Samenvatting
Samenvatting Casus 1
- Instelling
- Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR)
Effectieve bestanddelen van psychotherapie in het ziekenhuis Casus 1
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Casus 1Wat is prostaatkanker symptomen, klachten en behandeling. Zowel medische als
psychologische bijwerkingen.
De Sousa A, Sonavane, S & Mehta J. (2012). Psychological aspects of prostate cancer: a clinical
review.
Inleiding
Prostaatkanker is de meest voorkomende niet-huidkanker bij mannen. Door betere behandelingen is de
lifespan verlengd, desondanks zijn er wel steeds meer mannen met psychologische problemen. Dit
artikel gaat dieper in op de psychologische problemen bij prostaatkanker. Dit is gedaan met een
review.
Algemene psychologische problemen bij prostaatkanker
Het komt bij 30-50% van de mensen voor en het maakt niet uit in welke stage van kanker de persoon
zit. Vaak angst voor de kanker, de behandeling en medicijnen, maar ook voor eventuele terugkomst
van kanker. Vaak ook depressieve klachten. Moeilijk om een diagnose te stellen door de overlappende
symptomen zoals bijvoorbeeld gewichtsverlies, slaaploosheid etc.
Overzicht van anxiety en depressie bij prostaatkanker
- Anxiety en prostaatkanker: 20-60% van de mensen lijdt aan anxiety tijdens prostaatkanker. Dit
kan zowel voor, tijdens als na het hebben van kanker zo zijn. Angst om het te hebben, weer te
krijgen etc. Onderscheid maken tussen ‘trait’(persoonlijkheidskenmerk) en ‘state’ (kan dus plots
zo zijn). 30-40% zegt dat de angst het dagelijks leven negatief beïnvloed. Angst heeft invloed op
het verloop bv. sneller een operatie doen omdat je bang bent. Wel verder onderzoek nodig naar
anxiety.
- PSA bounce anxiety bij prostaatkanker: angst voor de terugkeer van de kanker na genezing.
- Depressie en prostaatkanker: weinig echt empirisch resultaat. Vooral mensen die al in een verder
stadium zijn, veel pijn of bijwerkingen hebben of die al vroeger depressief zijn geweest. Andere
studies laten weer zien dat het niet de kanker zelf is die lijdt tot depressies maar meer de lifestage
waar je je in bevind.
Psychoseksuele problemen bij prostaatkanker.
- Erection disorder: kan komen door de leeftijd, kanker zelf, operatie, bestraling en
hormoontherapie. Kan nog doorgaan als diagnose voorbij is. Sekstherapie kan helpen. Meer
depressie bij mannen met ED.
- Incontinentie: wordt gezien als erger dan ED. Vooral angst voor urineverlies of stank.
Psychotherapie en CGT kan helpen. Ook lichamelijke training kan helpen.
- Algemene problemen: niet weten over de ziekte kan angst veroorzaken, daarom is educatie
belangrijk.
Psychologische problemen bij prostaatkanker die een relatie hebben met leeftijdsfasen en QOL
- Couples: ziekte komt vaak tussen 50-65 waar je normaal zou werken voor pensioen, nu al
eerder met pensioen en heel vaak bij elkaar.
- HRQOL: keuze voor behandelingen en alle bijwerkingen en effecten van de ziekte zelf
beïnvloeden allemaal de ‘quality of life’.
- Self-management: belangrijk bij chronische ziektes. Bijv. empowerment, educatie, praktische
strategieën etc.
- Support-groups: gaat uit van gedeelde informatie. Sociale support zou lijden tot minder
psychologische stress en zelfs langer overleven.
, Sharpley, CF, Bitsika, V & Christie, DRH. (2012). Do patient-reported androgen-deprivation therapy
side effects predict anxiety and depression among prostate cancer patients undergoing radiotherapy?
Implications for psychosocial therapy interventions.
Inleiding
Anti-androgen therapy (AAT) voorafgaand aan bestraling kan de tumor significant verkleinen. Het
vergroot de overlevingskans en is nu een vast onderdeel van de behandeling.
- Side effects: verlaagd libido, impotentie, opvliegers, verminderde botdichtheid en kans op
breuken, veranderd metabolisme en vermindering in stemming en vermogen helder te denken.
Dit kan resulteren tot angst en depressie en zelfs het verdere verloop van de ziekte omdat ‘decision
making’ niet goed meer is. Mensen met angst hebben 3x zoveel veel kans om niet mee te werken met
hun arts, maar geen onderzoek gedaan naar de precieze relatie tussen PCa en AAT. In dit onderzoek
dus kijken naar de bijwerkingen van AAT en de eventuele link met angst en depressie.
Methode
147 PCa patiënten, die allemaal vrijwillig meededen, goed waren ingelicht en zelf hadden gekozen
voor AAT en die allemaal nog in de begin stage van de kanker zitten. Er werden 4 vragenlijsten
afgenomen: achtergrond, behandeling (of de behandeling volledig doorlopen is), self-report anxiety
(SAS) en self-report depression (SDS).
Resultaten
In totaal zei 17.7% dat ze
bijwerkingen hadden gehad van AAT.
Verlies van libido was de meest
voorkomende. Van deze mensen had
20 alle injecties gehad en 6 mensen
alle tabletten genomen. Ook werd er
een significante relatie gevonden
tussen mensen met side effects en
mensen met angst, maar niet met mensen met
depressie. Wel waren zowel angst als depressie
scores verhoogd.
Discussie
In deze studie zijn SAS en SDS apart gemeten,
terwijl het in werkelijkheid co morbide is bij PCa
en dat de symptomen overlappen. Ook is het maar
een erg klein percentage met bijwerkingen dus de
vraag is hoe groot de relatie in werkelijkheid is.
Bij borstkanker werd gevonden dat AAT zorgt voor
latere non-compliance. Dit komt vooral door de
uitkomst dat AAT een significant effect op anxiety
had en verhoogde waarde van depressie. In dit
onderzoek is dat verwaarloosd maar kan in later
onderzoek rekening worden gehouden zie
schema hypothetical pathway between AAT & side
effects.
Storey DJ et al. (2012). Clinically relevant fatigue in men with hormone-sensitive prostate cancer on
long term androgen deprivation therapy.
Inleiding
Androgen Deprivation Therapy (ADP) is de meest gebruikte vorm van behandeling in begin stage, of
als bestraling of operatie niet kan/niet werkt. Meest voorkomen is 3 maanden lang GnRH
(gonadotropin-releasing hormone) injecties, met eventueel later nog tabletten.
- Side effects: overvliegers, impotentie en verlies libido, borstvorming, verhoogd cholesterol
(hyperlipidemie), verminderde botdichtheid, bloedarmoede, verminderde spiermassa,
depressie, meer vet en verminderd cognitief functioneren.
Ook zijn mannen vaak vermoeider, maar hier is weinig onderzoek naar gedaan. 1 studie toonde een
verhoging aan en een andere juist niet. In deze studie onderzoek naar relatie tussen ADT en clinically
referenced fatigue (CFR).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper michellevanderstelt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen