Samenvatting van de NCSU reader 9 over doek voorbereiding voor Fashion and Textile Technologies. De reader is vertaald naar het Nederlands en samengevat voor het tentamen BT5.
NCSU reader 9 - Stofvoorbereiding
Stofvoorbereiding: ongebleekt textiel wordt verwerkt tot volwaardige textielproducten. Tot deze
processen behoren het voorbereiden, verven/bedrukken en appreteren.
Doel stofvoorbereiding: het schoonmaken van het textiel en het verwijderen van diverse
verontreinigde stoffen die zich aan het oppervlak of in het textiel bevinden. Dit moet worden
uitgevoerd voor alle typen vezels, stoffen en kleding.
Verven en bedrukken: technieken om textiel een kleur te geven.
Appreteren: levert of verbetert de uiteindelijke prestaties en het uiterlijk van het textielproduct.
- Chemisch appreteren: gebruikt voor het veranderen van de prestaties van het textielproduct.
- Mechanisch appreteren: verandert het uiterlijk van het textielproduct.
Het kan voorkomen dat de ene techniek de omgekeerde prestatie kan leveren.
Als het textielproduct niet goed wordt voorbereid, kan dit leiden tot een keur aan prestatie- en
kwaliteitsproblemen.
Doelen van het voorbereiden:
- Alle onvolkomenheden, zoals sterkmiddel, zaaddeeltjes, pectine, was, scheikundige stoffen,
katalysatoren etc. moeten verwijderd worden.
- Wit moet uniform wit zijn.
- Alle vezels zijn even volumineus, zodat verf en scheikundige stoffen gelijkmatig verspreid
(geabsorbeerd) worden.
- De vezels zijn zo min mogelijk beschadigd.
Als de vezels beschadigen tijdens het proces kan, wordt de stof zwakker en kunnen er gaten
ontstaan.
- Water wordt zo snel mogelijk geabsorbeerd.
- De pH-waarde is constant.
De pH-waarde is een schaal die aangeeft hoe zuur een op water gebaseerde oplossing is. Dit
is een logaritmische schaal die loopt van 0 tot 14 (0 is het meest zuur en 14 het meest
basisch). Een waarde van 7 (gedestilleerd water) geldt als volledig neutraal. Het beheersen
van de pH-waarde is belangrijk voor het slagen van het verven en appreteren.
- Zo min mogelijk vochtresten aanwezig.
Het hoofddoel van het voorbereiden is het vervaardigen van een substraat dat water snel en
gelijkmatig absorbeert. Bijna al het verven, bedrukken en appreteren van textielproducten vindt
tegenwoordig plaats in water (met uitzondering van mechanisch appreteren).
Omdat er geen witte verfstof voor textiel bestaat, kan textiel alleen als wit product op de markt
worden gebracht door het te bleken.
- Natuurlijke vezels bevatten vaak van nature een bepaalde hoeveelheid kleurstof, die
gebleekt moet worden om de vezel wit te maken.
- Tijdens het vervaardigen van kunstvezels wordt vaak een witmaker toegevoegd, zodat deze
vezels er wit uitzien. Vaak worden kunstvezels ook nog gebleekt, om te garanderen dat de
kleur gelijkmatig is en het product aan een bepaalde norm voldoet.
Problemen bij het voorbereiden
Een slechte kwaliteit van de grondstof en slecht voorbereiden leiden tot een slechte kwaliteit van het
eindproduct. Onvolkomenheden kunnen onopgemerkt in de stof zitten en zijn pas te zien tijdens de
volgende processen. In dat stadium zijn ze veel moeilijker te verhelpen.
, Voorbereidingsprocessen
- Zengen
Kan optioneel worden toegepast op natuurlijk vezels, kunstvezels of mengingen ervan om
een glad oppervlak te verkrijgen dat zo weinig mogelijk pluist.
- Ontsterken
Tijdens het ontsterken wordt het sterkmiddel verwijderd dat tijdens het kettingscheren is
toegevoegd. Dit geldt dus allen voor weefsels. Dit proces kan worden toegepast op alle typen
vezels en mengingen.
- Ontvetten
Tijdens het ontvetten worden vuil, olie, vet en andere vervuilende stoffen uit het textiel
verwijderd, Dit proces kan worden toegepast op alle typen vezels, garens, stoffen en kleding.
- Bleken
Bleken is een chemisch proces waarmee alle kleurafwijkingen in een textielsubstraat worden
verwijderd.
- Optische witmakers
Optische witmakers zijn bleekmiddelen en worden ook wel kleurloze verfstoffen genoemd.
Textielproducten die las wit product op de markt worden gebracht worden zowel gebleekt
als behandeld met optische witmakers.
- Enzymprocessen (alleen cellulosevezels)
Bi enzymprocessen wordt er gebruik gemakt van cellulose-enzymen om wilde vezelharen of
plukjes van het stofoppervlak te verwijderen. Deze scheikundige stoffen werken alleen bij
cellulosevezels.
- Merceriseren (alleen katoen)
Tijdens het merceriseren wordt katoen ondergedompeld in oplossingen met een hoog
gehalte aan natriumhydroxide om de eigenschappen ervan te verbeteren.
- Thermo fixeren (alleen kunstvezels, met name polyester en nylon)
De interne moleculaire structuur van de vezels wordt bij hoge temperaturen gewijzigd om
een nagenoeg kreukvrij eindproduct te vervaardigen.
- Verwerken van spandex
Spandex is een unieke vezel met eigenschappen die wat weghebben van die van natuurlijk
rubber. Kleine hoeveelheden spandex worden gemengd met andere vezels om stoffen te
vervaardigen die erg rekbaar zijn. Voor een eindproduct met een constante kwaliteit zijn
speciale technieken en omstandigheden vereist.
De voorbereiding kan uit meerdere van de bovenstaande stappen bestaan, afhankelijk van de
vereisten van het eindproduct, de gebruikte vezels, het type garen, de stofopbouw en eventuele
onverwachte factoren.
Zengen
Zengen kan optioneel worden toegepast op vezels of stoffen om een schoon oppervlak te verkrijgen
en het aantal pluizen te verminderen. Moderne zegmachines maken gebruik van propaan of
natuurlijk gas om eventuele vezelplukjes of wilde haren aan het oppervlak weg te branden.
Toepassing: dit proces kan worden toegepast op zowel natuurlijk als kunstvezels.
Problemen:
- Zengmachine laat strepen achter
Door de intensiteit tussen gasvlammen of geblokkeerde gaskanalen waar geen vlammen
uitkomen. De zengmachine maakt op die manier een streep in de stof die vaak pas wordt
opgemerkt na het verven, omdat de kleur van de streep er anders uitziet. De enige oplossing
hiervoor is opnieuw zengen.
- Smeltballetjes
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maritblankvoort. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
