Samenvatting
Samenvatting taal blok A Logopedie
- Vak
- (GLO1ATAAL20)
- Instelling
- Hogeschool Utrecht (HU)
Samenvatting van alle leerstof voor het tentamen.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 20 pagina's
Voorbeeld 3 van de 20 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
AantekeningenToets: vaardigheidstoets 2 EC en kennistoets 3 EC (45 vragen op je eigen laptop)
Les 1
Output-as-input model: het woordgebruik van kinderen en de vragen die ze stellen aan
volwassenen, hierbij wordt het taalaanbod van de volwassenen mee gestuurd.
Conservationele stijl: veel open vragen, gesprek op gang houden, niet onderbreken van kind
en aanmoedigen.
Directieve stijl: hoge taakgerichtheid en lage relatiegerichtheid. Gericht op het snel en
efficiënt behalen van het resultaat.
Instructieve stijl: het beschrijven en verduidelijken van bepaalde handelingen. Kind krijgt
weinig initiatief.
Passieve woordenschat: de woorden die je herkent als je het leest of hoort. Deze woorden
ken je maar gebruik je niet actief in je communicatie.
Actieve woordenschat: de woorden die je gebruikt als je communiceert.
Taaltheorieën
Skinner (behaviourisme): taal wordt geleerd via stimulus-respons en dat correctie een grote
rol speelt. Imitatie van taalaanbod. De opbouw van het lexicon en de taalregels gaat via het
taalaanbod en de foutieve uitingen van het kind.
Stimulus-respons meer een reflex dan een bewuste handeling. Alles overnemen uit je
omgeving.
Tomasello (usage based theory): de mens wordt niet geboren met een taalinstinct maar
met een speciaal sociaal instinct (shared intentionality). Dit maakt de mens geschikt voor
taalverwerving. Taal wordt geleerd op basis van cognitieve vaardigheden en sociale cognitie.
Hij gaat ervanuit uit dat kinderen niet van woorden zinnen maken maar eenvoudige zinnen
in zijn totaliteit verworven worden. Dit wordt in het lange termijn geheugen opgeslagen en
op basis van het taalaanbod destilleert het kind via de regels van de taal (dus niet
aangeboren). Er is geen sprake van grammatica maar het kind slaat hele taalconstructies op.
Chomsky (de generatieve taalkunde): de mens wordt geboren met een language
acquistition device (LAD). Dit houd in dat de universele taalregels zijn opgeslagen in het
brein van de mens en via minimaal taalaanbod komen mensen tot de juiste parameter
setting.
Het kind kan nooit uit het taalaanbod alleen de grammaticale regels destilleren omdat het
aanbod niet rijk genoeg is om alle specifieke abstracte regels en uitzonderingen daarop te
verwerven.
Het kind kan woorden en zinnen samenstellen op basis van de grammaticale regels van de
taal. Kinderen zijn creatief en kunnen op basis van de taalregels zelf nieuwe en unieke
taalbouwsels maken.
Chomsky heeft een nieuwe theorie ontwikkeld van de generatieve grammatica. Uit
onderzoek blijkt dat de theorie voor een groot deel klopt maar ook voor een groot deel niet.
1
,Skinner: taal wordt geleerd door imitatie en correctie. Behaviorisme.
Tomasello: mensen worden geboren met een sociaal instinct en zijn daarom geschikt om
taal te leren. Usage based theorie patroonherkenning.
Chomsky: taalvermogen is aangeboren. LAD, generatieve taalkunde.
Lenneberg: critcical period hypothese: in de eerste paar levensjaar kan taal worden geleerd.
Nature: alle eigenschappen van het individu zijn bepaald door aanleg genetisch
materiaal. (generatieve taalkunde Chomsky).
Nurture: alle eigenschappen van het individu zijn bepaald door opvoeding en de
leefomgeving. (Skinner, aangeleerd).
Aantekeningen les:
Taal: communicatiemiddel. Hoorbare of zichtbare tekens/ symbolen. Gebarentaal is ook een
taal. Een taal is ontstaan, heeft zich ontwikkeld binnen een gemeenschap, het is niet
verzonnen of bedacht. Taal veranderd steeds.
Hoorbare tekens: spraakklanken.
Fonemen: de zichtbare letters (geschreven taal).
In de hersenen: taal hoe je een zin opbouwt.
Spraak: hoe je iets uitspreekt zoals de klanken.
Taal begrijpen (wat je hoort of leest) en uiten (wat je zegt)
Ontwikkelingsfasen spraak-taal:
- Pre linguale fase 0 - 1 jaar
- Vroeg linguale fase 1 – 2;6 jaar
- Differentiatie fase 2;6 – 5 jaar
- Voltooiingsfase 5 – 10 jaar
Pre linguale fase:
- Schreien schreeuwen (0-6 weken)
- Vocaliseren losse klanken (klinkers), interactie, sociale glimlach. (6 weken-4
maanden)
- Vocaal spel medeklinkers en klinkers (4-7 maanden)
- Brabbelen spraakklanken herkennen en produceren (7-12 maanden)
- Stem herkenning
- Klanken onderscheiden
Vroeg linguale fase:
- Produceren eerste woord.
- Protowoorden
- Eenwoordfase
- Passieve en actieve woordenschat groeit.
Twee en meerwoordfase als je 50 woorden actief kunt produceren.
Schriftelijke taalverwerving 6 jaar.
2
, Taalverwerving is een multifactorieel proces:
- Taalaanbod
- Taalverwervingsvermogen
- Leeftijd
- Cognitieve ontwikkeling
- Sociaal-emotionele ontwikkeling
- Motorische ontwikkeling
- Spelontwikkeling
- Zintuigelijke ontwikkeling
Persoonlijkheidsfactoren: wat zijn de gedragingen en karaktereigenschappen van het kind.
Zoals durven, vertrouwen, zelfvertrouwen, exploratiedrang, communicatiedrang, motivatie,
attitude.
Rol ouders begrijpelijk taalaanbod, taalruimte (kind aan de beurt laten), feedback door te
bevestigen, verhelderen en verbeteren.
Begrippen:
Schreien: alle geluiden dat een kind produceert.
Vocaliseren: het ontwikkelen van open klanken (klinkers).
Vocaal spel: het ontdekken door geluiden te maken. Medeklinkers gebruiken. Interactie met
ouders.
Brabbelen: spraakklanken herkennen en produceren. Lettergrepen maken.
Moedertaalfilter: informatie opvangen die kinderen herkennen van de moedertaal.
Onnodige informatie van klanken uit de hersenen filteren.
Foneemherkenning: kinderen herkennen klanken en kunnen hier het verschil tussen horen
(pad en bad).
Woordgrenzen: spaties in de zinnen herkennen.
Geboorteschreeuw: de eerste keer dat de baby huilt.
Reduplicatie: het aan elkaar plakken van lettergrepen.
Expressief jargon: brabbelen wat op een gesprek lijkt.
Protowoord: een niet bestaand woord waar een gebeurtenis of voorwerp aan wordt gelinkt.
Sociale glimlach: als een baby leert lachen als een vorm van communicatie.
Babytalk: de taal die ouders tegen baby’s spreken.
Joint attention: als een kind ergens naar kijkt en de ouder vertelt wat iets is.
Perceptie: waarnemen. Het proces van betekenisgeving van zintuigelijke info aan de hersens
Sensatie: de eerste gewaarwording van een stimulus opgevangen door de zintuigen.
Expansie: wat het kind niet correct produceert wordt herhaald met onmerkbare nadruk of
langzamer articuleren.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lunavanuden. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen