Inleiding
Filo à liefde voor
Sofie à wijsheid
Dus filosofie = liefde voor de wijsheid, wijsbegeerte
Wijsbegeerte = de wetenschap die zich bezighoudt met het wezen van alle dingen
en het leven.
Voor filosofie heb je lef nodig à je gaat met een filosofische blik naar de wereld
kijken. Dan blijken de zaken anders te liggen dan je altijd dacht + je komt erachter
dat sommige dingen helemaal niet zo belangrijk voor je zijn dan je dacht.
Ieder nieuwsgierig mens is een filosoof.
Bij filosofie leer je over de grote vragen van het leven.
Filosofie is denken over het denken zelf; hoe weet je wat jij denkt klopt? à kritisch
nadenken
Bij filosofie moet je een houding aannemen: Je moet vraagtekens durven zetten bij
bestaande dingen.
Bij filosofie kijken we heel veel naar oude filosofen, naar hoe hun dachten over
bepaalde vragen en welke theorieën zij hierbij hadden. Je kunt nu bijv. nog steeds
een aanhanger van een filosoof zijn terwijl hij voor christus al is overleden.
Filosofie is de moeder van de wetenschappen, ooit was er geen verschil tussen
wetenschap en filosofie.
Verschillende wetenschappen maakten zich later los van de filosofie.
Filosofie heeft zich nu ook opgesplitst in verschillende vakgebieden:
Wijsgerige antropologie
Wat is de mens?
Om daar antwoord op te krijgen hebben filosofen de mens vaak afgezet tegen
het dier en de machine. Bijv. Zijn computers slimmer dan de mens?
Waarom denken mensen wel na en dieren niet?
Ethiek
Wat is goed om te doen?
Het gaat niet om praktische vragen zoals: Eet ik wel gezond?
Het gaat om morele vragen zoals: Wat is van waarde in het leven?
Is goed voor iedereen hetzelfde?
Kennisleer
De vraag naar zekere kennis
Je neemt allerlei dingen aan maar hoe weet je dat zeker?
Bijvoorbeeld: Je neemt aan dat je ouders geen zombies zijn.
Maar hoe weet je dat zo zeker?
Wetenschapsfilosofie
Hoe weet je of iets goede wetenschap is?
Je kijkt met een kritische blik naar de vooronderstellingen, methoden en
resultaten van de verschillende wetenschappen.
Bijvoorbeeld: Wetenschappers zeggen de ene keer dat een bruine boterham
met kaas gezond is, dan weer ongezond. Waar baseren ze dat op?
Hoe moeten wij met die tegenstrijdige onderzoeksresultaten omgaan?
Sociale filosofie
Hoe leven we samen?
Bijvoorbeeld: Wat is de beste maatschappijvorm, een democratie of dictatuur?
, 1.1 Inleiding wijsgerige antropologie & Plato
Een wijsgerig antropoloog is op zoek naar de “Essentie van de mens” à wezen van
de mens.
2 benen zijn bijv. geen essentie van de mens want er leven ook mensen met 1 been.
Dualisme à de wereld bestaat uit 2 soorten ‘spul’: lichaam en geest
Monisme(materialisme) à de wereld bestaat maar uit 1 soort spul: materie
Stoffelijke wereld à kun je waarnemen
Onstoffelijke wereld à kun je niet zien, alleen denken, wereld met ideeën
Plato leefde ca. 427-347 voor Christus.
Hij wordt beschouwd als de grootste denkmeester aller tijden.
Hij schreef fictieve dialogen waarin zijn leermeester Socrates in gesprek ging met
anderen over de meest uiteenlopende onderwerpen
Hij was een rationalist à ware kennis is afkomstig van ons verstand.
Hij was een dualist à lichaam bestaat uit 2 soorten spul: lichaam en geest.
Het lichaam was voor Plato een tijdelijk verblijf voor de ziel.
Hij was een idealist à de stoffelijke wereld dankt haar vorm aan perfecte
ideeën.
Plato onderscheidt de ideeënleer in 2 werelden:
- De stoffelijke wereld
De wereld die je kunt waarnemen
Vergankelijk (tijdelijk) en imperfect
Slechts een afspiegeling van perfecte ideeën
- De ideeën wereld
Eeuwig, perfect en onstoffelijk
Alleen toegankelijk via denken
Onze ziel is afkomstig uit de ideeën wereld, onsterfelijk. Met onze ziel ‘herinneren’
we ons perfecte ideeën. Op die manier krijgen we ware kennis over de wereld.
De ideeën uit de ideeën wereld zijn volgens Plato dus perfect.
De mens bestaat in de stoffelijke wereld echter uit een imperfect lichaam.
Maar hoe komt de ziel in het lichaam terecht? –[Plato vergelijkt de ziel met een
wagenmenner die 2 paarden in bedwang houdt.
Witte paard à staat voor moed (is wit, mooi, eerbiedig en bescheiden)
Zwarte paard à staat voor begeerte/lust (lelijk, ongehoorzaams en onbescheiden)
Het zwarte paard wilt naar beneden (naar het lichaam)
Het witte paard wilt naar boven (naar de ideeënwereld)
De wagenmenner à de rede/het verstand moet de paarden in bedwang houden.
Bij de mens wint uiteindelijk het zwarte paard, de ziel stort naar beneden en komt
terecht in een sterfelijk lichaam.
We moeten ons niet laten verleiden door lichamelijk genot maar ons richten op het
verstandelijke deel van de ziel(dus ons richten op de perfecte ideeën met ons
verstand), om zo terug te keren in de ideeënwereld.
PLATO VOND DE ZIEL BELANGRIJKER DAN HET LICHAAM!
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sabinevink1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.