Samenvatting van de colleges Microbiologie jaar 1, Universiteit leiden, gemaakt in 2016. Alle theorie uit de colleges staat erin. Ik heb voor dit vak met behulp van deze samenvatting een 8,5 gehaald.
Microbiologie
wetenschap die zich bezig houdt met micro-organismen
organismen die niet met het blote oog gezien
kunnen worden (alleen met microscoop). Vaak
ééncellig, kunnen ook meercellig zijn.
- Bacteriën
- Gisten en schimmels
- Algen
- Protisten ééncellige eukaryoten
Thema’s:
- fundamentele wetenschap om leven te begrijpen zelfde principes als humane cellen,
makkelijk te kweken en de genen te bestuderen
- toegepaste microbiologie
Principes van micro-organismen:
- MO’n zijn essentieel voor ons leven
O2-productie, bodemvruchtbaarheid, cycli van elementen, darminhoud verteren,
onderdrukken plantenziekten, afbraak olie op autowegen, bescherming kolonisatie door
pathogenen.
- MO’n komen overal voor, dikwijls in grote aantallen
Behalve in urine en serum. Feces en grond: enorm veel, lucht en drinkwater minder.
- De meeste MO’n zijn niet gevaarlijk
MO’n worden vaak als gevaarlijk beschouwd, dit is een misvatting. Pathogene MO’n zijn een
uitzondering.
- Niet alle MO’n zijn te kweken
Alleen goed bekende MO’n zijn te kweken
- De diversiteit onder bacteriën is enorm
Taxonomie
Drie domeinen: Archaea, Bacteria en Eukarya. Archaea en Bacteria bestaan uit bacteriën.
In de klassieke bacteriële taxonomie worden als criteria gebruikt: structuur en morfologie,
biochemische en biofysische eigenschappen.
Moderne taxonomie: DNA
Vormen bacteriën:
Rond: coccus Staaf: Rod Spiraal: spirillum Helix: spirochete
Groei
MO’n kunnen op vele manieren gekweekt worden; vast medium, vloeibaar medium (Batch-cultuur).
Een groeimedium om MO’n te kweken moet een energiebron, C,N,P en S-bron, metaalionen en
sporenelementen bevatten. Vier groeifases:
- lag-fase bacteriën passen zich aan aan de nieuwe omstandigheden van het medium
- logaritmische fase het aantal levende bacteriën neemt logaritmisch/exponentieel toe
- stationaire fase aantal levende MO’n neemt niet meer toe
- afsterffase aantal levende bacteriën neemt af
Factoren die groei beïnvloeden: Temperatuur, pH, samenstelling medium, O 2-concentratie,
concentratie afvalstoffen.
Verschillende methoden om groei te meten:
- telkamer objectglas waarin zich een vierkante ruimte bevindt met een bekend volume.
Opgedeeld in vierkantjes. Aantal bacteriën per vierkantje tellen.
, - flow cytometer bacterie-oplossing wordt langs een laser geleidt. Elke keer dat er een
bacterie langs de laser komt is fluorescentie waar te nemen door een computer.
- telplaat bacterie-oplossing is verdund en uitgeplaat op een plaat met vierkantjes. Volume
per vierkantje is bekend. Bacteriën per vierkantje tellen.
- membraanfiltratie bacterie-oplossing wordt gefilterd m.b.v. een membraanfilter. Het
membraanfilter wordt op een medium in een petrischaaltje gelegd. Na 24 uur kunnen het
aantal bacterie-koloniën worden geteld.
- drooggewicht cellen oogsten en drogen (en wegen), handig bij multicellulaire MO’n.
- turbiditeitsmeting bacteriën in een oplossing verstrooien licht wanneer er een lichtstraal
door de oplossing wordt gestuurd. M.b.v. de OD in een spectrofotometer kan uit de
hoeveelheid verstrooid licht het aantal bacteriën worden bepaald.
Extremofiele bacteriën bacteriën die het beste groeien onder één of meerdere extreme
omstandigheden interessant voor industrie door de resistentie tegen bepaald omstandigheid, bv
lage pH of hoge temperatuur. De enzymen van deze bacteriën werken bij deze omstandigheden.
Hyperthermofiele bacteriën kunnen niet groeien bij 37 oC.
Sterilisatie behandelmethoden om het behandelde object kiemvrij te maken. Steriel
microbiologisch werken is belangrijk om ervoor te zorgen dat alleen het MO wordt gekweekt
waarmee je wenst te werken en er geen besmetting op kan treden voor onderzoeker of omgeving
veilige microbiologische techniek.
Sterilisatie methoden:
- vochtige warmte (vloeistoffen) autoclaveren, pasteuriseren, koken
- droge hitte (glaswerk, pipetten) droog steriliseren
- Straling (plastic petrischalen, voedsel) ioniserende straling
- Filtratie (hitte gevoelige oplossingen, bv enzymen)
- Afvlammen (entnaald, hals van een fles, etc.)
Kolven en erlenmeijers worden vaak afgesloten met watten laten wel zuurstof maar geen bacteriën
door.
Sommige bacteriën zijn resistent tegen hitte behandeling endospores
Bij extreme omstandigheden slaat de bacteriecel zijn erfelijk materiaal op en verpakt deze. De oude
cel vergaat, endospore blijft over.
- ook resistent tegen chemicaliën en celwand afbrekende enzymen
- kunnen heel lang overleven
Energie in MO’s:
aeroob vs. anaeroob
fototroof (energie uit licht) vs. chemotroof (energie uit chemische stoffen)
autotroof (CO2 als koolstofbron) vs. heterotroof (organische koolstof)
- Foto-autotroof ( fotosynthetisch MO (cyano-bacterien)
- Foto-heterotroof (met licht kan ATP gemaakt worden, maar heeft organische koolstof nodig)
- Chemo-autotroof (Chemische energie uit H2S, NH3 etc. CO2 as C-source)
- Chemo-heterotroof (energie en koolstof word gemaakt uit organische verbindingen.
Belangrijk personen in de microbiologie:
- Edward Jenner bedacht principe van vaccinatie
- Louie Pasteur
o ontwikkeling van verschillende vaccins
o pasteurisatie (uitschakelen bacteriën zonder het product te beschadigen)
o ontdekking streptococcen
o verwerpt spontane generatie theorie (theorie die stelt dat leven vanzelf ontstaat)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FleurGijsbers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
