SAMENVATTING KLAPPER INLEIDING CRIMINOLOGIE 2017-2018
Jan van Dijk, Wim Huisman en Paul Nieuwbeerta, Actuele Criminologie
Een criminoloog is iemand die zich beroepshalve toelegt op de bestudering van misdaad en straf maar
daarbij, net als de rechter, juist wanneer de emoties hoog oplopen, het hoofd koel probeert te houden.
Hij of zij streeft bij de oordeelsvorming naar een zo groot mogelijke mate van objectiviteit.
De criminologie is de wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering van de aard en
achtergronden van menselijke gedragingen die door de wetgever strafbaar zijn gesteld en van de
wijze waarop de overheid en de overige maatschappij daarop reageert.
- De misdaad en de beheersing hiervan
Aandachtsgebieden binnen de criminologie:
A. Beschrijvende criminologie/criminografie
Omvang en trend van criminaliteit; cijfermatige informatie over de werking van het
strafrechtelijk systeem.
B. Oorzaken van crimineel gedrag en criminaliteit
Biologische en psychologische factoren. Waarom vertonen individuen met kenmerk X
wel crimineel verdrag en individuen met kenmerk Y niet. De economische en
sociologische benadering proberen criminaliteit te verklaren als maatschappelijk
verschijnsel, vergelijk land A met land B.
C. Reacties op criminaliteit: penologie
Praktijk en uitwerking van de strafrechtspleging.
Informele reacties: slachtoffers en omstanders
Formele reacties: politie en justitie
D. Criminaliteitspreventie
De praktijk en uitwerking van maatregelen ter voorkoming van misdrijven naast of
buiten de strafrechtspleging. De effectiviteit van straffen.
E. Victimologie
Kenmerken van slachtoffers, de gevolgen van misdrijven voor slachtoffers en de
praktijk en uitwerking van slachtofferrechten en slachtofferhulp.
F. Zware criminaliteit, georganiseerde misdaad
Kenmerken en bestrijding van levensmisdrijven, internationale misdrijven, terrorisme,
georganiseerde misdaad en witteboordencriminaliteit.
Computer Hacking: Just Another Case of Juvenile Delinquency? Majid Yar.
Hacking is geïdentificeerd als een vorm van crimineel en afwijkend gedrag, wat meestal is gelinkt aan
tieners (jeugd). Hacking heeft nu vooral een negatieve moraal gekregen; binnendringen in andermans
computer, geweld, diefstal en sabotage. Het heeft een criminele lading gekregen.
Motieven ‘outside observers’: zelfbewustzijn, nieuwsgierigheid, opwinding, hebzucht, vandalisme en
hooliganisme.
Motieven ‘inside observers’: hackers worden door hun eigen presentaties gemotiveerd door factoren
zoals de intellectuele nieuwsgierigheid, het verlangen om de grenzen van kennis uit te breiden, het
inzetten voor de vrije stroom en de uitwisseling van informatie. Maar daarnaast willen ze ook
weerstand bieden tegen de politieke autoriteiten en de overheersing van bedrijven. Daarnaast hebben
ze als doel om de beveiliging van de computer te verbeteren, dit doen ze door het blootstellen van
maatschappelijk gevoelige gegevens waardoor men zich ervan bewust is dat de beveiliging niet
afdoende functioneert.
Sykes en Matza: neutralisatietechnieken. Ze rechtvaardigen hun eigen gedrag.
Hacking wordt gezien als een verslaving, waarbij wordt opgemerkt dat therapie en rehabilitatie een
betere methode is om de delinquent te helpen dan dat er een punitieve sanctie wordt opgelegd.
- Overgrote gedeelte van de hackers zijn mannen. Het willen hebben van controle over machines
en het verlangen naar macht. Controle en dominantie. Anonimiteit in de online-wereld.
De gemiddelde leeftijd van hackers is < 20 jaar. Jeugdigen en adolescenten. Totdat ze psychische
volwassenheid hebben bereikt. Het gedrag van hackers is ook te herleiden op problematische
familieachtergronden. Als er sprake is van conflicten met de ouders of weinig aandacht voor de
jongere vanuit de ouders, dan wel wanneer het gezin uit elkaar gerukt is dan neemt het gedrag onder
1
, jongeren m.b.t. het hacken toe. Denk ook aan overmatig alcoholgebruik bij ouders of
geestelijk/lichamelijk misbruik. Al met al geen stabiele omgeving ‘outsider, loner’.
Een andere reden kan zijn dat iemand graag wil aansluiten bij een ‘groep’ en deze groep maakt zich
schuldig aan delinquent gedrag. Sociaalpsychologisch perspectief.
Onderscheid tussen criminele perspectieven en niet-criminele perspectieven.
De andere ‘anderen’ Een expolratieve studie naar processen van labelling van, door en tussen
hackers. Wytske van der Wagen, Martina Althoff & René van Swaaningen.
Hacking = goed voorbeeld van de sociale constructie van de criminaliteit.
Vroeger: whizzkids die de mogelijkheden van computertechnologie wilder exploreren.
Nu: criminelen, gevaarlijke personen. Hacking heeft een negatieve lading gekregen.
Tweedeling:
- Hackers als vandalen, cybercriminelen. Willen aanzienlijke schade aanrichten. Financieel gewin
- Ethische, verantwoordelijke hackers. Willen laten zien hoe slecht de beveiliging van de systemen
eraan toe is. Hacken vanuit een groter maatschappelijk belang.
Hackers komen vaak uit een hoger geschoold segment van de samenleving en kunnen zich verzetten
tegen labeling. De labeling-benadering is gericht op de wijze waarop de reactie van de maatschappij
invloed uitoefent op het zelfconcept en de sociale identiteit van de gelabelde (Becker). De hackers
zien zichzelf als positive deviants: ze zijn talentvol, superieur en talentvol. Creatief, intelligent en
geniaal.
o Secundaire deviantie: opgeplakte label is onrechtmatig. Negatief zelfbeeld, uitsluiting
van gemeenschap en sociale netwerken en het niet kunnen vinden van werk.
Goffman: hij spreekt over een proces waarbij iemand ‘leert’ dat hij gestigmatiseerd is en zich bewust
wordt van de daarmee gepaard gaande consequenties. Iemand heeft een bepaald beeld over hoe
anderen over hem/haar denken en dat leidt tot het zelfconcept of de sociale identiteit.
- Hoe denken hackers te worden waargenomen door de buitenwereld en welke houding nemen
‘normale mensen’ aan ten aanzien van de hackers?
- Hoe zien de hackers zichzelf en hoe beoordelen zij hun handelen? Competenties, eigenwaarde,
identiteit of moraliteit.
White hat hacker: ethische doelen. Zij zijn zelf of namens een bedrijf op zoek naar kwetsbaarheden
in systemen, ze maken hier meldingen van en brengen het in sommige gevallen ook in de publiciteit.
Het aantonen van misstanden en waarschuwen.
Black hat hacker: illegaal hacken en het opzoeken van de grenzen. Het verkrijgen van controle over
andermans systeem geeft een kick. Het overnemen van een server.
Hoewel de morele grenzen van de white hat hackers en de black hat hackers verschillen, zijn
ze het erover eens dat je hackers niet met de echte cybercriminelen kunt vergelijken die voor
het grote geld gaan.
Hoe zien hackers zichzelf ten opzichte van anderen? Er is sprake van een zekere exclusiviteit. Een
hacker moet iets geniaals of creatiefs doen. Niet iedereen kan het en dat maakt het spannender en
interessanter. Inspiratie voor technologie. Ze hebben juist iets ‘extra’s’ ten opzichte van anderen.
Labelingsprocessen hebben bij hackers minder stigmatiserende effecten dan bij de ‘traditionele’
devianten, maar dat lijkt voor een groot deel te maken te hebben met de kenmerken van het
fenomeen ‘hacking’ zelf.
Exclusieve groep, deelname aan hacking zorgt er niet voor dat je er meteen bij hoort, je moet jezelf
ook nog eens zien te bewijzen.
De sociale constructie van criminaliteit, Chrisje Brants
1. Zelfs de meest vanzelfsprekende betekenisgeving is niet sluitend. Betekenissen zijn het
gevolg van processen van definiëring.
2. Sommige verschijnselen worden als probleem gedefinieerd, omdat zij of de gevolgen ervan
als schadelijk, slecht of immoreel worden ervaren.
2
