DIT IS ALLES WAT IK GELEERD HEB EN AFGESLOTEN MET EEN 9
Alle verplichte literatuur, alle uitwerkingen van de hoor- en werkcolleges en alle arresten samengevoegd en uitgewerkt in één bestand.
Hoofdstuk 6.5.7
Hoofdstuk 7
Hoofdstuk 8
Hoofdstuk 11
Hoofdstuk 12
Alle hoor- en werkcolleges
Alle verplichte arresten
Stof van blok 1 moet bekend zijn: zeker het opzet en culpa bewijzen schema. En ook
de vragen van 350 Sv met ideaaltypische en culpoze verschillen.
,Stof uit de vorige periode
Opzet en schuldtheorieën
Aliudtheorie = willen en weten (opzet) uit elkaar houden met niet willen en misschien
weten (schuld). Schuld niet bewijzen met voorwaardelijk opzet.
Minustheorie = volgorde: oogmerk, noodzakelijkheid, voorwaardelijk, bewuste,
onbewuste schuld. Vloeiende lijn, dus niet uit elkaar houden. Schuld kan met
voorwaardelijk opzet bewezen worden.
HR hangt aliudtheorie aan en niet minus.
Overig
Een van het delict geobjectiveerd gevolg hoeft enkel objectief bewezen te worden. De
dood tot gevolg hebbende, betekent dat als objectief vastgesteld kan worden dat
iemand dood is, het al bewezen is, ongeacht of er opzet op was.
Medeschuld neemt schuld aan de kant van de dader nooit weg.
Culpa bewijzen
Schuld als bestanddeel is culpa. Bij culpoos delict:
Onvoorzichtig
o Voorzienbaar
o Zorgplichtschending
Aanmerkelijk onvoorzichtig (culpa lata)
o Had eenzelfde maar ander persoon het beter gedaan
Kan ook een maatschappelijke plicht zijn
Verwijtbaar
o Zijn er schulduitsluitingsgronden
,Hoofdstuk 7 – Strafuitsluitingsgronden
Zet op het tentamen alle voorwaarden op een rij en werk die gestructureerd uit en motiveer
ze per vraag met omstandigheden uit de casus. Zet bij een verweer altijd erbij welke
einduitspraak je willen hebben om de rechter in een bepaalde richting te duwen en dat is
eigenlijk weer het antwoord op de vraag tot welke einduitspraak de rechter moet komen.
Culpa en het beroep op het ontbreken van verwijtbaarheid
Culpa omvat:
Aanmerkelijke onvoorzichtigheid = uitwendige schuld want het is de buitenkant van
de culpa. Het is objectief vast te stellen. Dit omvat de wederrechtelijkheid.
Verwijtbaarheid = inwendige culpa. Dit omvat de verwijtbaarheid natuurlijk.
Bij culpoze delicten (waar dus in feite schuld en wederrechtelijkheid in de t.l.l. staan), worden
schulduitsluitingsgronden en rechtvaardigingsgronden behandeld als bewijsverweer, omdat
het niet honoreren ervan op grond van artikel 352 lid 1 Sv tot vrijspraak moet leiden.
Bewezenverklaring van culpa zegt dus meteen dat de strafuitsluitingsgronden niet
gehonoreerd worden. Mening van het boek: bij beroep op strafuitsluitingsgronden moet
naast het bewijzen van culpa ook nog opnieuw naar de strafuitsluitingsgronden gekeken
worden en bij toewijzing daarvan de verdachte vrij moet spreken. Omdat als aanmerkelijke
onachtzaamheid aangenomen is bij het bewijzen van culpa, in beginsel verwijtbaarheid ook
aangenomen wordt. Dat gaat te makkelijk.
Inperking van strafbaarheid
In beginsel ben je strafbaar wanneer je alle bestanddelen van een d.o. vervult. Dit is
weerlegbaar met strafuitsluitingsgronden die in een aparte strafbepaling opgenomen zijn.
Ongeschreven strafuitsluitingsgronden doen geen afbreuk aan het legaliteitsbeginsel omdat
ze disculperend (strafverminderend) werken en niet strafverzwarend.
Soorten strafuitsluitingsgronden
Rechtvaardigingsgronden = ontnemen van wederrechtelijkheid van gedraging
o Algemeen bereik/onpersoonlijk = doet er niet toe wie de gedraging pleegt
o Ze rechtvaardigen dus ook het gedrag van mededaders
o Leiden tot niet strafbaarheid, vaak op grond van derde vraag bij
ideaaltypische, bij niet-ideaaltypische niet de derde vraag van 350 Sv.
o Uitwendige oorzaken van niet-toerekenbaarheid
Schulduitsluitingsgronden = nemen de verwijtbaarheid van de dader weg
o Individueel bereik/persoonlijk = doet ertoe wie gedraging pleegt, iemand met
psychose zou beroep kunnen doen, zijn vriend niet voor zelfde gedraging.
o Geen werking voor mededaders dus
o Leiden tot niet strafbaarheid meestal op grond van derde vraag van 350 Sv,
behalve bij culpoze delicten, daar de eerste vraag.
o Inwendige oorzaken van niet-toerekenbaarheid
Algemene en bijzondere strafuitsluitingsgronden
Algemene = de strafuitsluitingsgronden die voor elk delict gelden
, Bijzondere = voor elke delicten geldt een specifieke strafuitsluitingsgrond.
Bijvoorbeeld smaad uit noodzakelijkheid. Bij deze gronden is het altijd de vraag of het
schulduitsluitings- of rechtvaardigingsgronden zijn
In de wet en 350 Sv
Algemene regeling staat in Titel III van boek 1 Sr (art. 39-43 Sr). “Hij die” zou duiden op
schulduitsluitingsgrond omdat het om de persoon zou gaan, maar dat is niet zo. Dat kan ook
gaan om een rechtvaardigingsgrond. Bij de vragen van 350 Sv zitten de
schulduitsluitingsgronden bij een ideaaltypische d.o. bij de derde vraag. Verschillende
meningen over bij welke vraag van 350 de strafuitsluitingsgronden aan te pas komen:
Kelk en veel juristen zeggen het is niet strafbaar bij een strafuitsluitingsgrond dus
loopt stuk op vraag twee “is het bewezenverklaarde strafbaar” (kwalificatie).
Tilburg (en makkelijkste optie) zegt strafuitsluitingsgronden horen bij de derde vraag
of de verdachte strafbaar is, want dan hoef je niet te kiezen of het
schulduitsluitingsgronden zijn of rechtvaardigingsgronden.
Einduitspraak is hoe dan ook ovar. Zet overigens in wettenbundel met kleurtjes de gronden.
Art. 350 komt nog uitgebreid aan het einde aan bod.
Aanvoeren en weerleggen van een strafuitsluitingsgrond
De verdachte en de rechter kunnen allebei een beroep doen op een strafuitsluitingsgrond.
Als verdachte beroep doet moet hij het zelf aannemelijk maken
Rechter doet het door een onderzoek te starten naar de feiten.
Bij overmacht hoeft de verdachte het niet zelf aannemelijk te maken, maar moet de rechter
zelf ook onderzoek doen. Als een uitsluitingsgrond niet wordt gehonoreerd, heeft de rechter
de plicht dit goed te motiveren (art. 358 lid3 Sv).
Wettelijke rechtvaardigingsgronden
Overmacht in de zin van noodtoestand art. 40 Sr
Het gaat hier om een conflict van plicht (vaak wettelijk) en belang (vaak maatschappelijk)
waarbij de wet overtreden is om een belang voorrang te geven. Door het maken van de juiste
keuze valt het wederrechtelijke aspect weg.
Vereisten voor een beroep hierop (HR Opticien altijd noemen):
Conflict van twee plichten/rechtsbelangen (min of meer acuut) met onderlinge
verzoenbaarheid (door het een te doen kan de ander niet en andersom)
Waarbij de juiste keuze is gemaakt (welke het zwaarste weegt, vaak mensen voor)
Door proportionaliteit en subsidiariteit (vaststellen of de juiste keuze gemaakt is)
o Proportionaliteit = daad in proportie met op te lossen belang (niet iemand
vermoorden voor de rust). Bv. mensenlevens voor een goed stellen.
o Subsidiariteit = er mocht geen andere oplossing zijn dan overtreden wet
o Deze twee zitten aan elkaar verbonden en zijn in dit geval absoluut bezien
omdat het een rechtvaardigend karakter heeft.
Garantenstellung kan een rol spelen: voor sommigen ligt de lat iets hoger. Voorbeeld uit wc:
Nico had belangenconflict (eigen gezondheid en Opiumwet naleven) maar hij maakt een niet
proportionele en niet subsidiaire keuze waardoor beroep niet kon slagen. Belangrijk nog:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Pienroodhuyzen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,09. Je zit daarna nergens aan vast.
