Sportpsychologie
Week 1: Introductie
Sportpsychologie: De wetenschap die gedachtes, gevoelens en gedrag van mensen in
sportsituaties bestudeert.
De sportpsychologie heeft de afgelopen 25 jaar een voorspoedige ontwikkeling
doorgemaakt. Voor 1985 was de positie van de sportpsychologie marginaal. Op Nederlandse
universiteiten werd weinig aandacht besteed aan sportpsychologie. In 1985 is de Vereniging
voor Sportpsychologie in Nederland (VSPN) opgericht, waarna de ontwikkeling startte.
Onderwijs en onderzoek hebben nu op meerdere universiteiten een vaste plaats in het
programma. Ook in de media is er een positieve houding in vergelijking met 25 jaar geleden.
Wel valt er nog veel winst te boeken bij het opleiden van sportpsychologen en het maken van
naamsbekendheid van de VSPN.
Mentale training: Het systematisch aanleren van mentale vaardigheden teneinde
sportprestaties te verbeteren.
Prestatieprofiel: ‘’Hoe goed ben ik/ zijn wij in een mentale vaardigheid?’’
,Week 2: Visualisatie en teamsport
Visualisatie: Het gebruikmaken van alle zintuigen om een ervaring in de geest te
(her)creëren.
Het kan gaan om een open vaardigheid of om een gesloten vaardigheid. Bij een gesloten
vaardigheid, bijvoorbeeld de service, is een groter effect te bereiken dan bij open
vaardigheden. Bij open vaardigheden kun je ook visualiseren, daarbij moet je verschillende
scenario’s voorbereiden om goed te kunnen anticiperen op de situatie.
Verschillende aspecten:
- Polysensorisch (zien, horen, voelen, ruiken, emotie)
- Helderheid van het beeld, gevoel, geur of geluid
- Perspectief (intern of extern)
- Controle
Hoe werkt visualisatie?
1. Bioinformational theory: Een mentaal beeld is een georganiseerde reeks van
kenmerken dat ligt opgeslagen in het lange termijn geheugen. Wanneer de beelden
worden gebruikt, worden stimulus kenmerken en respons kenmerken geactiveerd. De
respons karakteristieken moeten dus worden geactiveerd, zodat ze kunnen worden
aangepast, verbeterd of versterkt (zweten zelfvertrouwen).
Voorbeeld visualisatie service bij een matchpoint:
- Stimulus karakteristieken: gevoel van de bal, geluid van publiek
- Respons karakteristieken: verhoogde spierspanning, zweten
2. Functional equivalence explanation: Beeldvorming zorgt ervoor dat de hersenen
dezelfde gebieden en processen activeren als wanneer de beweging in de realiteit.
Het zenuwstelsel wordt als het ware voorbereid op het maken van de correcte
beweging. Denk aan het touwtje dat echt gaat bewegen in de richting waaraan jij
denkt.
3. Mental readiness explanation: Dit is geen theorie, maar een intuïtieve verklaring voor
visualisatie. Hierbij wordt het arousal, aandacht en zelfvertrouwen geoptimaliseerd.
Visualisatie kan ook verkeerd werken als je een foute bewegingen of beelden in beeld op het
verkeerde moment. Gebruik het dus systematisch en op een goede manier!
Groep: Twee of meer mensen die interactie met elkaar hebben en elkaar beïnvloeden.
Teamsport:
- Collectief gevoel van identiteit (‘’wij-gevoel’’)
- Gemeenschappelijk doel en lot
- Gestructureerde communicatie
- Gemeenschappelijke perceptie van groepsstructuur
- Afhankelijkheid van elkaar
- Wederzijde interpersoonlijke aantrekkingskracht
, - Zien zichzelf ook als een groep
Social loafing: Het verschijnsel dat mensen in een groep geneigd zijn minder dan 100% hun
best te doen dan tijdens een individuele opdracht.
Teamontwikkeling volgens Tuckman:
1. Forming
- Oriëntatiefase
- Kennismaken
- Taak van de groep exploreren
- Elkaars vaardigheden ontdekken
2. Storming
- Onderlinge spanning en conflicten nemen toe
- Twijfels over de werkwijze
- Macht en autoriteit
- Weerstand tegen de leider
3. Norming
- Rollen en normen worden duidelijk
- Zowel met betrekking tot taak als sociaal
- Samenwerking, cohesie en consensus over de werkwijze
4. Performing
- Onderlinge relaties gestabiliseerd
- De groep steekt energie in de taak
- Elk teamlid heeft zijn rol geaccepteerd
- Optimaal presteren
Belangrijk:
- Een terugval naar de vorige fase is mogelijk
- Om in de performing fase te komen moeten eerst de forming, storming en
norming fase worden doorlopen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fysio123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.