als goed
leven ziet. De mens is een dier met de unieke eigenschap: het denken (animal rationale). Net als
dieren volgen wij onze emoties en neigingen, maar wij kunnen ook door argumenten overtuigd
worden om iets anders te doen. Dat maakt ons mensen, dat maakt ons vrij. We leren vooral door
goed te kijken naar voorbeelden van mensen met een voortreffelijk karakter. Een goed karakter
kenmerkt zich door goede gewoontes.
Aristoteles ziet de mens als een politiek dier. In een rechtvaardige samenleving, kan de mens zich het
best verwerkelijken. Als volwassene lever je je bijdrage aan de politieke gemeenschap.
, In een ethisch dilemma moet je een keuze maken en handelen. De handelingen sluiten elkaar uit en
de handelingen hangen beide samen met iets waardevols en belangrijks.
Oplossing voor ethisch dilemma volgens beroepscode: “Geen handleiding met precieze richtlijnen,
maar een ethische leidraad die professionals vanuit hun verantwoordelijkheid aanzet tot continu
nadenken over het professionele handelen. … Het behoort tot de professionele vaardigheden om in
dit [ethische] spanningsveld te opereren.”
Oplossing voor ethisch dilemma volgens Rothfusz m.b.t. stappenplan: “Je vindt in de ethiek geen
stabiele oplossingen, maar het draait om problemen die altijd open en gecompliceerd blijven. Door er
steeds weer over te praten kun je beter met die complexiteit omgaan.”
Verantwoordelijkheid BOA
Het opleidingsprofiel voor pedagogen bestaat uit drie onderdelen: BoS (Body of Skills) wat je moet
kunnen, BoK (ody of Knowledge) wat je moet weten en BoA (Body of Attitudes) welke houding je
moet hebben.
Body of Attitudes:
Houding Gerichtheid Houding Gerichtheid
Verantwoordelijk Transparantie Reflectief Bewust handelen
Aansprakelijkheid Zelfkennis
Integriteit Zelfzorg
Zorgvuldigheid
Betrouwbaarheid
Zorg (voor iets of
iemand anders)
Collegialiteit
Kritisch Verbetering van de Pedagogisch Bieden van gevoel
pedagogische setting van veiligheid
Onderzoek Ontwikkeling
Onderbouwing (eigen Participatie
mening en van Welbevinden
anderen) Afstemmen met
Overzicht betrokkenen
Actief leren Respectvol Diversiteit
(nieuwsgierig) Dialoog
Lastige zaken Openheid
bespreekbaar maken (Gelijk)waardigheid
Eigen mening laten Begrip
horen Privacy
Je reflecteert op vier niveaus van normen en waarden als professional:
1. Persoonlijke normen en waarden van professional (micro)
2. Met beroep samenhangende normen en waarden (meso)
3. Normen en waarden van organisatie waarbinnen men het beroep uitoefent (meso)
4. Normen en waarden van de samenleving waarbinnen men werkt en leeft (meso)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mmaaikkeee. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.