Grondslagen van de psychologische diagnostiek en testtheorie
Diagnostiek: Intelligentie
Doel
Wat is intelligentie (construct), waarom wil je intelligentie in kaart brengen (welke informatie
levert dit op), hoe doe je dat (methode) en wat zijn hierbij de valkuilen (sterke kanten,
zwakke kanten, errors)?
Programma vandaag
Achievement, intelligentie, cognitie?
Historisch perspectief
Emoties rondom intelligentie
Valkuilen in intelligentiediagnostiek
Belang van de vraagstelling
Voorbeelden van intelligentiematen
Casuïstiek
Tot besluit
Stellingen
Intelligentie = IQ
Een intelligentiebepaling hoort thuis in een (neuro)psychologisch onderzoek, het kan
en is niet per definitie noodzakelijk en ook geen vervanging voor neuropsychologisch
onderzoek
Intelligentietesten zijn cultuurneutraal, niet contextafhankelijk
Met een intelligentietest kun je onderzoeken of iemand dement is, niet waar
Intelligentie bepaalt het doorverwijsbeleid, het kan soms, maar het hoeft niet altijd
Intelligentieonderzoek leidt tot vooringenomenheid bij de psycholoog, dit klopt niet,
we moeten dit loslaten.
Achievement, intelligentie, cognitie
Achievement versus Aptitude
Achievement: hoe goed ben je in iets waar je in getraind bent?
Aptitude: wat kun je, met betrekking tot cognitieve vaardigheden die je gedurende je
leven hebt opgebouwd.
Zijn er stoornissen die hersendysfuncties doen vermoeden?
Achievement Waarom?
Context afhankelijk (assessment, Competentie niveau
tentamen Sterkte-zwarte analyse
Wat zijn de eisen? Cijfers kunnen toekennen (ranking)
Gaat uit van ‘normaal’ Certificaten verlenen
Criterium of norm-based Examens
CV beoordeling
Informatie inwinnen
Achievement hangt niet enkel af van je cognitieve vaardigheden, maar ook van je
persoonlijkheid en van je omgeving.
Aptitude: intelligentie versus cognitie
, Grondslagen van de psychologische diagnostiek en testtheorie
Intelligentie: hoe goed kun je informatie manipuleren en verwerken?
Cognitief functioneren: zijn specifieke functies gestoord?
Taal
Geheugen
Aandacht
Executieve functies
Perceptie
Als je iemand gaat testen, is het goed om je te bedenken dat iemand een prachtige
gereedschapskist hebben, maar dat betekent niet dat die persoon ook zo kan functioneren in
het dagelijks leven. Niet iedere beperking in het cognitieve functioneren is niet voor iedereen
problematisch. Het is dus heel erg contextafhankelijk.
Historisch perspectief
Binet (1857-1911): is een kind geschikt om naar school te gaan?
Stanford-Binet Intelligence Test: bedachten het intelligentiequotiënt, is de mentale leeftijd
gedeeld door echte leeftijd keer honderd.
mentaleleeftijd
IQ= × 100
chronologische leeftijd
Mentale leeftijd ordinaal meetniveau,
chronologische leeftijd ratio meetniveau,
dat is later ietwat aangepast.
Uit: Sheets Boelema, 2017.
Charles Edward Spearman Howard Gardner
Uit: Sheets Boelema, 2017.