Samenvatting kennistoets 2.2. Orthopedagogiek
KOPP = Kinderen van Ouders met Psychiatrische Problemen
Één van de ouders is tenminste één keer opgenomen geweest in de psychiatrie of bij wie
een psychiatrisch ziektebeeld is vastgelegd.
In Nederland: ongeveer 1.500.000 kinderen en jongeren onder de 22 jaar.
Psychiatrische problematiek van de ouder(s) vormt een risico voor de ontwikkeling van het
kind
Psychiatrische problematiek vergroot de kans dat de ouder minder goed in staat is om de
opvoedkundige taken naar behoren uit te voeren.
Met name als er sprak is van:
- Chronisch probleem
- Discontinuïteit in de verzorging (wisselend)
- Gesloten gezinssysteem (geen interactie met opa/oma, buren etc.
Kenmerken KOPP-kinderen
• Parentificatie
• Wil geen vriendjes mee naar huis nemen
• Schaamte- en schuldgevoelens
• Cijfert zichzelf weg
• Geringe copingvaardigheden
• Schoolverzuim
• Separatieangst
Risicofactoren voor de ontwikkeling van KOPP-kinderen
Complicaties bij de geboorte
Moeilijk temperament (van het kind)
Type, ernst en chroniciteit van de problematiek bij de ouder
De mate waarin de psychiatrische problemen bij het ouderlijk functioneren beïnvloeden
Disfunctioneren van de andere ouder
Ingrijpende veranderingen op het niveau van het gezin
Scheiding en relatieproblemen tussen ouders
Beschermende factoren
Goede ouder-kindrelatie
Veilige hechting
Competenties van het kind om met de situatie om te gaan en coping
Steun van de andere ouder
Ondersteunen netwerk of ondersteunende vertrouwenspersoon
Gunstig schoolmilieu en goede schoolervaringen
Goed beeld bij het kind van de problematiek
Gevolgen
1
, Nog een ander gevolg:
Psychiatrische problemen bij het kind
Tweezijdig risico voor het ontstaan (30%)
1. Belasting vanuit de situatie in het gezin
2. Erfelijke belasting
Dus: meer kans op het ontwikkelen van een psychiatrische stoornis
Opvallend..
Kinderen van chronisch zieke ouders hebben vergelijkbare risico’s op een verstoorde ontwikkeling.
Conclusie: stressvolle omgeving en kwaliteit/continuïteit van de relaties zijn van grotere invloed
dan de aard van het probleem.
KOPP kinderen
Zelf hogere kans op een stoornis
Problemen bij het vervullen van ontwikkelingstaken (individuatie, uitbouwen van intieme
relaties)
Problemen in aandachtsfunctie (sociale problemen en slechter presteren op school)
Ouders vaak moeite met sensitief en responsief reageren.
Hierdoor kan kind moeite krijgen met reguleren van emoties, overnemen van negatieve
denkpatronen, zich schuldig voelen, zich isoleren, ontwikkelen van gedragsproblemen en het
overnemen van de rol als ouder (parentificatie).
Vraag van het kind
- Vraagt om een stabiele relatie tussen ouder en kind waarbij de ouders zijn rol op zich neemt of
terugneemt.
- Heeft een voorspelbare omgeving nodig, duidelijkheid, vertrouwen in de volwassenen, hulp nodig
bij uiten van emoties en deze een plek kunnen geven.
Begeleiding/preventie
Weging van de risicofactoren: m.n. chronische problematiek, slecht sociaal functioneren
ouder of psychiatrische problemen bij beide ouders
Aansluiten bij aanwezige beschermende factoren
Overleg met collega’s
Begeleiding
Richten op:
Goede interactie ouder-kind
Aanwezigheid van ondersteunend netwerk
Goede ondersteuning door andere ouder
Hoge competentie en sociale redzaamheid bij het kind
Positieve schoolervaring en activiteiten buiten het gezin
Begeleiding
Vroegtijdig KOPP-kinderen herkennen voorkomt problemen (richtlijnen jeugdhulp)
SIK-lijst screeningsinstrument(hulpmiddel om een inschatting te maken van mogelijke
problematiek in een gezin)(gedaan in werkcollege)
Hieruit voortvloeiend interventies zoals KopopOuders, Kopzorgen en SurvivalKid
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JolijnS. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.