I: Welke processen spelen een rol bij het slapen en hoeveel slaap heb je nodig?
Functies van slaap; er zijn 2 theorieën:
1. Recuparation theory (herstel en restauratie): hoofdfunctie van slaap is het
herstellen van de hersenen en het lichaam, na de uitputtingen van een
dag bewijs zou volgen uit Exp. waarin mensen een week niet
geslapen hadden, deze proefpersonen gaven aan dat zij duizelig waren,
moeite hadden met concentratie, geïrriteerd, hand trillingen en
hallucinaties hadden (Dement, 1972)
Exp. ratten van hun slaap houden leidde tot verhoging
lichaamstemperatuur, verhoging metabolisme en van honger. Beide
geven aan dat het lichaam harder werkt dan normaal. Na een
bepaalde tijd zonder slaap stopt het immuun systeem ermee en is
de rat vatbaarder voor infecties, en de hersenactiviteit neemt af.
Tijdens ziekte wordt ook meer geslapen het lichaam besteed meer
energie aan bepaalde activiteiten zoals verhogen van het
immuunsysteem.
Kritiek: hoe lang we slapen hangt niet af van de mate van arbeid die we
gedurende de dag
geleverd hebben. Het is variabel per persoon, sommige 7-8, maar ook gevallen
bekend van 3-4 uur slaap.
2. Adaptation theory (evolutie): evolutie theorie zegt dat hoofdfunctie
energie besparen tijdens een periode van inefficiëntie is. Een bij functie
is het herstellen van het lichaam. Behoefte aan slaap is ontwikkeld om
ons energie te laten conserveren, in de tijd dat we relatief inefficiënt
zouden zijn. De hoeveelheid slaap hangt af van hoe veel tijd men die
dag heeft besteed aan het zoeken van eten, ontwijken van roofdieren
etc.
Exp. Kleitman, 1963; slapen heeft zelfde functie als winterslaap
conserveren energie.
Hoe val je in slaap:
Nodig minder prikkeling, lagere temperatuur hersenen en lichaam. Verder;
vlak voor slaap meer bloedtoevoer naar handen en voeten. Hierdoor koelt het
lichaam sneller af. Remmen van prikkeling systeem dat opgewekt wordt door
acetylcholine. Belangrijke remmer is adenosine. Tijdens stofwisseling activiteit
wordt adenosine monofosfaat afgebroken tot adenosine. Bij wakker en actief
brein, toename adenosine. Tijdens slaap afname adenosine.
- Prostaglandins zijn toegevoegde chemicaliën die slaap bevorderen. In
groot deel lichaam aanwezig. Immuun systeem verhoogt hoeveelheid bij
infectie. Gedurende de dag bouwt hoeveelheid op, totdat ze slaap
uitlokken. Afname tijdens slaap.
- Raphe nuclei: bij katten schade? Dan onset insomnia. Te weinig
serotonine vrijkomst. Bij mensen nog niet bekend!
- Polyphasic sleep: meerdere keren per dag een dutje doen. Bijv. bij
dieren.
- Monophasic sleep: 1x per dag slapen, zoals mens.
- Sleep Deprivation: moe, maar niet minder presteren => alleen bij
saaie taken. Concentratie daalt, lichaamstemperatuur stijgt, irritatie
stijgt. Cafeïne remt adenosine => hierdoor vrijkomst acetylcholine
, = wakkerder. 6-8 uur slaap nodig. Hierdoor overdag het optimaalst.
Tijd niet geslapen => niet echt inhalen, want slecht voor ritme.
Hersensystemen bij waken en slapen:
- Reticulaire Formatie; structuur die loopt vanaf de medulla naar het
midbrein. Beschadiging hieraan verminderd arousal. Een onderdeel
van de RF is het pontomesencephalon. Deze draagt bij aan corticale
arousal. Deze neuronen ontvangen activatie van sensorisch
systemen, en genereren zelf ook activiteit. Ze sturen axonen naar de
thalamus en basale voorbrein. Hier wordt acetylcholine en glutamaat
afgegeven opwindend effect in de synapsen. Stimulatie van dit gaat
maakt mensen wakker, als ze dit al zijn verhoogt het oplettendheid.
- Locus Coerculeus; een kleine structuur in de pons, is inactief
gedurende slaap en waak. Wordt alleen actief tijdens betekenisvolle
gebeurtenissen norepinefrine vrijlaten. Dit zorgt ervoor dat de
ontvanger cellen gaat activeren die belangrijk zijn voor informatie
opslag.
- Anterior Hypothalamus (slaap); ligt vlak voor de hypothalamus en
stuurt axonen naar de thalamus en de cerebrale cortex en dan met
name acetylcholine (werkt opwindend). Schade hieraan leidt tot
verminderde arousal, verminderd leren en aandacht, meer tijd in de
non-REM slaap.
Fasen van slaap; er zijn 4 fasen:
D.m.v EEG onderzoek heeft men kunnen nagaan welke fasen van slaap er zijn
dit door de activiteit van de neuronen te meten. Iedere slaapfase heeft zijn eigen
specifieke patroon en golven qua activiteit, hetzelfde geld voor het waken. De
hersenen hebben dan ook een specifiek patroon met bepaalde golven!!
In iedere succesvolle fase van slaap nemen de hartslag, ademsnelheid en
hersenactiviteit af t.o.v. de vorige fase. Hierbij komen er ook steeds meer lage
frequentie golven met grote amplitude vrij.
Waken: bestaat uit alpha en beta golven. Beta zijn lage amplitude met hoge
frequentie golven. En komen voor wanneer persoon wakker is en alert. Alpha
golven komen voor wanneer een persoon relaxed en zijn ogen sluit.
Fase 1 t/m 4 worden ook wel ‘niet REM-slaap’ genoemd. Duurt ong 60-90
minuten.
Fase 3 & 4 worden samen ook wel ‘Slow wave sleep (SWS)’genoemd.
1. Fase 1: transitionele fase tussen waken en slapen en duurt maar enkele
minuten. We worden in deze fase nog makkelijk waker van geluiden of
verstoringen. Tijdens fase 1 ontstaan Theta golven, deze hebben laag
voltage en grotere amplitude dan alpha en beta. Hoe verder we in fase 1
geraken hoe meer ontspanning van de spieren en hoe minder de uitslag
van de amplitude.
2. Fase 2: bestaat uit Spindles en K-complex. Spindles zijn golven in een
burst gedurende minimaal een halve seconde. Een K-complex is een
negative golf impuls, gevolgd door een kleinere positieve golf. Lijkt op 1
specifieke uitslag (zie de figuur) Tijdens onze slaap neemt hersenactiviteit
af en weer toe in een bepaald patroon.
3. Fase 3: in fase 3 neemt ademhaling af, spieren zijn ontspannen en het is
moeilijk om de slapende persoon wakker te maken. Er komen lage
frequentie met hoge amplitude golven naarmate we verder in het
slaapproces komen. De langzame golven met hoge pieken (amplitude)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper michellevanderstelt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.