Discipline die streeft naar conceptuele verheldering
Filosofie = Ideeën/concepten die we in het alledaagse leven gebruiken definiëren, verhelderen.
Filosofie begint bij de vervreemding van het alledaagse. Een wetenschapsfilosoof denk na over
wat maakt iets wetenschappelijk
- Hoe onderscheiden we ons met pseudo-theorieën en complottheorieën?
1. De wetenschappelijke revolutie
Wetenschappelijke revolutie (1550-1700)
De wetenschappelijke revolutie hebben het beeld van de wereld gevormd
- Voor 1550 beeld gevormd door religie/bijbel, vooral beeld van Europa
4 Elementen (water, vuur, aarde en lucht)
- Alles in de wereld is een samenstelling van deze elementen.
Beeld veranderde 150 jaar later door twijfel van mensen.
Belangrijkste ontdekking door Copernicus: de aarde/mens, geen centrum van het universum,
maar de zon.
Wereldbeeld veranderd en we begrepen meer hoe alles in elkaar zat.
Belangrijkste vraag in die tijd: wat is kennis en wie heeft de autoriteit als het gaat om het
verkondigen van de waarheid?
- Wetenschappers
- Bijbel
, 3
Resultaat: enorme strijd tussen kerk en wetenschap
- Tweede strijd over katholieken en priesters (mogen wij zelf bijbel interpreteren of
alleen priesters)
2 de opkomst van het scepticisme
Definitie van kennis: we hebben overtuigingen (kunnen waar zijn) maar grond/redenen kunnen
niet gerechtvaardigd worden??? (Vaag)
De opkomst van het scepticisme komt als reactie op het conflict tussen wetenschap en kerk en
het conflict in de kerk. Scepticus claimt dat we geen kennis hebben (om dit te begrijpen moet je
de definitie hebben van kennis).
A. Een definitie van kennis
Voordat we de vraag kunnen beantwoorden of we kennis hebben, moeten we eerst weten wat
kennis is.
- We moeten een definitie van kennis hebben
- Een manier om een begrip te definiëren, is door te vragen naar noodzakelijke en
voldoende voorwaarden
- Noodzakelijke voorwaarde: als A niet de eigenschap S heeft, dan is het geen X
- Voldoende voorwaarde: als A eigenschap S heeft, dan is het sowieso een X
● Voorbeeld: wanneer groeit een plant?
○ Genoeg water: noodzakelijk
○ Genoeg licht: noodzakelijk
○ Genoeg vruchtbare aarde: noodzakelijk
○ Etc.
- Al dat noodzakelijke is samen voldoende
Wat zijn de noodzakelijke en voldoende voorwaarden voor kennis?
Plato: er zijn drie condities die individueel noodzakelijk en gezamenlijk voldoende zijn
1. Overtuiging: je moet X geloven om X te kunnen kennen
2. Waarheid: X moet waar zijn om X te kunnen kennen
3. Rechtvaardiging: je overtuiging moet gerechtvaardigd zijn (de overtuiging geloven) om X
te kunnen kennen.
, 4
a. Vb. overtuiging dat je de loterij gaat winnen, man van loterij komt af op je huis en
je wint deze. Was het rechtvaardig (nee, geen enkele theorie, argument dat je de
loterij zou winnen)
Je hebt kennis over X wanneer je overtuiging m.b.t. X waar en gerechtvaardigd is.
(Gerechtvaardigd = voldoende redenen om aan te nemen dat het waar is, dan spreken we van
kennis)
B. Scepticisme
Scepticisme: we hebben geen kennis,
- Want we hebben veel overtuigingen,
- En sommige overtuigen kunnen waar zijn,
- We weten nooit zeker dat ze waar zijn en dus hebben we geen rechtvaardiging.
Het gene wat we gebruiken om rechtvaardiging te vinden voor de claims die we maken voor de
overtuigingen die we hebben, zijn onze zintuigen.
Scepticus zegt dat je zintuigen niet kunt vertrouwen, waardoor het middel wegvalt.
Michel de Montaigne (belangrijke scepticus): denk aan rietje in glas water, rietje lijkt gebroken
hierdoor zijn zintuigen niet te vertrouwen.
- Je kunt nooit weten of je je zintuigen nu kan vertrouwen
Twee historisch invloedrijke antwoorden (reageren op de scepticus)
1. Rationalisme
2. Empirisme
Rationalisme
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper malaakrehayel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.