Immunologie
Deel 1: Histologie van de lymfoïde organen
Lymfoïde organen:
- Lymfeklieren
- Thymus
- Milt
- Tonsillen
- MALT = Mucosa Associated Lymphoid Tissue
Lymfeklieren functies:
- Filteren van lymfe (vocht) stukjes bacterie (maar bv. ook tumor) blijven hangen
- Surveillance door productie van B-lymfocyten en huizen van T-lymfocyten bij stimulatie
van lymfeknoop zullen de follikels zwellen door productie van lymfocyten
Lymfeklier bestaat uit een kapsel, een cortex en een medulla kapsel heeft een barrièrefunctie die
ervoor zorgt dat pathogenen of neoplasma het orgaan niet kunnen verlaten indien dit wel gebeurt
zorgt dit voor een slechtere prognose kapsel is een dens collageen bindweefsel dat sterk
geïnnerveerd is => bij zwelling snel pijn door druk
Kapsel is omgeven door vetweefsel ingebed => moeilijk te onderscheiden
Afferente Lymfevaten komen toe in orgaan voeren lymfe aan meerdere afferente maar maar
1 efferent vat => aggregatie t.h.v. klieren vaten bevatten kleppen = ontdubbelingen van endotheel
die zorgen voor stroom in 1 richting
De cortex bestaat uit 2 lagen buitenste en binnenste cortex
Sinus = relatief lege ruimten met macrofagen wachten op materiaal voor fagocytose (APC)
opgebouwd uit randsinus boven follikels en trabekelsinussen tussen follikels en trabeculae
In germinale centrum van follikels bevinden zich B-lymfocyten die plasmacellen kunnen vormen
Rond germinale centrum bestaat de follikel uit T-lymfocyten
Trabeculae zijn opgebouwd uit bindweefsel
1
,2023 Immunologie
Actieve follikels = secundaire follikels te zien als bleke follikels onder microscoop aangezien
activiteit zorgt voor veel actief delende cellen => meer lichter euchromatine => bleker uitzicht
Bleke (en dus actieve) follikels noemen we kiemcentra zullen onder de microscoop zichtbaar
veel macrofagen bevatten
Rand- en trabekelsinussen en B-celrijke follikels bevinden zich in de buitenste cortex binnenste
cortex bevat CD4+ T-helpercellen en hoog-endotheliale venulen (HEV)
Kiemcentrum bevat:
- Lymfoblasten = jonge “naïeve” hematologische cellen
- Folliculaire dendritische cellen soort macrofagen met uitlopers
- Macrofagen enkel voor opruiming (o.a. voor opnieuw krimpen lymfeklier) a.d.h.v.
apoptotisch mechanisme
- Reticulumcellen soort fibroblasten => steuncellen collageenproductie
Boven mantelzone ook marginale zone
2
,2023 Immunologie
Wanneer de lymfeklier terug gaat krimpen zien we een “sterrenhemel”-patroon door macrofagen
(hier te zien als lichte zones):
Folliculaire dendritische cel gaat vertakken en zo een netwerk vormen aan de rand van het
kiemcentrum staan in contact met rijpende B-cellen en zorgen voor antigeenpresentatie
Hoog endotheliale venulen (HEV) vinden we terug in lymfeklieren, thymus en platen van Peyer
(onderdeel van MALT) is de plaats voor ingang van lymfocyten in orgaan (= lymfocyte-homing)
endotheelcellen komen hoog uit in venule (vandaar naam):
Medulla bestaat uit:
- Hilus bevat vene, arterie en efferent lymfevat
- Sinus afgelijnd met endotheel bevat medullaire koorden (B-cellen, macrofagen en
plasmacellen voor lokale secretie van Ig)
3
, 2023 Immunologie
Cel in rust te herkennen aan donkere kern (door aanwezigheid van veel heterochromatine) en
weinig cytoplasma bij actief worden zal de kern lichter worden (euchromatine) en zal er veel RER
verschijnen in B-cellen voor productie van Ig
Thymus stroma wordt gevormd uit corticale (ectodermaal) en medullaire (endodermaal)
epitheelcellen omringend kapsel, trabeculae en vaten gevormd door mesenchym => ontwikkeling
uit 3 kiembladen
Trekt T-lymfocyten aan uit het beenmerg welke gaan matureren in de thymus + trekt ook
dendritische cellen en macrofagen aan
Thymus is opgebouwd uit 2 lobben bestaande uit meerdere onvolledige lobuli 3 lagen:
- Kapsel (met trabeculae)
- Cortex ectodermale epitheelcellen ligt rond bloedvaten (HEV) dubbele basale
membraan voor bescherming bloed-thymus barrière epitheelcellen bevatten MHC type I
en II
- Medulla
In cortex thymus gebeurt T-cel ontwikkeling:
- Buitenste cortex dubbel-negatieve T-cellen prolifereren (hebben geen CD4 of CD8) er
gebeurt een gen-herschikking waardoor er expressie gebeurt van pre-T-celreceptor (dubbel-
positief) => CD4 en CD8
- Diepe cortex receptief voor MHC-complex positieve selectie van T-cellen
epitheelcellen exprimeren:
MHC I CD8+ T-celontwikkeling
MHC II CD4+ T-celontwikkeling
Indien MHC niet herkend wordt gebeurt er apoptose
Self-reactive cellen (reageren op lichaamseigen cellen) worden uitgeschakeld door
dendritische cellen en macrofagen (negatieve selectie)
Vanuit de medulla van de thymus verlaten mature T-lymfocyten de thymus via HEV in de cortex
was er nog een bloed-thymus barrière om auto-immuniteit te voorkomen maar dat valt hier weg
medullaire epitheelcellen kunnen degenereren en aggregeren ter vorming van noduli = lichaampjes
van Hassall
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lukamaeseele. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.