College aantekeningen
volledige college aantekeningen onderneming en recht
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
Alle college aantekeningen van onderneming en recht inclusief afbeeldingen ter illustratie.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 110 pagina's
Voorbeeld 4 van de 110 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Onderneming en rechtDefinitie rechtspersoon: Een rechtspersoon is een juridische constructie waardoor een organisatie
rechten en plichten kan bezitten. De rechtspersoon is een organisatie, een vennootschap, die
zelfstandig kan deelnemen aan het rechtsverkeer. Daardoor kan een rechtspersoon dingen kopen en
overeenkomsten afsluiten. Je onderscheidt een rechtspersoon en een natuurlijk persoon in het recht.
- De bestuurders van de rechtspersoon zijn dan ook slechts in uitzonderlijke gevallen
aansprakelijk voor het doen en laten van de rechtspersoon. De rechtspersonen
zijn: vereniging, stichting, naamloze vennootschap (NV) en Besloten vennootschap (BV).
Definitie personenvennootschap: Personenvennootschappen worden niet gevormd door oprichting
van een rechtspersoon, maar worden gevormd op basis van een overeenkomst tussen de oprichters.
Zij komen overeen dat ze onder een bepaalde vorm/personenvennootschap met elkaar gaan
samenwerken. De personenvennootschappen die in het Nederlandse recht worden onderscheiden
zijn: de maatschap, de vof (Vennootschap onder firma) en de commanditaire vennootschap.
Personenvennootschappen zijn niet gebonden aan veel regels en veel van de regels die wel bestaan,
zijn van regelend recht (er mag iets anders worden afgesproken dan wat in de wet staat)
HC 1
Blok 1: algemene inleiding
- Corporate governance en de rechtspersoon
o Welke rechtspersonen zijn er en hoe ontstaan zij?
DEEL 1
Wat verstaan wij onder een onderneming?
- Voorbeeld in de wet:
- Handelsregisterwet 2007
- Art 1 lid 1 onder b Hrw 2007
- ‘Onderneming’
- ‘Een onderneming als bedoelt in art 5’
- Art 5 Hrw 2007: louter een opsomming -> in NL gevestigde ondernemingen
Maar wat is een onderneming nou?
- Ga naar een aan die hrw gekoppelde algemene maatregel van bestuur zijnde het
handelsregister besluit en daarin staat dan wat in deze context een onderneming is.
- Art 2 lid 1 hrb 2008:
o Een voldoende zelfstandig optredende organisatorische eenheid
o Waarin diensten of goederen worden geleverd of werken tot stand worden gebracht
(ten behoeve van derden)
o Met het oogmerk daarmee materieel voordeel te behalen
o Doel: registratie van commerciële ondernemingen
Toebehoren, de onderneming behoort aan iemand toe. Het drijven van een onderneming is
ouderwets, nu wordt in standhouden gebruikt.
De ondernemer in het ondernemingsrecht
- Wie kan een onderneming in stand houden?
- Privaatrechtelijk:
o Eenpersoonszaak
Geen scheiding tussen privé- en zakelijk vermogen
Gaat om een natuurlijk persoon
1
, Aansprakelijkheid
Privaatrechtelijk en ondernemingsrechtelijk: rechtsvormen
- Je hebt aan de ene kant de natuurlijke rechtspersoon die een onderneming in stand kan
houden en aan de andere kant heb je rechtsvormen die een onderneming in stand kunnen
houden
- Personenvennootschappen (overeenkomsten)
o Een of meer personen gaan samen de onderneming in stand houden
o Scheiding tussen privé- en zakelijk vermogen, staat los van de privévermogens van de
personen
o Aansprakelijkheid, kunnen nog wel privé aansprakelijk zijn
Het ondernemingsrecht geeft een beetje aandacht aan de natuurlijke persoon als ondernemer, maar
geeft primair aandacht aan de personenvennootschap als ondernemer en aan de rechtspersoon als
ondernemer.
Personenvennootschappen
- Personenvennootschappen: contractuele rechtsvormen:
- Vooral: maatschap, vennootschap onder firma, commanditaire vennootschap
- Boek 7a bw en wetboek van koophandel
- Personenvennootschappen zijn overeenkomsten
- Samenwerkingsovereenkomsten: juridische vragen over de uitleg van de overeenkomst
Rechtspersonen
- Rechtspersonen zijn institutionele rechtsvormen
- Vooral: vereniging (waaronder de coöperatie en de onderlinge waarborgmaatschappij),
naamloze vennootschap, besloten vennootschap en de stichting
- Boek 2 BW.
- Art 2:3 BW: ‘bezitten rechtspersoonlijkheid’: het zijn zelfstandige entiteiten
o Ze worden juridisch op dezelfde manier behandelt als natuurlijke personen.
- Art 2:5 BW: ‘een rechtspersoon staat wat het vermogensrecht betreft, met een natuurlijk
persoon gelijk, tenzij uit de wet het tegendeel voortvloeit’
o Een rechtspersoon is geen overeenkomst, maar een zelfstandige entiteit die wordt
‘opgericht’ binnen de wettelijke mogelijkheden (gesloten stelsel), je zit vast aan dat
wat de wet aanreikt als mogelijkheden.
Omdat het rechtspersonen zijn die op dezelfde voet worden behandeld als natuurlijke personen
kunnen zij zelf:
- Een vermogen hebben
- Overeenkomsten sluiten, onrechtmatige daden begaan
- Belastingplichtig zijn
- Betrokken zijn bij juridische procedures
- Etc.
Rechtspersonen hebben een interne organisatie, die bestaat uit de organen van een rechtspersoon.
Het belangrijkste orgaan is het bestuur, geeft leiding aan de rechtspersoon.
Vereniging
- Vereniging, art 2:26 tot en met 52 BW
2
, - Art 2:26 BW: materiële kenmerken ontwikkelen waaraan een vereniging zou moeten
voldoen: leden, gericht op een doel, oprichting bij meerzijdige rechtshandeling, verbod winst
te verdelen onder de leden
- Er is een bestuur, en het orgaan waarin de leden bijeenkomen is de algemene vergadering.
Coöperatie, is een vereniging
- Coöperatie: art 2.53 tot en met 63k BW
- Art 2:53 lid 1 BW materiële kenmerken: ‘als coöperatie opgerichte vereniging’, voorzien in de
‘stoffelijke behoeften’ van de leden (via overeenkomsten met die leden), uitoefening van een
bedrijf ten behoeve van de leden
- Er is een bestuur en algemene vergadering
- De coöperatie oefent een bedrijf uit, kom je vooral tegen in de landbouw.
o Koeien leveren melk dan kun je die melk wel verkopen aan een melk opkoper, maar
die geeft je een lage prijs. Dus de boeren zeggen we gaan samen een melkfabriek
organiseren in de vorm van een coöperatie en worden we allemaal lid van zodat we
een eerlijke prijs krijgen.
Onderlinge waarborgmaatschappij, niet heel belangrijk
- Onderlinge waarborgmaatschappij: art 2:53 tot en met 63k
- Art 2:53 lid 2 BW: materiële kenmerken: ‘als onderlinge waarborgmaatschappij opgerichte
vereniging’, sluiten van verzekeringsovereenkomsten met de leden, uitoefening van een
verzekerginsbedrijf bedrijf ten behoeve van de leden
- Er is een bestuur, en het orgaan waarin de leden bijeenkomen is de algemeen vergadering
De coöperatie en de onderlinge waarborgmaatschappij mogen wel winst verdelen onder hun
leden want het zijn gewoon bedrijven hoewel het ook verenigingen zijn, art 2.53a lid 1
Bij verenigingen, coöperaties en onderlinge waarborgmaatschappijen kan het agency problem een
rol spelen: het bestuur heeft een informatievoorsprong en het ledenbestand is te groot om
tegenwicht te kunnen bieden.
- De (wenselijke) inrichting van de verhouding tussen het bestuur en de av/leden is het
leerstuk van de wenselijke inrichting van de governance van deze rechtsvormen, check and
balances.
o Welke checks and balances gaan we invoeren zodat het bestuur niet oppermachtig
zijn werk kan doen.
o
Naamloze vennootschap
- Art 2.64 tot en met 170 BW
- Art 2:64 lid 1 BW: materiële kenmerken: een kapitaal dat in aandelen is verdeeld. Er zijn dus
een of meerdere aandeelhouders en de aandelen zijn in beginsel vrij overdraagbaar blijkt uit
art 2:87 BW.
- En: art 2:105 lid 1 BW – de winst komt aan de aandeelhouders ten goede
Jij bent als aandeelhouder niet persoonlijk aansprakelijk voor wat er in die entiteit gebeurt.
Vooral geschikt voor:
- Vennootschappen met een groot aantal aandeelhouders en een steeds wisselend
aandeelhoudersbestand.
- Een NV kan beursgenoteerd zijn: de aandelen zijn dan toegelaten tot de handel op een
gereglementeerde markt, regulated market.
- Er is een bestuur en ook een orgaan waarin de aandeelhouders bijeenkomen, dat is de
algemene vergadering.
3
, - Agency problem: er zijn misschien duizenden aandeelhouders en het bestuur heeft een
informatievoorsprong en het aandeelhoudersbestand is te verspreid om tegenwicht te
kunnen bieden.
- Ook hier governance, en omdat het om een NV gaat, een corporation, wordt hier gesproken
van corporate governance. En ook hier het checks and balances systeem.
o In Nederland hebben we hier een apart document voor, de Nederlandse corporate
governance code.
o Is geen wet.
Besloten vennootschap
- Art 2:175 tot en met 274a BW
- Art 2:175 lid 1 BW: materiële kenmerken: een kapitaal dat in aandelen is verdeeld, er zijn dus
een of meerdere aandeelhouders. De aandelen zijn in beginsel niet vrij overdraagbaar. Art
2:195 bindt ‘een geldige overdracht van aandelen’ in beginsel aan een blokkeringsregeling:
eerst aanbieden aan de medeaandeelhouders.
- En art 2.216 lid 1: de aandeelhouders beslissen over het doen van uitkeringen.
Vooral geschikt voor:
- Vennootschappen met een klein aantal aandeelhouders en een stabiel
aandeelhoudersbestand, MKB-ondernemingen
- Een BV kan beursgenoteerd zijn: de aandelen zijn dan toegelaten tot de handel op een
multilaterale handelsfaciliteit, MTF
- Er is een bestuur, en het orgaan waarin de aandeelhouders bijeen komen is de algemene
vergadering
- Agency problem (1), de niet beursgenoteerde BV: het bestuur en de aandeelhouders
bestaan (deels) uit dezelfde personen waardoor conflicten tussen hen kunnen leiden tot een
impasse/patstelling in de besluitvorming
o Kan dat aandeelhouders ook bestuurders zijn
- Agency problem (2), de beursgenoteerde BV: bestuur heeft een informatievoorsprong en
het aandeelhoudersbestand is te verspreid om tegenwicht te kunnen bieden
- De wenselijke inrichting van de verhouding tussen het bestuur en de algemene
vergadering/aandeelhouders is de wenselijke inrichtging van de corporate governance
(checks and balances).
- Niet beursgenoteerde BV: eigen type corporate governance-vragen, de 50/50 verhouding, de
familievennootschap
- Voor beursgenoteerde BV: de Nederlandse corporate governance code
NV en BV
- NV: art 2:64 lid 1 BW
- BV: art 2:175 lid 1 BW: materiële kenmerken: ‘een aandeelhouder is niet persoonlijk
aansprakelijk voor hetgeen in naam van de vennootschap wordt verricht en is niet
gehouden…in de verliezen van de vennootschap bij te dragen’.
NV en BV lijken op elkaar in boek 2. Heb je iets gevonden voor de NV, dan zal ongeveer 110 artikelen
verder hetzelfde staan maar dat geldig op de BV.
Stichting
- Art 2:285 tot en met 304 BW
- Art 2:285 lid 1 en 3 BW: materiële kenmerken:
o Ledenverbod, geen leden
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper susannekleij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 70055 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen