Samenvatting
Samenvatting eindexamen economie vwo
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Dit document bevat een samenvatting van alle eindexamen stof vwo Economie.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 15 pagina's
Voorbeeld 2 van de 15 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Samenvattingen economieModule 1: Schaarste, geld en handel
H1: voor niks gaat de zon op
1.1 Kiezen is kostbaar
Behoefte= wens die iemand vervult wil zien. Behoeften zijn onbegrensd.
Middelen= product/dienst die in je behoefte kan voorzien. Middelen zijn beperkt aanwezig.
Schaarste= te weinig middelen om in je behoeften te voorzien
Alternatief aanwendbaar = feit dat een middel op verschillende manieren gebruikt kan worden.
Aanwendingsrichting = manier waarop een middel gebruikt kan worden.
De kern van economie: behoeften zijn onbegrensd, middelen bevredigen de behoefte maar zijn
beperkt aanwezig en alternatief aanwendbaar.
Voorkeuren = gewenste aanwendingsrichting van een middel
Kosten= geldwaarde van het gebruik of verbruik van productiefactoren
Baten= opbrengst van het gebruik van een middel
Nettobaten= baten-kosten (wat je overhoudt/winst)
Baten zijn ook waarden die niet worden geregistreerd. (uitslapen, wat je over hebt voor schoenen).
Om de meerwaarde van een aanwendingsrichting te bepalen, moeten de nettobaten worden
gecorrigeerd voor de maximaal misgelopen netto-opbrengsten: nettobaten van de best denkbare
alternatieve wending. Als je deze bij de baten optelt krijg je de gecorrigeerde netto baten.
Opofferingskosten = netto-baten van de best denkbare alternatieve wending . (je hebt bijv. voor werken in
supermarkt gekozen, de 2e beste keus zou werken in de tuin zijn, dan zijn dit de opofferingskosten)
1.2 Kiezen of delen
Budget = hoeveelheid middelen waarover iemand beschikt. ( tastbare middelen (goederen, geld) en tijd)
Productcombinaties= mandje van goederen/diensten waar budget aan wordt besteed. (eerst uitslapen, dan sporten)
Budgetlijn= de lijn met alle mogelijke productcombinaties die max kunnen worden gekocht met een gegeven
budget.
B= budget, P1 en p2=prijs, q1 en q2=hoeveelheid
Formule budgetlijn: B=P1Q1+P2Q2
Bij een stijging van het budget verschuift de lijn evenwijdig van de oorsprong af. Bij een daling
verschuift de lijn evenwijdig naar de oorsprong toe.
Als een van de prijzen verandert, verandert het helling getal van de budgetlijn. De lijn verschuift naar
binnen toe. Als beide prijzen stijgen verschuift de lijn evenwijdig.
H2 van ruilen komt geen huilen
2.1 wederzijds voordeel
Ruilen =uitwisselen van middelen
Wederzijds voordeel= voordeel dat tot stand komt bij een ruil.
Aanbieder= persoon die een middel aanbiedt bij een ruil.
Vrager= persoon die middel vraagt bij een ruil.
Bij een ruil van 2 middelen is iedere partij vrager en aanbieder.
Autarkie= situatie waarin er niet wordt geruild. Komt weinig voor. Het is minder welvarend.
Ruilverhouding= de waarde van het ene middel uitgedrukt in eenheden van een ander middel
(3 sportschoenen tegen 1 boek = 1:3)
1
, 2.2 eigendomsrechten, transactiekosten en instituties
2 voorwaarden van wederzijds voordeel van een ruil:
1. Het moet vaststaan dat de aanbieder ook de wetmatige eigenaar is
2. De transactiekosten moeten lager zijn dan het wederzijdse voordeel
Eigendomsrecht=wettig recht van eigendom
Patent/octrooi= eigendomsrecht van intellectuele eigendom.
Patenten vormen een bescherming tegen het kopiëren van een nieuwe uitvinding. Hierdoor ontstaat
een betere stimulans. Door patenten ontstaat er een situatie waarbij het middel maar door 1 partij
wordt aangeboden. Die monopolist kan een hoge prijs vragen, omdat er geen concurrenten zijn.
Auteursrecht = wettelijk en exclusief recht van een auteur om zijn werken publiek te maken en te
vermenigvuldigen. Als er kopieën worden gemaakt krijgen de auteurs een vergoeding.
Intellectuele eigendomsrechten= eigendom van een voortbrengsel van de menselijke geest.
Transactiekosten= kosten om tot een ruil te komen. (kosten van treinkaartje, zoektijd)
Transactiekosten spelen een belangrijke rol in de economie omdat ze het wederzijdse voordeel
kunnen verpesten en omdat instituties ontstaan.
Institutie= organisatie die de transactiekosten van een ruil verlaagd. (bieb verlaagd zoekkosten)
(Autoriteit Consument en Markt ziet toe op concurrentie, rechters en overheidsdiensten)
Contract= wettelijk document met daarin de voorwaarden van de ruil
2.3 scholing, specialisatie en organisatievormen
Arbeid= productiefactor die het menselijk handelen tijdens het productieproces omvat
Productie= transformatie van input naar goederen/diensten
Consumptie=kopen van goederen/diensten om je behoeften te bevredigen.
Iedereen is producent en consument (maker en koper van producten of diensten)
Arbeidsproductiviteit= productie per gewerkt uur. Hoe hoger je arbeidsproductiviteit hoe hoger je loon.
Door scholing en specialisatie kun je je arbeidsproductiviteit verhogen:
Scholing= het opdoen van nieuwe kennis en vaardigheden.
Specialisatie=toelegging op een bepaald deel van de productie
Door specialisatie ontstaat arbeidsdeling= opdeling van een productieproces in afzonderlijke deeltaken.
Manager= Persoon die een productieproces organiseert.
Organisatievorm= manier waarop alle activiteiten van een institutie onderling georganiseerd zijn.
2.4 comparatief voordeel
Productievoordelen= vermogen om dezelfde productie tegen lagere kosten te leveren.
1. Absoluut productievoordeel=voordeel in de productie waarbij een product goedkoper gemaakt kan
worden.
2. Comparatieve productievoordelen= voordeel in de productie waarbij de productie tegen relatief lagere
kosten voortgebracht kan worden.
Comparatief heeft met de arbeidsproductiviteit te maken. Absoluut voordeel met de kosten.
2 voorwaarden van specialisatie:
1. Overige middelen worden door anderen geproduceerd
2. Er kan onderling geruild worden.
Wat beïnvloed internationale handel? Comperatieve voordelen, ondernemingen, productieketens en
wisselkoersen.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper estherjonker1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50843 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen