Samenvatting
samenvatting geschiedenis examen historische context 4
- Niveau
- VWO / Gymnasium
samenvatting van de examenstof
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Geschiedenis Historische context H4Historische context: Duitsland in Europa (1918-1991)
§4.1 Duitsland: van de Eerste naar de Tweede Wereldoorlog
Kenmerkende aspecten:
- De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van
massaorganisatie. (37)
- Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en
fascisme/nationaalsocialisme. (38)
- De crisis van het wereldkapitalisme. (39)
- Het voeren van twee wereldoorlogen. (40)
- Racisme en discriminatie die leidde tot genocide, in het bijzonder op de joden. (41)
- De Duitse bezetting van Nederland. (42)
Duitsland in het najaar van 1918
Alle oorlogvoerende landen zijn de uitputting nabij tijdens het voorjaar in 1918.
Duitsers werden teruggeslagen door de komst van steeds meer Amerikaanse soldaten en wapens
in Europa.
Oorlog moest stoppen → dilemma voor generaal Duitsland: als de generaal een wapenstilstand
zou sluiten, zou dat ten koste gaan van de eer van het leger.
Oplossing = parlement neemt het initiatief.
2 oktober wordt verlies openbaar, mensen zijn verbaasd door verlies vanwege propaganda en
censuur.
9 november 1918: de Duitse legercommandanten laten weten dat het leger niet meer wilt
vechten.
Op de rand van een burgeroorlog
11 november 1918: einde van de Eerste Wereldoorlog
Veel honger en grote tekorten van producten in Duitsland
Grote politieke verdeling in Duitsland: regering bestaat voor grootste gedeelte uit de SPD
(sociaaldemocratische partij (kwam op voor de arbeiders)) leden van conservatieven en
extremistische groeperingen (links en rechts)
Opstand van het communisme (Spartakisten) is een grote bedreiging
Het ontstaan van de Republiek van Weimar
Tot zomer 1919: burgeroorlog tussen rechtse en linkse groeperingen
Nieuwe verkiezingen met algemeen kiesrecht: meerderheid kiest voor de SPD, Centrum (de
katholieken) en de DDP (de liberalen)
(Deze drie partijen hadden in het najaar van 1918 op het sluiten van een wapenstilstand
aangedrongen)
Nieuwe grondwet nodig, men gaat uit van 3 principes:
1. Parlementaire democratie
2. Gelijkheid van iedereen voor de wet
3. Gegarandeerde rechten en vrijheden voor iedere burger
In deze wet staat ook dat het parlement (de Rijksdag) de wetgevende macht heeft, uitvoerende
macht was in handen van de regering.
Ook was er een rijkspresident, werd door volk benoemd en mocht regeringen benoemen en
ontslaan en de noodtoestand uitroepen.
, De Vrede van Versailles
Onderhandelingen over wapenstilstand begon in januari 1919 in Versailles.
Duitsland heeft als enige schuld
Belangrijkste straffen:
- Gebiedsafspraken: Duitsland verliest veel land (noorden aan Denemarken, oosten aan
Polen, Frankrijk kreeg Elzas-Lotharingen terug, België kreeg grond en alle koloniale
bezitten moest Duitsland afstaan)
- Militaire afspraken: max 10.000 beroepssoldaten, geen oorlogsvloot en luchtmacht,
wapenindustrie stilleggen en het Rijnland wordt gedemilitariseerd.
- Financiële afspraken: alle aangerichte schade aan Frankrijk, België en Engeland
vergoeden.
Verdrag van Versailles is eerder een dictaat dan een verdrag.
De dolkstootlegende
Dolkstootlegende ontstaat als reactie op de vraag hoe Duitsland kon verliezen
→ Het Duitse leger was door de eigen politici en delen van het eigen volk in de steek gelaten.
(Het leger kreeg een dolkstoot in de rug)
Dolkstootlegende werd gebruikt om eigen gelijk aan te tonen:
- Het grootkapitaal is de bron van alle ellende
- (Communistische) joden waren de oorzaak van de problemen in Duitsland
Duisters vinden dat de democratisch gekozen politici schuld hebben aan de schande van
Versailles, zij hadden het verdrag ondertekend
Republiek van Weimar had moeite met de regie hebben, er waren tussen 1919 en 1933 21
verschillende regeringen.
De eerste economische crisis en het Dawesplan
Eisen van het verdrag waren onmogelijk voor Duitsland
1923: Duitsland kan niet meer genoeg betalen
Reactie: Franse troepen bezetten het Ruhrgebied (belangrijkste industriegebied)
Duitse regering spoort arbeiders aan om te staken.
Regering laat veel geld bijdrukken om loon voor de arbeiders te kunnen betalen → waarde van
Duits geld zakt en er is spraken van een hyperinflatie.
Amerikaanse commissie onder leiding van Amerikaanse politicus en bankier Charles Dawes
zoekt een oplossing voor economische problemen = Dawesplan (1924)
Duitsland voert nieuwe munt in.
Vs leent veel geld aan Duitsland waardoor economie kan herstellen.
Economische kringloop:
VS Duitse economie kan
EN en FA betalen groeien door geld van VS
oorlogsschulden aan VS
FA & EN DU
Door goede economie
kan DU FA en EN betalen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nikkivanderschoor. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 76669 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen