Leerdoelen Week 4: Circulation 2
Introductiecollege
• Basiskennis shock
Shock = een levensbedreigende situatie. Als je in shock bent, is namelijk je bloeddruk te
laag om je lichaam van voldoende bloed en zuurstof te voorzien
Kenmerken:
- Verstoring van evenwicht tussen zuurstofverbruik en zuurstofaanbod
- Weefselischemie door vermindering van HMV en disbalans bovenstaande kenmerk
Symptomen:
- bleke huid, transpireren, klam.
- Gapen, zuchten, braakneiging
- Onrust, later apathie en sufheid -hyperventilatie >20 AH/min
- Verlaagde bloeddruk
- Tachycardie >100/min
- oligurie (<20 ml/uur)
- koude extremiteiten (bij sepsis vaak warm!)
- koorts of hypothermie
Oorzaken:
- Hypovolemisch te weinig circulerend volume (vloeistof)
o Trauma/bloeding
o Plasmaverlies
o Verlies elektrolyten
- Cardiogeen tekort aan pompkracht van het hart
- Obstructieve obstructie in circulatie
- Distributieve verkeerd verdeeld
o Relatief tekort aan circulerend volume door bijv. sepsis arteriole vasodilatatie,
vaatlekkage, oedeemvorming
o Anafylaxie allergische reactie
o Neurogeen stoornis vasomotorische regulatie
Diagnose stellen:
- Zuurstoftekort op weefselniveau is niet te meten
- Symptomen meten die passen bij shock is wel mogelijk
Aanvullende onderzoek
Bloeddruk, hartfrequentie, polsdruk, cap. refill, ademfrequentie, urineproductie, CNS (mate
van angstigheid), bloedgasanalyse -> pH, pO2, pCO2, O2sat, lab: lactaat, Na, K, Ureum,
Kretinine, Hb, Leukocyten, trombocyten. Aanvullend ECG, x-thorax
Behandeling shock:
VIP:
- Ventilatie en optimale oxygenatie
- Infusie: optimaal circulerend bloedvolume
- Pompfunctie verbeteren van het hart
Acuut vitale functies stabiliseren daarna veroorzaker aanpakken
Voorbeelden:
- Zuurstof toedienen
- circulerend volume vergroten door gecontroleerde infusie (toedienen vocht)
- Adrenaline/luchtwegverwijders (bij anafylactische shock)
- pompkrachtversterkende medicatie of aterloadverlaging (bij cardiogene of obstructieve
shock)
Gevolgen shock:
- Zuurstoftekort cel
- Energie tekort cel
- Anaerobe verbranding lactaat
, - Na+ K+ ATPase functioneert slechter
- Oedeem in cel
- Celdood orgaandood
- SIRS, DIS & MODS
Compensatiemechanisme:
- Verhogen hartminuutvolume
- Verhogen O2 extractie
- Zuurstof-dissociatiecurve
- Vasoconstrictie
- Anaerobe verbranding
• Kent de epidemiologie, etiologie, symptomen, gevolgen, diagnostiek en de
medische- en verpleegkundige behandeling van shock (hypovolemisch,
distributief, obstructief en cardiogeen). De anatomie en fysiologie van alle
orgaansystemen wordt hierbij reeds als bekend verondersteld.
Hypovolemische shock:
Hypovolemische shock= shock veroorzaakt door te weinig circulerend volume.
Oorzaken
- Ernstig bloedverlies (inwendig/uitwendig)
- Ernstig vocht-/plasmaverlies (brandwonden)
- Ernstig vochtverlies (braken/diarree/toegenomen diurese)
Symptomen
- Hypotensie
- Tachycardie
- Tachypneu
- Urineproductie verminderd
- Koel/klam
- Verminderd bewustzijn
Comorbiditeit en medicatiegebruik extra gevoelig voor shock
Cardiogene shock:
Cardiogene shock= een pompfunctiestoornis waardoor er een gestoorde weefselperfusie
ontstaat.
Anatomie en fysiologie
Het hart bestaat uit 3 lagen:
- Endocard dun membraam wat de binnenkant van het hart bekleed
- Mycard hartspierweefsel
- Pericard buitenlaag hart
Hart krijgt doormiddel van kransslagaders voldoende arterieel bloed. Het hart wordt
aangestuurd door sympathische en parasympatische autonome zenuwvezels. Ook reageert
het hart op een aantal hormonen zoals adrenaline.
Bloeddruk is de kracht dat het bloed uitoefent op de vaatwanden.
Hoge bloeddruk schade aan organen waardoor schade of bloedingen ontstaan op plekken
waar het vat beschadigd is.
Lage bloeddruk onvoldoende bloed door weefsels heen wat vooral gevaarlijk is voor de
hersenen, nieren en het hart.