Hoofdstuk 3
Par. 1 Fenotype en genotype
Waarneembare eigenschappen heten het fenotype, bv. haarkleur
Chromosomen bevatten erfelijke informatie, dit is het genotype
↳ Bij bevruchting bevindt genotype zich in zaad- en eicellen
↳ Komen samen in zygote
Chromosomen liggen in de celkern, door spiraliseren worden ze korter en dikker
↳ Overzicht van chromosomen in een cel = karyotype (BINAS 70B)
↳ Mens heeft 22 paar autosomen
↳ 23e chromosoom bepaalt het geslacht → geslachtschromosoom (vrouw XX, man XY)
↳ Homologe chromosomen zijn dezelfde lengte en vorm, maar niet identiek
Gen = deel chromosoom met informatie (deel van) erfelijke eigenschap
Een chromosoom is een lang DNA-molecuul rond eiwitmoleculen,
↳ DNA-molecuul bestaat uit twee ketens ketens
↳ DNA-keten is opgebouwd uit duizenden nucleotiden (één nucl. bestaat uit een
fosfaatgroep, monosacharide (desoxyribose) en een stikstofbase)
↳ Stikstofbase is adenine (A), thymine (T), cytosine (C), of guanine (G)
↳ Stikstofbase steken aan de zijkant uit van de keten → twee nucleotiden kunnen verbinden
door basenparing
↳ Elke stikstofbase vaste bindingspartner (Adenine + Thymine, Cytosine + Guanine)
DNA in mitochondriën bij schimmels, planten en dieren, DNA in chloroplasten bij
plantaardige cellen.
↳ Alle DNA moleculen in cel = genoom van organisme
Specifieke volgorde nucleotiden = DNA sequentie, een variatie in nucleotidenvolgorde heet
een allel
Aanzetten gen = genexpressie, gen uit = geninactivatie
Naast genotype ook fenotype, dit kan beïnvloed worden door milieufactoren
Het veranderen van fenotype door milieufactoren heet modificatie
Par. 2 Genenparen
Twee dezelfde allelen in een gen is homozygoot, twee
verschillende allelen in een gen noem je heterozygoot
Een dominant allel komt altijd tot uiting, het andere allel noem
je recessief
Allelen die een beetje tot uiting komen bij heterozygoten
organismen zijn onvolledig dominant, vb. homozygoot bruin
heeft donkere ogen dan heterozygoot bruin
Komt een allel enigszins tot uiting, dan is het fenotype
intermediair
Komen beide allelen van een gen tot uiting, dan is er codominantie (beide allelen zijn
onvolledig dominant)
Twee allelen van genenpaar in uiting fenotype: ArAw
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jolieeiselin. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.