Samenvatting
Samenvatting 1.4 Human Body Probleem 5
- Instelling
- Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR)
1.4 Human Body Probleem 5
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Probleem 5I: Wat zijn de lichamelijke gevolgen van stress? Wat veroorzaakt meer stress, wel of geen
controle?
Wat is stress?
* Stress: (Selye, 1979) stress is nonspecifieke response van het lichaam op
wat er van het lichaam vereist wordt. Stress kan komen door allerlei
omstandigheden. Stress activeert het
autonome zenuwstelsel zeer snel, en daarbij wordt de HPA axis:
Hypothalamus, Pituitary
(hypofyse) en Adrenale cortex langzamer. Beide systemen hebben grote
effecten op gezondheid en welzijn. Onze perceptie van de hoeveelheid
gevaar in een situatie is bepalend of wij stress ondervinden of niet.
Mensen zouden soortgelijk reageren op zowel lichamelijke als
psychologische stress. In 1963 ontwikkelde Selye GAS General Adaption
Syndrome, over hoe het lichaam op stress reageert. Bestaat uit 3 fases;
alarmering fase, afkeer fase, en uitputtingsfase. Laat zien dat stress op
korte termijn positief effect heeft, maar lange termijn is schadelijk en
beïnvloedt gezondheid.
* Stress kan ook gedefinieerd worden als, relatie tussen stressoren en
stress respons; Stress; een algemene term voor een stress respons of een
stressvolle situatie. Stressor; een stimulus (of situatie) dat een
stressrespons produceert. Stress respons; een fysieke reactie veroorzaakt
door de waarneming van een aversieve of dreigende situatie. Hierbij zijn
er een aantal typen stressoren:
Externe stimuli: bv gevaar van een roofdier. De actie die hierop volgt
is samen te vatten in het model over stress van Toates (zie
onderstaand). De actie die wordt ondernomen om het gevaar te
elimineren heet coping.
Cognitieve processen: soms ligt het aan de context van een stressor,
of het zorgt voor stress. Cortisol is gevoelig voor verschillende
situaties. De mate hangt af van de context.
Fysieke stimuli: lichamelijke verstoringen, zoals bloed verlies en
uitrekking van de blaas, kunnen ook zorgen voor het activeren en
vrij laten van cortisol.
*Er zijn vier criteria aan stress:
1) Het lukt niet om door middel van gedrag een verstoring te corrigeren
(open-loop)
2) Er is een toename in activiteit in neurohormonale systemen. Zowel
sympathsiche
zenuwstelsel als de HPA-axis.
3) Het dier is kwetsbaar voor bv maagzweren, depressie (je moet er
gevoelig voor zijn)
4) Er is een toename in frequentie van zinloos gedrag zoals stereotype
gedragingen.
* Model over Stress (Toates):
a) Stabiliteit van systeem,
b) intrusion als dreiging waargenomen,
c) actie die hierop genomen wordt,
, d) de actie verwijdert de intrusion en wordt weer stabiel, óf
e) “open-loop”; de actie is niet effectief (0) of maakt het erger (+).
Hoe ontstaat stress?
Stress en de hypothalamus-hypofyse-adrenale cortex axis.
Adrenal Gland = bijnier, Adrenal Cortex = bijnier schors (productie cortisol), Adrenal
Medula = kern van de bijnier.
Stress activeert twee lichaamssystemen:
1. Autonome zenuwstelsel: Reageert zeer snel. Verschillende reacties voor
verschillende stressors. En bestaat uit Sympathich en Parasymphatisch
stelsel.
- Sympathische zenuwstelsel: “SNS” activeert lichaam bij
noodsituatie, Fight or Flight. Stress zorgt ervoor dat hypothalamus
de SNS en adrenal gland (gedeelte boven op nier) activeert. Deze
geven de stresshormonen adrenaline en noradrenaline af leidt tot
verhoging van hartslag en bloeddruk. Lever geeft extra suiker af
voor extra energie in het lichaam, tevens ontspanning van blaas,
deactivatie van geslachtsorganen, verminderde speekselproductie,
vernauwing van pupillen, en verteringsproces vermindert om meer
bloed naar hersenen en spieren te kunnen voeren. Ook geneest
lichaam sneller als het gewond raakt.
Stress vrijlaten adrenaline en andere stress hormonen in bloedbaan
verzwakken
immuunsysteem
- Parasympathische zenuwstelsel: Tegenovergestelde van
sympathische ZS, zorgt namelijk voor herstel van de sympathische
fase. Leidt tot rust stand.
2. HPA axis: Hypothalamus, Pituitary (hypofyse) en
Adrenale cortex (bijnierschors); response op stress.
Reageert langzamer dan autonome zenuwstelsel. En
is voornamelijk betrokken bij langdurige stress.
Activatie van hypothalamus hypofyse produceert
ACTH “adrenocorticotropic hormoon” stimuleert
adrenale cortex om cortisol te produceren dit
verhoogd bloedsuiker en metabolisme. (zie schema
hiernaast) Dus energie verplaatsing!! Cortisol:
‘stresshormoon’. Helpt bij energiebundeling van het
lichaam, en is op korte termijn goed voor de
gezondheid en reduceert stress. Echter langere periodes van productie
cortisol kan schadelijk zijn doordat immuunsysteem onderdrukt wordt met
als gevolg; ziektes. Bijnieren weghalen lijdt tot niet reageren op stress!
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper michellevanderstelt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50155 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen