Samenvatting
Samenvatting Kenmerkende aspecten uitgewerkt voor geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
In dit document heb ik de kenmerkende aspecten een beetje uitgewerkt voor het vak geschiedenis.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Kenmerkende aspectenTijdvak 1: Jagers en boeren (tot 3000 v.Chr.)
1. De levenswijze van de jagers-verzamelaars.
o Er werd geleefd als nomaden, mensen trokken rond voor eten. Ze konden nog niet
schrijven dus tekenden alles op de muren van grotten.
2. Het ontstaan van de landbouw en de landbouwsamenlevingen.
o Er ontstond landbouw en mensen gingen dus ook dingen verbouwen. Door die
landbouw leefden ze in dorpen.
3. Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschapen.
o Er kwamen sociale en politieke veranderingen waardoor er de eerste stedelijke
gemeenschappen ontstonden.
Tijdvak 2: Grieken en Romeinen (3000 v.Chr. – 500 n.Chr.)
4. De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in
de Griekse stadstaat.
o Bij het denken over burgerschap en politiek gaat het vooral over de nieuwe
democratie die ontstond in Athene. Bij de wetenschap horen vooral filosofen die alles
proberen te beredeneren via verstand in plaats van godsdienst.
5. De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur.
o Het gaat hier vooral om beelden en gebouwen.
6. De groei van het Romeins imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa
verspreidde.
o Hierbij gaat het vooral om hoe het Romeinse rijk door middel van oorlog zich erg
uitbreidde en ook opgegeven moment een keizer had. Ze verspreidden hun eigen
cultuur over de veroverde delen.
7. De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse cultuur van
Noordwest-Europa.
o Eerst namen delen van de Grieks-Romeinse cultuur de stukken van de Germaanse
cultuur over, maar later werd dit omgekeerd en zorgde dit voor de val van het
Romeinse rijk.
8. De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische
godsdiensten.
o Uit het jodendom ontstond het christendom. Eerst werden zij vervolgd omdat ze niet
de Romeinse keizer als god wilden vereren. Zij waren de eerste godsdiensten die
maar in één god geloofden.
Tijdvak 3: Monniken en ridders (500 – 1000) Vroege
middeleeuwen
9. De verspreiding van het christendom in heel Europa.
o Onder leiding van de paus (en vooral de monniken) en de politieke elite werd het
christendom verspreid door Europa. Overal werden kerken en kloosters gebouwd.
10. Het ontstaan en de verspreiding van de islam.
o De islam was vooral in Arabië en voor het verspreiden veroverden zij grote delen van
Spanje en India.
, 11. De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarisch-urbane cultuur door een
zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel en horigheid.
o Er kwam minder handel tussen de steden en mensen trokken weer terug naar het
platteland. Daar mochten ze leven onder bescherming van lokale machthebbers, in
ruil voor die bescherming kregen ze horigheid (= boeren waren gebonden aan stuk
grond en mochten dat niet zomaar verlaten) en een hofstelsel (= heer geeft horigen
bescherming in ruil voor herendiensten en deel van de opbrengst).
12. Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur.
o Koningen gebruikten lokale edelen voor het bestuur van hun rijk. Die noemden ze
leenmannen). Zij moesten trouw zijn aan hun leenheer (de koning), maar de
leenmannen kregen weer onderleenmannen, etc. Dus er kwam minder loyaliteit.
Tijdvak 4: steden en staten (1000-1500) Late middeleeuwen
13. De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch-
urbane samenleving.
o De landbouw bracht steeds meer op waardoor mensen dit weer gingen verkopen en
zo ontstond er handel en ambacht en daardoor ook steden.
14. De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden.
o Steden kregen stadsrechten van hun edelen/de koning in ruil voor geld. De macht in
de steden kwam dan ook te liggen bij de rijke kooplieden en de elite. Mensen gingen
steeds vaker van het platteland naar de steden toe.
15. Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan wel de geestelijke
macht het primaat behoorde te hebben.
o Steeds meer mensen werden gelovig, maar vorsten kregen vaak discussie met de
paus. Zij hadden discussies over wie nu het primaat (= de grootste macht) moest
hebben. De Investituurstrijd (wie mag bisschoppen benoemen?)
16. De expansie van de christelijke wereld naar buiten toe, onder andere in de vorm van de
kruistochten.
o Christelijke legers gingen langs verschillende gebieden om daar mensen te bekeren
tot het christendom.
17. Het begin van de staatsvorming en centralisatie.
o Koningen kregen meer macht doordat ze een eigen leger, ambtenaren en landelijke
rechtspraak hadden. Er kwam meer politieke eenheid door de centralisatie (= alles
wordt bestuurd vanuit één plek).
Tijdvak 5: ontdekkers en hervormers (1500-1600)
18. Het begin van de Europese overzeese expansie.
o Oorzaak: landen waren op zoek naar grondstoffen en specerijen die ze zelf niet
hadden, ze gingen dus naar bijv. Afrika, India en Amerika. Gevolgen: er kwam een
uitwisseling van personen, goederen en culturen, maar de inheemse bevolking werd
als minderwaardig behandeld en soms zelfs uitgemoord.
19. Het veranderde mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe
wetenschappelijke belangstelling.
o Vooral in Italië was er weer veel belangstelling voor de oudheid en gingen mensen
nieuwe levensdoelen beginnen. Ze gingen meer plezierig leven. Ook gingen ze erg
kritisch denken over de wetenschap.
20. De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marissanabuursx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,85. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53249 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen