We kennen in Nederland twee categorieën strafare eiten: misdrijven en overtredingen. Misdrijven
tref onder meer aan in ooek 2 Sr. Overtredingen in ooek 3 Sr.
Misdrij is een misdrij omdat de wet dat zegt. Een strafaar eit is een overtreding, omdat dat de wet
dat delict tot overtreding oestempelt.
Misdrijven zijn relate ernstge eiten daarom worden deze oedreigd met hogere strafen. Bij
misdrijven is er sprake van gevangenisstrafen oij overtredingen kan dit nooit!
Reeds omdat misdrijven worden oedreigd met relate zware strafen stellen wij ook relate zware
eisen aan de vraag o de verdachte het misdrij ook daadwerkelijk heef oegaan. Want alleen als dat
kan worden vastgesteld mag die worden gestraf.
Formeelrechtelijk zeggen wij dat er voldoende wetg oewijs moet zijn dat de verdachte het ten laste
gelegde eit heef oegaan ongeacht o het een misdrij o een overtreding is en oovendien dat de
rechter op oasis van dat oewijsmateriaal de overt iging heef oekomen dat de verdachte het eit
heef oegaan.
Materieelrechtelijk is het j ist zo, omdat zeker voor misdrijven zware strafen k nnen worden
opgelegd waar daar ook precies willen weten met welke intente de dader het eit pleegt. Wij willen
weten wat zijn wilsgesteldheid was ten tjde van het eit. Wilde hij die gevolgen van zijn handelen o
niet? Dat heef conseq entes voor de stra maat. Die vraag speelt een rol oij misdrijven op
oestanddeel nivea : de delictsomschrijving d s. Betekent d s ook dat die moet worden ten laste
gelegd en bewezen.
Als de verdachte n wist dat zijn handelen n een oepaald gevolg zo heooen en hij wilde dat gevolg
ook dan heef hij opzet. Als de verdachte door een aanzienlijke maat van onvoorzichtgheid een
oepaald gevolg heef oewerkstelligd dat hij op zichzel niet wilde negateve wilsrichtng dan zo
sprake k nnen zijn van culpa.
Misdrijven omvaten een subjectef bestanddeel:
- Opzet
- C lpa
Opzet = wetens en willens
Je weet wat het gevolg is van jouw handelen en je wilt dat gevolg ook. Opzet heef een cognite
element (weten), volite element (de wil oetrefend).
In andere wetenschapsdisciplines dan het recht woedt al enige tjd een deoat over de kweste o de
mensen eigenlijk wel oeschikt over een vrije wil.
Wij ervaren in het stra recht geen prooleem met de wilsvrijheid. Wij gaan er eenvo digweg van it
dat als w met een oaksteen een r it ingooit dat dat wel zo heooen gewild en dat d s ook het
vernielen van die r it d s wel z lt heooen gewild en dat daarvoor ook stra rechtelijk aansprakelijk
k nt worden gesteld. In het stra recht wordt wilsvrijheid verondersteld. De stra rechtelijke
wilsvrijheid oer st op een maatschappelijk contract waardoor het mogelijk wordt om ieder individ
verantwoordelijk te ho den voor zijn gedrag. Dat contract in geldig ook al zo olijken dat een
individ niet over een vrije wil zo oeschikken. Zonder de aanname (veronderstelling) van
, wilsvrijheid zo de sociale ordening verloren gaan, omdat individ en dat niet voor h n gedrag
aanspreekoaar zo den zijn.
Wilsvrijheid en daarmee de vrijheid om te handelen op een manier die jo goedd nkt staat d s als
itgangsp nt in het stra recht voorop.
De opzet k n je oenaderen van it de wet maar ook van it een zogenaamd eitelijk nivea . In de wet
heef opzet op verschillende manier itdr kking gevonden.
Veel strafbepalingen kennen het woord opzeteliik als bestanddeela
aa Weteliike opzetooreen
o Opzeteliik (oaaa arta 30 en 41 Sr): Vernieling is daarvan een vooroeeld; opzetelijk en
wederrechtelijk oeschadigen van een aan een ander toeoehorende voorwerp.
o Opzeteliik in die wetelijk opzetvorm ligt zowel het cogniteve (weten) als het voliteve
(willen) besloten.
o Oogeerk (oaaa arta 31 en 4 3 Sr; arta 83a Sr): Bedoeling; het voliteve, wilselement domineert.
Vo. art. 310 Sr oogmerk wederrechtelijk toe te eigenen. Het gaat d s om het wegnemen van een
goed met de bedoeling het te stelen.
o Het oogmerk heef oetrekking op het wederrechtelijk toe-eigenen.
Het oogmerk werd doorgaans gekoppeld aan een specifek ander oestanddeel it de d.o.
Maar dat oogmerk heef een aantal jaren geleden een oelangrijke itoreiding ondergaan.
o Wetende dat (oaaa arta 1 74 en 41 6 Sr): Het cogniteve aspect het weten domineert. Dit
oestanddeel is doorgaans gekoppeld aan een specifek ander oestanddeel it de d.o. Ill strate is
hier art. 174 Sr.
o ‘Ingeblikt opzet’ (oaaa arta 242 Sr): de desoetrefende strafepaling oevat niet expliciet de term
opzet, oogmerk o wetende dat hanteert, maar dat het opzet als het ware in een oepaald
oestanddeel oesloten ligt. In het werkwoord dwingen is opzet als het ware ingeoakken. Je k nt
namelijk moeilijk onopzetelijk dwingen.
ba Feiteliike opzetooreen
Dit wordt itgelegd aan de hand van art. 287 Sr Doodslag. Dat ‘opzetelijkk k n je met eitelijke
opzetvormen oewerkstelligen.
o Oogeerk (bedoeling): opzetelijk iemand moorden, k n je doen terwijl jij eitelijk de bedoeling
(oogmerk) heot om een ander te moorden.
o Zekerheids-/noodzakeliikheidsbewustziin
o Vb.: Thomas van Bremerhaven, die als eigenaar van een rederij een van zijn eigen
schepen wilde opolazen om verzekeringsgeld op te strijken. Degenen die op het schip
zaten zo den oij de ontplofng om het leven komen, maar dat werd op de koop
toegenomen door de Van Bremerhaven. Er was d s geen directe opzet op het doden van
de opvarenden, maar het zo wel met zekerheid geoe ren. Je weet haast wel zeker
wanneer je een schip op zee opolaast wel het haast zeker noodzakelijk gevolg dat het
personeel o andere mensen aan ooord van dat schip komen te overlijden. Ook als is h n
dood niet de oedoeling dan nog aanvaard je wel nog wel de dood als een zeker gevolg
van je handelen. Het doet er daaroij niet toe o je weet wie er aan ooord ziten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Ir90. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
