Jurist in bestuur
Bestuursrecht & bestuursprocesrecht
Wat regelt het bestuursprocesrecht?
Materieel vs. Formeel
Het is formeel recht en regelt:
- Hoe en door wie tegen besluiten van bestuursorganen opgekomen kan worden
- Welke procedures daarop van toepassing zijn
- Welke instanties welk uitspraken kunnen doen
- De bijbehorende (on)geschreven beginselen van
rechtsbescherming/bestuursprocesrecht.
Wat wordt onder rechtsbescherming verstaan?
Bescherming van de rechten en belangen van burgers tegen bestuurshandelingen.
Het geheel aan mogelijkheden om achteraf op te komen tegen een besluit of andere
handeling (reactieve rechtsbescherming).
Preventieve maatregelen zijn in dit kader niet uitgesloten (denk aan de voorlopige
voorziening).
Doelstelling bestuursprocesrecht
Primaire doelstelling van het huidige bestuursprocesrecht?
Het bieden van rechtsbescherming aan de individuele rechtzoekende.
Machtenscheiding
Trias politica:
1. Wetgever
2. Bestuur (uitvoerder)
3. Rechter
Naar de bestuursrechter bij geschillen tussen burger en overheid
Art. 6 EVRM bepaalt dat een ieder het recht heeft op een eerlijke en open bare behandeling
van zijn zaak, binnen een redelijke termijn, door een onafhankelijke en onpartijdig gerecht
dat bij wet is ingesteld.
In Nederland?
- Art. 1:4 lid 1 AWB bepaalt dat de bestuursrechter een onafhankelijk bij wet ingesteld
orgaan is dat met bestuursrechtspraak is belast.
Functies en beginselen van het stelsel van rechtsbescherming 1/2
Beroep moet ingeschakeld kunnen worden bij een onafhankelijk gerecht, bij wet ingesteld
Voorafgaande moet er sprake zijn geweest van bestuurlijke heroverweging
Rechtsbescherming in twee feitelijke instanties
Rechtsbescherming moet toegankelijk zijn
Rechtseenheid en rechtszekerheid moeten gewaarborgd zijn
Rechtsbescherming moet efficiënt zijn
Rechtsbescherming moet effectief en tijdig zijn.
Functies en beginselen van het stelsel van rechtsbescherming 2/2
,Voorwerp van geschil: het besluitbegrip
Art. 8:1 AWB:
- Een belanghebbende kan tegen een besluit beroep instellen bij de rechtbank.
Art. 7:1 lid 1 AWB:
- Degene aan wie het recht is toegekend beroep bij een administratieve rechter in te
stellen, dient alvorens beroep in te stellen bezwaar te maken, (…)
Voorwerp van geschil: het besluitbegrip
Verruimingen
Besluitbegrip wordt in het kader van rechtsbescherming soms verruimd;
Art. 6:2 AWB ‘’ voor de toepassing van wettelijke voorschriften over bezwaar en beroep
worden met een besluit gelijkgesteld’’
a. de schriftelijke weigering een besluit te nemen, en
b. het niet tijdig nemen van een besluit
Art. 8:2 AWB
Andere handelingen die met een besluit worden gelijkgesteld
Ook in de jurisprudentie wordt het begrip verruimd: waarschuwing.
Beperkingen
Tegen sommige besluiten staat echter geen beroep (en dus, art. 8:1 jo 7:1 AWB, ook geen bezwaar)
open.
- Zie art. 6:3 AWB
- Zie art. 8:3 en 8:4 en art. 8:5 AWB.
Flitscollege’s
Handhaving 1
De overtreding
‘Een gedraging die in strijd is met het bepaalde bij of krachtens enig wettelijk voorschrift.’ (art
5:1 lid 1 Awb)
De overtreder
‘Degene die een gedraging die in strijd is met het bepaalde bij of krachtens enig wettelijk
voorschrift pleegt of medepleegt’ (art. 5:1 lid 1 en lid 2 Awb)
Handhaving
‘Handhaving is elke actie die erop gericht is om de naleving van regels te bevorderen en te
bewerkstelligen, zo nodig door het opleggen van sancties’
Hoe ontdek je en overtreding?
1. Door toezicht ‘’het houden van controle op de naleving van wettelijke regels titel 5.2 AWB
2. Door een klagende burger (verzoek om handhaving).
, Handhaving, door wie?
Toezichthouder
- ‘een persoon, bij of krachtens wettelijk voorschrift belast met het houden van toezicht op
de naleving van het bepaalde bij of krachtens enig wettelijk voorschrift’ (Art. 5:11 Awb)
Bevoegdheden (titel 5.2 Awb), o.a.:
Betreden plaatsen (behalve woning), zie art. 5:15 Awb
Vorderen inlichtingen, zie art. 5:16 Awb
Inzage identiteitspapieren, zie art. 5:16a Awb
zakelijke gegevens en bescheiden vorderen, zie art. 5:17 lid 1 Awb
Onderzoek, opneming en monsterneming, zie art. 5:18 lid 1 Awb
Onderzoek vervoermiddelen, zie art. 5:19 lid 1 Awb
Toezicht op naleving
Verplichting tot medewerking zie art. 5:20 lid 1 AWB
Uitzondering lid 1: geheimhoudingsplicht
Is/ontstaat er wel een (strafrechtelijke)verdenking dan kan toezicht omslaan in opsporing
(criminal charge). Er geldt dan een ander regime (zie art. 5:10a AWB)
- Nemo tenetur-beginsel
- Zwijgrecht-cautieplicht
Verzoek om handhaving
Een overtreding kan naast toezicht ook aan het licht komen door een verzoek om handhaving
– door een klagende burger.
Een verzoek om handhaving geldt als een aanvraag om een beschikking ex art. 1:3 lid 3 AWB,
een bestuursorgaan moet hier een besluit op laten volgen (vgl. dient in art. 4:13 lid 1 AWB)
Let op: verzoeker moet belanghebbende zijn ex art. 1:3 lid 3 jo art. 1:2 AWB. zie uitspraak:
Hinder Mestbassin
Gedogen of handhaven?
in beginsel is bij handhaving sprake van beleidsvrijheid. Zie bijv art. 125 lid 1 gemeentewet: ‘’het
gemeentebestuur is bevoegd tot oplegging van een last onder bestuursdwang’’.
beginselplicht tot handhaving
Een wettelijke regel heeft een bepaald doel om (een specifiek onderdeel van) het algemeen
belang te dienen.
Algemene gedachte is dat elke wettelijke bepaling dus van belang is, en dus moet worden
nageleefd.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kaltrinaahmedi. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,58. Je zit daarna nergens aan vast.
