Perspectieven op Publieke Vraagstukken
Week 1
Hoorcollege
Wicked problems definitie volgens Head & Alford:
- Sociaal pluralisme: stakeholders met verschillende belangen en waarden
- Institutionele complexiteit: netwerken van organisaties en multiple governance
- Wetenschappelijke onzekerheid: fragmentatie van kennis en gebrek eraan.
Wicked problems definitie volgens Rittel & Webber:
- Er geen definitieve formulering van een wicked problem
- Wicked problems hebben geen definitieve oplossing
- Oplossingen voor wicked problems zijn niet juist of onjuist, ze zijn goed of slecht.
- Er is geen directe of ultieme test om te kijken of een oplossing werkt voor een wicked
problem
- Iedere oplossing voor een wicked problem is een “one shot operation’: de resultaten kunnen
niet ongedaan worden gemaakt en er geen ruimte voor trial and error
- Wicked problems hebben geen optelbare set van potentiële oplossingen, en er is ook geen
goedomschreven set van mogelijke operaties die kunnen worden betrokken in het plan
- Elk wicked problem is essentiëel uniek
- Elk wicked problem kan worden beschouwd als een symptoom van een ander wicked
probleem
- Het bestaan van een discrepantie, wat een wicket problem representeert, kan in
verschillende wegen worden uitgelegd
- De planner heeft ‘geen recht om fout’ te zitten. Er is geen publieke tolerantie.
Wicked problems volgens Heifetz:
- Op een schaal van tame naar wicked
- Type 1: probleemdefinitie en mogelijke oplossing helder
- Type 2: probleemdefinitie helder; mogelijke oplossing niet (”meer onderzoek nodig”)
- Type 3: probleemdefinitie en definitie mogelijke oplossingen zijn niet helder, ”meer
onderzoek en discussie” noodzakelijk om verder te komen
Wicked problems gaan in essentie om ontembare onzekerheid
Aanpak wicked problems volgens Head & Alford:
- Denk breder: facotren, mogelijkheden, verbindingen – zowel in analyse als representatie van
problemen
- Bouw collaboraties: zoek naar manieren om betrokken partijen productief te laten
samenwerken
- Bewust leiderschap: niet strurend en directerend, maar waarborgend en fasciliterend
- Ondersteunende structuren: flexibel, op juiste manier gefinancierd en gemonitord, en met
passend getraine capabele medewerkers
,Traditioneel PA, NPM en publiek governance kennen elk hun eigen geluid en accenten. Elk een
antwoord op destijds gesignaleerde tekortkomingen openbaar bestuur.
Organisaties vormen hybride structuren op basis van verschillende prikkels vanuit hun omgeving, om
te overleven of om beter te functioneren.
Hybride organisaties: Skelcher & Smith
- Organisaties ‘Schaken op meerdere borden tegelijk’
- Hybride structuren helpen om hiermee om te gaan
- Hybriditeit: het gebruik van meedere ‘institutionele logica’s in één organisatie of keten van
organisaties tegelijk
- Institutionele logica’s: de waarden en wereldbeelden die richting en kader geven aan
organisaties en waaraan individuen betekenis en identiteit ontlenen
Literatuur
Leesvragen
1. Volgens Head en Alford ondermijnt het bestaan van ‘wicked problems’ de toepasbaarheid
van ‘rationeel-technische’ benaderingen van beleidsvorming
a. Waarom is dit het geval?
i. Rationeel-technische benaderingen nemen aan dat efficiente en effeciteve
bewerkstelligingen van doelstellingen volgen uit adequate informatie,
gespecificeerde doelen en een keuze van methoden.
ii. Problemen zijn allemaal onderling met elkaar verbonden. Je kunt een
probleem niet ieder individueel oplossen en zo alle problemen oplossen.
iii. Veel problemen ontstaan uit waarde perspectieven en wetenschappelijke
informatie helpt niet bij het begrijpen en oplossen van deze grote
problemen.
iv. De maatschappij is inmiddels pluralistisch en niet homogeen en dus is er
geen ruimte voor top-down algemene oplossingen, zoals wel van toepassing
op technische problemen.
v. De 10 eigenschappen van wicked problems
1. Er is geen definitieve formulering van een wicked problem
2. Wicked problems hebben geen definitieve oplossing
3. Oplossingen zijn niet waar of niet waar, maar goed of fout
4. Er is geen directe en ultieme test voor een oplossing
5. Iedere oplossing voor een wicked problem is een ‘one shot
operation’: de resultaten kunnen niet ongedaan worden gemaakt en
er is geen mogelijkheid om te leren via trial and error
6. Wicked problems hebben geen set van mogelijke oplossingen
7. Ieder wicked problem is essentieel uniek
8. Ieder wicked problem kan als een symptoom van een ander
probleem worden gezien
9. Het bestaan van discrepantie vertegenwoordigt een wicket
probleem en kan worden verklaard op verschillende manieren
10. Er is geen publieke tolerantie wanneer experimenten falen
b. Wat is volgens jou de rol van rationele vormen van beleidsvorming en beleidsanalyse
bij wicked problems: kunnen zij een bijdrage leveren aan de oplossing van die
problemen of niet? Waarom denk je dat?
i. Zij kunnen ervoor zorgen dat er een duidelijk beeld wordt geschetst van het
probleem en dat de feiten op tafel gelegd worden waar verder een oplossing
voor gezocht kan worden
2. Head en Alford betogen dat de moeilijkheden bij het aanpakken van wicked problems
worden versterkt door de manier waarop overheidsinstellingen zijn georganiseerd.
a. Waarom is dat volgens hen zo?
i. De overheid is opgesplitst in verschillende sectoren, waardoor iedere sector
apart functioneert en deze communiceren niet met elkaar. Wicked problems
zijn behoeftig aan communicatie.
ii. Manageralism: “managing for results”, is gemodelleerd op de
multidivisionele vorm van het leiden van private-sector bedrijven. Centraal in
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mark-burggraaf. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.