Ontwikkeling: verandering binnen het leven van een individu (evolutie dus niet)
- Ontwikkelingsperioden:
1. Prenatale ontwikkeling
2. Babyjaren
3. Peuterjaren
4. Kleuterjaren
5. Schoolperiode
6. Adolescentie
7. Volwassenheid
8. ouderdom
- Ontwikkelingsgebieden:
1. Cognitieve ontwikkeling
2. Morele ontwikkeling
3. Perceptuele ontwikkeling
4. Sociale ontwikkeling
5. Actie ontwikkeling
6. Emotionele ontwikkeling
Terugkoppeling/ feedbackloop: output van het proces wordt weer input van hetzelfde proces.
Ontwikkelingsplasticiteit: het aanpassen (op langere termijn) van ontwikkeling (fenotype
inclusief gedrag) op basis van omgevingsfactoren ontwikkelingstrajecten in gang zetten.
- Niet alleen door omgevingsfactoren
Graduele specialisatie: subproces binnen ontwikkelingsplasticiteit waarin de ontwikkeling zich
gradueel binnen het leven van het organisme plaatsvindt en het individu zich steeds beter
aanpast aan het leven.
- Kan niet echt bewijzen bij de mens omdat er te veel omgevingsfactoren zijn die invloed
hebben.
Ontwikkelingsprogrammering: de (lange termijn) effecten van prenatale en neonatale ervaringen
op ontwikkelingstrajecten/ volwassen functioneren te omschrijven.
- Waarschijnlijkheden
- Voorbeeld van ontwikkelingsplasticiteit
,Perspectieven:
1. Comparatief: vergelijkingen tussen soorten (‘Doen andere soorten ook dit gedrag’)
2. Evolutionair: hoe en waarom eigenschappen evolueren (‘Wat is de functie van dit gedrag’)
Crossculturele: hoe ontwikkelen eigenschappen in verschillende culturen.
- Cultuur: eigenschappen van een groepen (mensen/dieren) die worden overgedragen door
middel van sociaal leren (normen, gebruiken, voedsel etc.) beïnvloedt de doelen en
verwachtingen van mensen (kan ontstaan door sociale overdracht)
Neurowetenschappelijke: Wat verandert er in de hersenen van mensen die in bepaalde
omgeving opgroeien (neurobiologische systemen die ontwikkeling veroorzaken).
Behavioristische: zichtbare gedragingen en hoe deze vormgegeven worden door externe
factoren tijdens de ontwikkeling
Psychoanalytische: interne en mentale toestanden en processen
Cognitieve (interdisciplinaire): informatie verwerkingsprocessen (gebruik van methoden en
modellen gebaseerd op diverse perspecieven.
Ethologie: studie die de comparatieve en evolutionaire perspectieven combineert. (gedragsbiologie)
Onderzoeksdesign:
Observationele studie (nadeel: onderzoekt correlaties, niet invloeden)
- Design: geen manipulatie (niet-experimenteel)
- Meten: observeren (natuurlijke setting)
Experimentele studie
- Design: manipulatie onafhankelijke variabele, observeer effect op afhankelijke variabele
- Betrouwbaarheid
- Validiteit
- Herhaalbaarheid
Ecologische validiteit: komt de studie overeen met de normale omstandigheden van het individu
in zijn/haar dagelijkse leven.
Longitudinale studie: dezelfde groep op verschillende leeftijden.
Cross-sectionele studie: verschillende groepen.
Cohort effecten: leeftijdsgroepen in belangrijke manieren in onderzoeken kunnen verschillen. Andere
normen/waarden. Omdat ze in andere tijd/samenleving zijn opgegroeid.
,Paradigma: manier waarop men de werkelijkheid ervaart (samenhangend stelsel van modellen en
theorieën).
Sensatie: stimulatie van zintuigen (bv: geluidsgolven die je oor in gaan)
Perceptie: interpretatie die men toekent aan sensatie
Perceptuele ontwikkeling: hoe ontwikkelt het vermogen van kinderen/baby’s van de sensatie naar
perceptie.
- Kleur constantheid: het waarnemen van objecten als hebbende dezelfde kleur onder
verschillende verlichting
Convergente methode: verschillende manieren gebruikt om zelfde probleem op te lossen
accuraat algemeen beeld.
Validiteit:
Intern: meet je wat je wilt meten
Extern: komt het overeen met ‘echte’ samenleving
, Dimensie van perceptie:
1) Helderheid: Intensiteit van licht
2) Scherpheid: helderheid van zien
3) Categorische waarneming: clusteren van stimuli die continu variëren in discrete categorieën.
Spraak:
- Lip vrijlating: start van medeklinker
- Intonatie: vibratie van stembanden
Kleur: (in grijs/wit zie je geen banden, in kleuren zie je deze wel)
- Rijping: geen visuele input nodig, toch categorisch waarneming. (taal-vrij: baby’s)
- Ervaring: visuele input nodig, leren nodig. (taal-gebaseerd: peuterjaren)
4) Diepte waarneming:
Cue: observatie die informatie geeft over de omgeving/wereld
Dynamische cue: gebaseerd op de relatieve beweging van stilstaande objecten tegen een
achtergrond. Bv: bewegingsparallax
- Dichtbij object veranderd meer bij zelfde beweging dan dat ver weg is diepte inschatting
- Vereist geen visuele scherpheid/helderheid (nuttig in babytijd)
Binoculaire parallax: beeld verschil afstand tot oog
- Verschil tussen ogen klein: beeld ver weg
- Verschil tussen ogen groot: beeld dichtbij
- Stereopsis: gebruiken van deze signalen
Convergente: werken van je ogen
- Ogen moeten harder werken: beeld dichtbij
- Ogen minder hard werken: beeld ver weg
Pictorale cue:
- Inter-positie
- Textuur (meer: dichtbij)
- Convergentie in verte
- Perspectieve illusie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper floorverhagen1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
