College aantekeningen
College aantekeningen van de hoorcolleges van Politie en Veiligheid
55 pagina's aan uitgewerkte college aantekeningen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 66 pagina's
Voorbeeld 4 van de 66 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
POLITIE EN VEILIGHEIDCOLLEGE 1
De geschiedenis van de Nederlandse politie en algemene
beginselen van behoorlijke politiezorg.
Als we denken aan de politie, denken we aan de politie zoals we die nu
kennen. Politie in uniform, bijvoorbeeld. Dit beeld is niet juist. De politie
kan verschillende vormen aannemen. De politie als organisatie, en de
politie als proces. In het verleden werden sommige taken door andere
mensen uitgevoerd. In het verleden bestond de politie niet eens, er waren
bijvoorbeeld wel kleine legers, maar de politie zoals we die nu kennen
bestond vroeger niet. De Koninklijke Marechaussee is onderdeel van het
politiebestel in Nederland. Ze zijn wel gewoon een politiekorps, maar dan
bijvoorbeeld op Schiphol. Ze hebben veel overlappende taken met de
politie. Ze hebben daarnaast ook bijzondere taken, zoals grensbewaking.
Hierom is het dus belangrijk om een onderscheid te maken tussen politie
als organisatie en politie als proces.
POLITIE EN DE POLITIEFUNCTIE
Politie als politieke instelling:
Politie staat simpelweg voor het gehele overheidsbestuur in de stad.
Zorgt voor de openbare orde, dat alles goed geregeld is. Dit heeft wel te
maken met hoe de samenleving eruit ziet. Uiteindelijk zijn de
staatsvorming processen zodoende ontwikkeld dat de staat een aantal
kernfuncties toegewezen kreeg: interne/externe veiligheid, belasting, en
organisatie/bestuur. Dit betekent onder meer dat de overheid de
monopolie op fysiek geweld toegedeeld kreeg. Dit betekende de opbouw
van de rechtsstaat.
De politie kan gezien worden als een instrument in de handen van de
machtshebbers. De politie is eigenlijk een recent verschijnsel; het is
ontstaan in de periode van Napoleon. Binnen de politie wordt een
onderscheid gemaakt tussen high policing en low policing. Politie-
systemen worden vanaf 1650 langs een continuüm gelegd: belangen van
de staat behartigen is het eerste uiterste, de belangen van de burgers
behartigen is het andere uiterste. In sommige landen wordt de politie
gebruikt om macht mee uit te oefenen. Voorbeelden hiervan zijn een
politiestaat zoals Nazi-Duitsland, dictoriale regimes, burgers die gezien
worden als potentiële (politieke) bedreiging, het gebruik van de geheime
politie en informanten. Due process afwezig, en rule of law is afwezig.
Due process houdt in dat de staat alle wettelijke regels en beginselen
met betrekking tot een zaak toepast, zodat alle wettelijke rechten die aan
1
,een persoon verschuldigd zijn, worden gerespecteerd. Due process
brengt de macht van het recht van het land in evenwicht en beschermt de
individuele persoon ertegen. Wanneer een overheid een persoon schade
berokkent zonder de exacte koers van de wet te volgen, vormt dit een
schending van due process, die in strijd is met de rechtsstaat. In andere
woorden, het is een eerlijke behandeling via het normale rechtssysteem,
met name het recht van burgers op kennisgeving van een aanklacht en
een hoorzitting voor een onpartijdige rechter. Rule of law is een politiek
ideaal waarbij alle burgers en instellingen binnen een land, staat of
gemeenschap verantwoording moeten afleggen aan dezelfde wetten,
inclusief wetgevers en leiders. De rechtsstaat houdt in dat iedereen
onderworpen is aan de wet, inclusief personen die wetgevers zijn,
wetshandhavers en rechters. In die zin staat het in contrast met de
tirannie, waarbij de heersers boven de wet worden gehouden. Kortom, de
belangen van de staat staan op de eerste plaats.
Het andere uiterste is de belangen van de burger die op de eerste plaats
staan. De burgers zijn hierbij onderdeel van de democratische
rechtsstaat, gebruik van rule of law and checks and balances, politie is
dicht bij de burger georganiseerd (buurt- en wijkteams,
aanspreekbaar/bereikbaar). Centraal begrip hierbij is community
policing. Belangrijk hierbij is de term de-escalatie. Dit is het
tegenovergestelde vergeleken met wanneer de belangen van de staat
bovenaan staan.
FUNCTIE POLITIE
De functie van de politie bestaat uit drie taken:
Handhaving van de openbare orde;
Handhaving rechtsorde;
Hulpverlening aan hen die dat behoeven: wanneer begint en waar
eindigt de taak van de politie? Wanneer is het de taak van
zorginstellingen?
HIGH POLICING/HAUTE POLICE
High policing houdt zich bezig met de nationale veiligheid; politieke
orde, verstoringen/ontwrichting (delen) samenleving of continuïteit
democratische rechtsstaat. Hieronder vallen de volgende diensten:
politieke inlichtingendiensten (in samenwerking met de politie): AIVD,
MIVD, NCTV. Hierbij worden de methoden van open bronnen gebruikt,
maar ook de interceptie van berichtenverkeer, observatie, agenten en
bronnen (informanten). Hierbij wordt gefocust op de onderwerpen links
en rechts activisme, dierenactivisme, non-proliferatie, economische
2
,spionage, terrorisme en radicalisering. Kortom, de dreiging die vanuit
burgers en organisaties kunnen ontstaan zijn de belangrijkste
onderwerpen van high policing. De dreiging is hierbij relatief groot en
vormt een grote dreiging voor de staat en de burgers van de staat.
LOW POLICING
Dit is erg belangrijk politiewerk, waar erg veel manuren in gaan zitten.
Onder low policing vallen de kleine ordeverstoringen. Hierbij kan
gedacht worden aan noodhulp, meldingen, verkeer, nachtleven,
voetbalwedstrijden, en grote evenementen (crowd control). Er ontstaan
enorm veel conflicten doordat de mensen zo dicht op elkaar wonen. De
modernisering van de samenleving zorgt voor meer politiewerk. Er wordt
gedacht dat het belangrijk is om ‘er te zijn’ als politie, en hierbij te
observeren en informatie in te winnen. Hierdoor kan de politie snel
handelen en mogen zij niet-onderhandelbaar geweld gebruiken op het
moment dat het nodig is.
Veel preventietaken worden gedaan onder low policing. Hier wordt ook
veel informatie ingewonnen wat belangrijk is voor high policing. Er is dus
veel samenwerking tussen high policing en low policing. De wijkagent
heeft veel contact met de mensen die werkzaam zijn in high policing, om
informatie uit te wisselen. Er is veel samenhang tussen deze twee
begrippen.
MACHT EN CONTROLE
Bijvoorbeeld in de Verenigde Staten wordt er enorm veel misbruik
gemaakt van de macht en controle die de politie daar heeft. De
politiekorpsen bestaan daar voornamelijk uit witte mensen, die een
enorm lange tijd de rechten van zwarte mensen in zwarte wijken hebben
onderdrukt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan Black Lives Matter dat is
ontstaan door de dood van George Floyd. Etnisch profileren is ook een
groot probleem in Nederland. Onder een aantal politiekorpsen in
Nederland werden buitenlandse burgers aangehouden, voornamelijk
jonge burgers, die in een relatief dure auto reden. Dit werd de
patseraanpak genoemd. Dit is ook een voorbeeld van etnisch profileren.
De patseraanpak is dus zeker niet waardevrij. Deze manier van
aanhouden wordt ook vaak toegepast bij terrorisme. Het is belangrijk om
regels te hebben hiervoor, en dat burgers klachten kunnen indien als het
niet goed geregeld is.
ALGEMENE BEGINSELEN
Artikel 1 van de Grondwet is te vinden in de hal van politiebureaus aan de
wand. Dit is een belangrijke algemene beginsel van de politie. Dit artikel
3
, gaat erover dat elk individu in gelijke gevallen gelijk behandeld worden
en dat discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke
gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, niet is toegestaan.
Daarnaast zijn er richtinggevende gedragsnormen voor fatsoenlijk en
behoorlijk handelen. Hiervoor is het burgerlijk wetboek, wetboek van
strafvordering en EVRM ingevoerd. De overheidsorganen en
overheidsfunctionarissen zijn gebonden aan wettelijke voorwaarden en
ongeschreven regels.
Andere belangrijke beginselen zijn het vertrouwensbeginsel, het
gelijkheidsbeginsel, en beginselen van evenredige belangenafweging. Dit
laatste beginsel houdt in dat de politie in sommige situaties geweld mag
gebruiken, soms onevenredig, als dat in die situatie belangrijk is om
bijvoorbeeld iemands leven te redden. Het kapotmaken van een deur is
dan een evenredige belangenafweging voor het redden van iemands
leven. Rechtmatigheid en behoorlijkheid zijn ook nog twee belangrijke
algemene beginselen. Tot slot is het verbod op détournement de
pouvoir belangrijk. Hierbij wordt het verbod overschreden als de
bevoegdheid wordt gebruikt voor iets waar het niet voor bedoeld is.
BELEIDSVRIJHEID
Regels worden gemaakt door mensen die achter een bureau zitten, en
niet zelf op straat lopen. Dit zorgde voor kritiek. Hierbij worden de
termen street level bureaucracy en street corner politicians gebruikt.
Street level bureaucracy is de subgroep van een overheidsinstantie of
overheidsinstelling waar ambtenaren werken die direct contact hebben
met het grote publiek. De ambtenaren voeren de acties uit en/of
handhaven deze op grond van de wetten en het overheidsbeleid van een
overheid. Deze ambtenaren hebben direct contact met het grote publiek,
in tegenstelling tot ambtenaren die beleidsanalyses uitvoeren of
economische analyses, die het publiek niet ontmoeten. Street level
ambtenaren fungeren als verbinding tussen beleidsmakers van de
overheid en burgers, en deze ambtenaren voeren beleidsbeslissingen uit
die zijn genomen door hoge ambtenaren in de publieke dienst en/of door
gekozen functionarissen. Dit heeft uiteindelijk geleid tot beleidsvrijheid,
waarbij de politieagenten op straat zelf erg veel vrijheid hebben
gekregen. Dit houdt onder andere de volgende voorwaarden in:
1. Grote mate van autonomie door de aard van het politiewerk:
a. Fysieke en sociale kloof agenten en leidinggevenden
b. Informatievoorsprong
c. Direct contact burgers
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LM257. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 71184 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen