Dit document bespreekt de belangrijkste arresten van het EHRM die gaan over de mensenrechten van gevangenen. Er komen arresten aan bod die gaan over overbevolking, naaktfouillering, internetgebruik, zelfdoding etc. Deze arresten mogen meegenomen worden naar het examen.
Rechtspraak EHRM
Bij snurkers moeten slapen:
Schending van art. 3 EVRM indien het bewust (opzettelijk) en langdurig wordt gedaan
Schending van art. 3 EVRM indien het niet opzettelijk is gedaan maar er geen goed beleid is
en er grote tekortkomingen zijn (overbevolking) Pilootarrest België!
Ontbijt:
Is een mensenrecht onvoldoende voedsel is een schending van art. 3 EVRM (Dudchenko v.
Russia (2017))
Geen schending indien gedetineerden minstens 3x per dag maaltijd krijgen (Muršić v.
Croatia (2016))
Geen rekening houden met specifieke voorkeuren van gedetineerden (zoals chocomelk)
(Muršić v. Croatia (2016))
Overbevolking:
Schending art. 3 EVRM wegens de ernstige overbevolking in het detentiecentrum, het gebrek
aan slaapfaciliteiten, in combinatie met een buitensporig lange termijn (17 maanden)
gedurende dewelke de betrokkene in deze omstandigheden werd vastgehouden (Dougoz v.
Griekenland (2001))
! Elke gedetineerde moet minstens 3 m2 celruimte te zijner beschikking hebben (Muršić v.
Croatia (2016))
o < 3 m2 de regering kan weerleggen door aan te tonen dat andere factoren het
gebrek aan persoonlijke ruimte kunnen compenseren, bv. dat het gebrek aan ruimte
slechts tijdelijk was en gepaard ging met voldoende bewegingsruimte buiten de cel,
beschikbaarheid van zinvolle activiteiten (Muršić v. Croatia (2016))
o Tussen 3 – 4 m2 er kan een schending zijn bij afwezigheid van toegang tot frisse
lucht, geen natuurlijk licht in cel of geen ventilatie, geen geschikte temperatuur, niet
de mogelijkheid hebben om sanitaire voorzieningen privé te gebruiken (Peers v.
Greece (2001))
Kalashnikov v. Russia (2002): Hij klaagde over de omstandigheden in het detentiecentrum
waar hij werd vastgehouden, met name dat zijn cel overvol was – op 17 vierkante meter
werden 24 gevangenen vastgehouden –, dat hij omringd was door zware rokers, gedwongen
werd passief te roken, dat het onmogelijk was om goed te slapen omdat het licht van de tv
en de cel nooit uit waren, dat de cel werd overspoeld met kakkerlakken en mieren, en dat
hij verschillende huidziekten en schimmelinfecties opliep, waardoor hij zijn teennagels en
enkele van zijn vingernagels verloor schending art. 3 EVRM
Florian Petrica Calin en anderen v. Romania (2019): Hij klaagde over overbevolking en
slechte hygiënische omstandigheden, waaronder het feit dat hij samen met rokers in zijn
gevangeniscel en in het gevangenisziekenhuis werd vastgehouden en dat hij een dieet kreeg
dat niet geschikt was voor zijn verschillende medische omstandigheden schending art. 3
EVRM: betere bescherming van kwetsbare personen vereist. De staat moest ervoor zorgen
dat alle gevangenen werden vastgehouden in omstandigheden die hun menselijke
waardigheid respecteerden en dat hun gezondheid niet in gevaar kwam.
Vasilescu vs. België (2014): België werd voor het eerst veroordeeld door het Hof in verband
met de overbevolkingsproblematiek. De Roemeen Marin Vasilescu zat een jaar in
voorhechtenis in Antwerpen en Merksplas. Tijdens zijn voorhechtenis startte hij een
procedure voor het Hof over zijn detentieomstandigheden. Zo deelde hij in Antwerpen een
cel met personen die rookten en drugs gebruikten en sliep hij op een matras op de grond,
met een lumbago (lage rugpijn) tot gevolg. Bovendien zat hij vijftien dagen lang in een
individuele ruimte van slechts 2,8 m². In Merksplas zat hij in een cel zonder toilet of
, stromend water, waardoor de gevangenen 's nachts een emmer moesten gebruiken. Na
negen weken werd hij overgeplaatst naar een cel die hij opnieuw moest delen met rokers.
Het Hof stelde bovendien vast dat de problemen van overbevolking, van hygiëne en de
bouwvalligheid van de instellingen structureel zijn van aard, en niet alleen betrekking
hebben op de persoonlijke omstandigheden van de aanvrager.
Stemrecht:
Hirst v. UK (2005): Hirst, veroordeeld wegens doodslag, beweerde dat hij als veroordeelde
gevangene onderworpen was aan een algemeen stemverbod bij verkiezingen schending art.
3 Eerste Protocol bij EVRM vanwege de automatische en discriminerende beperking van het
kiesrecht van de verzoeker als gevolg van zijn status als veroordeelde gevangene.
Gevangene kan zichzelf in principe verkiesbaar stellen indien hij niet uit dat recht ontzegd is
bij VH geldt vermoeden van onschuld ook nog
Lichaamsonderzoek bij een gedetineerde in voorhechtenis en die naar aanleiding van de
verkiezingen zijn stem wou uitbrengen, dat gepaard ging met het gebruik van verbaal
geweld door een groep cipiers en het bespotten van de naakte betrokkene in het voor de
stemming voorziene lokaal, had tot doel de betrokkene te vernederen en
inferioriteitscomplex op te wekken + afwezigheid van enige overtuigende rechtvaardiging
van de handelswijze van de cipiers (Iwanczuk v. Polen (2001))
Naaktfouillering:
Indien er individuele aanwijzingen zijn dat men een risico vormt (Jaeger v. Estland)
GwH 2013: Het Hof vindt dat stelselmatige naaktfouilles verder gaan dan strikt noodzakelijk
is om die doelstellingen te bereiken. Men kan immers niet zeggen dat elk van die situaties
(binnenkomst, plaatsing in strafcel of bezoek) voor elke gedetineerde een verhoogd risico
voor de veiligheid of de orde in de gevangenis doet ontstaan. Het Hof vindt dat de
naaktfouilles – waarbij geen rekening wordt gehouden met het gedrag van de gedetineerde –
op discriminerende wijze afbreuk doen aan het in het EVRM vastgelegde verbod om op een
vernederende wijze te worden behandeld. Het baseert zich daarbij trouwens op de
rechtspraak van het EHRM.
Schending indien pestgedrag/misbruik door bewakers
Onmenselijke en vernederende behandeling vastgesteld in het geval van combinatie van
strenge veiligheidsmaatregelen en een systematisch wekelijks lichaamsonderzoek, welke
niet kon gerechtvaardigd worden door veiligheidsmotieven (Lorse v. The Netherlands & Van
der Ven v. The Netherlands (2005))
Lichaamsonderzoek bij een gedetineerde in voorhechtenis en die naar aanleiding van de
verkiezingen zijn stem wou uitbrengen, dat gepaard ging met het gebruik van verbaal
geweld door een groep cipiers en het bespotten van de naakte betrokkene in het voor de
stemming voorziene lokaal, had tot doel de betrokkene te vernederen en
inferioriteitscomplex op te wekken + afwezigheid van enige overtuigende rechtvaardiging
van de handelswijze van de cipiers (Iwanczuk v. Polen (2001))
In het basisarrest Valasinas v. Lithuania (2001) heeft het Hof benadrukt dat hoewel
naaktfouilles mogelijks noodzakelijk kunnen zijn om de veiligheid binnen de
gevangenismuren te verzekeren of om ordeverstoring tegen te gaan, zij in de eerste plaats
op een gepaste manier dient te gebeuren.
El Shennawy v. France (20 January 2011): Verzoeker, die een gevangenisstraf uitzat voor een
aantal strafbare feiten, beklaagde zich met name over de naaktfouilleringen waaraan hij was
onderworpen tijdens de strafprocedure tegen hem.
Het Hof oordeelde dat er sprake was van een schending van artikel 3 EVRM. De
zoekopdrachten in kwestie waren niet naar behoren gebaseerd op dringende
veiligheidsbehoeften. Hoewel ze in een korte tijdsperiode hadden plaatsgevonden, hadden
ze bij de verzoeker gevoelens van willekeur, minderwaardigheid en angst kunnen opwekken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mayadeboeck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
