De Oudheid
Kenmerken:
Klanken hadden een mythische/rituele betekenis.
Jagers ritme? (afwisseling langere en kortere noten)
Landbouwers melodie? (afwisseling hogeren en lagere noten)
Herders ritme en melodie?
Min of meer geordend geluid, door de mens geproduceerd.
Instrumenten:
Rendiervoetkootjes (vanaf 60.000 v. Chr.)
Fluiten met toongaten (50.000 – 10.000 v. Chr.)
Oudste fluit ter wereld:
- 35.000 – 42.000 v. Chr.
- Gemaakt van botje van een vale gier
- Gevonden in Blaubeuren, bij Ulm, Duitsland
Pythagoras (700 v. Chr.)
Wiskundige wetten, toonhoogte en ritme
Diatonisch (zeven tonen) (= gewone toonladder)
Plato en Aristoteles (380 – 330 v. Chr.)
Beïnvloeding van karakter en gedrag van mensen ethosleer
Muziek en lichamelijke opvoeding net zo belangrijk als wiskunde in het onderwijs.
Kruistochten en Zijderoute:
Verspreiding van muziek en instrumenten
- Saz en Zurna uit Turkije
- Guzheng (= soort citer) uit Japan
De Middeleeuwen (600 – 1400)
In de vroege middeleeuwen is de ontwikkeling van de muziek gebonden aan de ontwikkeling
van de kerkmuziek. De in de kerk gezongen melodieën waren voornamelijk uit Azië
afkomstig. Deze melodieën ondergingen een verandering: zij werden ontdaan van hun
versieringen, zodat slechts de belangrijkste tonen overbleven. Deze kerkgezangen staan
bekend als Gregoriaanse muziek, eenstemmige gezangen.
Basis Westerse klassieke muziek
Ontwikkeling muziek gebonden aan kerkmuziek (vroege middeleeuwen)
- Gregoriaans eenstemmig (monofoon)
- Ontstaan meerstemmigheid (Ars Antiqua)
- Van kerk- naar wereldse muziek (Ars Nova)
Verfijning van ritme en harmonie
, Christelijke kerk dominant
Machtig
Stabiliserend
Centrum der kunsten:
- Architectuur (kathedralen)
- Beeldhouw- en schilderkunst
- Muziek (erediensten)
Karel de Grote:
Verordonneert christelijke geloof
Behoefte aan eenheid in liturgie en in de gezangen
Paus Greorgius I (540 – 604)
Verordonneerde ordening en structuur in liturgie
Gregoriaans (600 – 1150)
Kenmerken:
Eénstemmig
A capella (= geen instrumentele begeleiding)
Kleine toonhoogte verschillen (intervallen)
Melismatisch (= meerdere tonen op één lettergreep)
Wisselzang tussen voorzanger en koor
Geen genoteerde maat (maatstrepen)
Wel soort ritme (verschillen in toonduur), maar heel anders dan nu
Tot de twaalfde eeuw is het Gregoriaans een muziek in ontwikkeling. Daarna treedt het
verval in door nieuwe ontwikkelingen zoals meerstemmigheid en de ontwikkeling van
muziek met een vaste maatindeling (ritmische verdelingen in tweeën en drieën).
Guido van Arezzo (995-1050), een Italiaanse monnik, heeft een grote bijdrage aan de
ontwikkeling van het notenschrift geleverd. Het was zijn idee om de tekens (neumen) op
parallelle lijnen te zetten, zodat de tekens in feite voor noten stonden. Op deze manier kon
hij de koorzangers die hij onder zijn hoede had nieuwe liederen laten zingen zonder dat ze
deze eerst gehoord hadden.
Troubadours en minstreels: professionele musici op weg van stad tot stad, van kasteel tot
kasteel. Sommige minstreels hadden een vaste betrekking.
Zanger en instrumentalist tegelijk
Organiseerden zichzelf in gilden voor een professionele training
Zongen en speelden muziek door anderen gecomponeerd
jongleurs: acrobatiek, toneelspel, dans
Organum = de eerste meerstemmige stukken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Setje. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.