Samenvatting fysiologie en pathofysiologie 1 deel 3
15 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Fysiologie I & Pathofysiologie I (G000720)
Instelling
Universiteit Gent (UGent)
Dit is mijn samenvatting fysiologie en pathofysiologie 1 uit 2de bachelor en bestaat uit 3 delen. Het is een meer dan volledige samenvatting (meer cursus) waar alles in staat dat in de les werd besproken. Alle voorbeelden en oefeningen staan er in uitgewerkt. Ik heb gebruik gemaakt van veel kleur e...
Nier
1. Anatomie en embryonale ontwikkeling van de nier en de urinewegen
1. Functies van de nier
• Uitscheiding afvalstoffen: ureum (N), creatinine
• Regulatie bloed pH (7,4): nier samenwerken met longen
• Regulatie waterhuishouding en osmolariteit (300 mmOs/L)
• Regulatie bloedvolume/bloeddruk
- Laat bepaalde hoeveelheid water door naar urine
• Endocriene functie (productie van o.a.: erythropoëtine, VitD, renine
(RAAS systeem))
- Vitamine D = 1,25-dihydroxycholicalviterol. Belangrijk bij calcium-huishouding (osteoporose).
Ofwel uit voeding of zelf gemaakt. In nier is belangrijke hydroxatiestap.
- Renine (!!!!):
➢ Onderdeel van RAAS systeem: renine angiotensine aldosteron systeem
Een nier gaat sluipend dood: zien pas storingen na 70% afsterving van nier en heeft een
regeneratievermogen van 0.
2. Ontwikkeling van de nieren
• 3 embryonale kiembladen, middelste is het mesoderm
• Mesoderm zelf bestaat uit 3 lagen:
- Het paraxiale mesoderm
- Het intermediaire mesoderm
- Het laterale mesoderm
• Uit het intermediaire mesoderm wordt de nierkam of nefrogene lijst gevormd
• Van daaruit ontwikkelen zich 3 stadia:
- De pronephros (in het nekgebied)
- De mesonephros
- De metanephros (=> hier leven wij mee)
• Meestal spreekt men van de ontwikkeling van het urogenitaal systeem, omdat urinewegen en
voortplantingsstelsel enorm verweven zijn qua embryonale ontwikkeling
- Vaker afwijkingen aan genitaal, dan aan urinair stelsel
• Pronephros (bij ons: actief tot de 3de week van de zwangerschap, daarna apoptose)
- Wordt aangelegd in nekgebied van het embryo
- Vormt afvoerkanaal (later belangrijk voor immuniteit): evolueert later weer
▪ Onvolledige apoptose kunnen zorgen voor cysten in halsgebied
- Definitieve nier voor: slijmprik en kikkervisjes, niet functioneel voor zoogdieren
- Is een uniglomerulaire nier: er is maar 1 glomerulus en gaat filtraat uitstorten in seleum van
embryo
▪ Maar 1 afvoergang (ductus nefricus) die uitmondt in einddeel van urineblaas
• Mesonephros (AMNIOTI)
- Wordt aangelegd bij alle amnioti (=dieren die placentaal weefsel kunnen aanmaken)
- Wordt aangelegd in ruggebied en maakt afvoergang die koppelt op cloaca van embryo en
maakt urethrale knop aan
MARTHE D'HAEYERE 155
,Fysiologie en pathofysiologie 1 2de Bachelor
- Definitieve nier: zout- en zoetwatervissen, haaien en kikkers; bij ons functioneel tijdens
embryonale periode (kunnen niet goed omgaan met droge omstandigheden)
- Alle voorstadia moeten aangelegd zijn bij dieren die de metanefros als definitieve nier wordt
gebruikt!!
- Multiglomerulair
- De mesonephros vormt als afvoergang de ductus mesonephricus (wordt vas deferens en
epididymis) of Kanaal van Wolf
• Metanephros
- Definitieve nier: reptielen, vogels, rodentia, mens en dolfijn
- Zeer veel glomeruli in de nier: zeer goed waterbalans (leven op land)
- Urethrale knop groeit progressief in en vertakt in metanephrogene blasteem en
vertegenwoordigt dus de aanleg van alle afvoergangen in de nier (nierbekken, -kelkjes, -kam
(bij paard))
▪ Blasteem legt alle nefronen aan
- Ductus mesonephricus eindigen op andere plek dan urethrale knop aan einde van
embryonale ontwikkeling
De ureterknop en het metanephrogeen
blasteem sturen signalen naar elkaar uit en
groeien naar elkaar toe. Ze worden
uiteindelijk de definitieve nier met afvoer.
Nu besef je dat alle prostructuren
aanwezig moeten zijn om te komen tot een
gedegen eindstructuur bij dieren die de
metanephros als eind stadium hebben.
MARTHE D'HAEYERE 156
,Fysiologie en pathofysiologie 1 2de Bachelor
KLINISCH BELANG? Wat gebeurt er als er geen disconnectie (scheiding) ontstaat tussen de ductus
mesonephricus en de urether en de ductus mesonephricus opschuift om uit te monden caudaal van de
blaas? Of omgekeerd? (sperma in nier)
Dorsaal zicht. Ductus mesonephicus is vervoersmiddel.
Heeft doel om uit te monden in hals, in urethra.
Wat gebeurt er als de ductus verder opschuift naar
urineblaas (en het lukt urethrale knop zich niet om af
te splitsen): wordt meegesleurd, waardoor scheiding
later of niet gebeurt (=ectopische ureter).
Ectopische ureter: geeft aanleiding tot
incontinentie, want ureter mondt uit voorbij de
sfincter. Het is aangeboren, dus lijkt alsof puppy
niet zindelijk wordt.
Mogelijke redenen van incontinentie (≠zindelijkheid):
• Zwakke blaassfincter
• Ontsteking urinewegen
• Blaasstenen
• Letsel t.h.v. spinale kanaal van ruggenmerg: sacrale ruggenmerg is hierbij vaak kritiek
• Discushernia (vaak bij honden)
• Prostaataandoeningen: gaan vooral bij mens voor problemen zorgen met plassen, maar bij
huisdieren eerder met defecatie
• Congenitale abnormaliteiten (zoals hierboven ^)
• Anatomische aandoeningen
Leknavel
= urine komt zowel uit penis als uit navel
• Urachus is incorrect geïnvolueert en sluit niet aan tot blaastop
• Let op: plassen via navel, opklimmende infecties (arteries) naar nieren en (venen)
leverabcessen
• Werken met zilvernitraatsticks:
- Worden in urachuskanaal gestoken: proberen dicht te schroeien, maar let op: er mag GEEN
abces worden opengesneden in dit proces. Dit zou anders los in de buikwand komen te
liggen...
MARTHE D'HAEYERE 157
, Fysiologie en pathofysiologie 1 2de Bachelor
• Nieren hebben een dichotome (tweedelige oorsprong)
- Met name enerzijds de ureterknop en anderzijds het
metanefrogeen blasteem
- Ze geven signalen aan elkaar en ze groeien naar elkaar
toe
• De ureterknop gaat splitsen, en elk van deze kopjes wordt
vervolgens omgeven door metanefrogeen blasteem
• We kunnen dus stellen dat:
- De splitsende ureterknop verantwoordelijk is voor de
vorming van de afvoerbuizen, nierkelkjes en nierbekken
- Het metanefrogeen blasteem is verantwoordelijk voor
de vorming van de nieronderdelen die de urine vormen
• Afhankelijk van de diersoort treedt in meer of mindere mate
fusie op van de metanefrogene nierlobben.
- Dit treedt steeds op van BUITEN naar BINNEN.
- Als bijgevolg uitwendig geen fusie ziet, dan heeft die
inwendig ook niet plaatsgevonden
- Hangt af van diersoort of fusie: spreekt van gelobde of
gladde multiunilobulaire nieren
• Multipyramidale nier:
- Talrijke medullaire pyramiden
- Kan unilobair zijn (glad buiten oppervlak) of multilobair (gelobt
buiten oppervlak)
- De nierpapillen projecteren in de calices die zich aansluiten bij
de pelvis (nierbekken)
• Unipyramidale nier:
- Een grote gefusioneerde medullaire pyramide
- Ook unilobair: glad buiten oppervlak
=> Embryonale nier: multilobair en multipapillair (=multipyramidaal). Diersoortafhankelijk: fusie van
pyramides in meer of mindere mate.
• Nier heeft zeer slecht regeneratief vermogen!
Examen: Multilobulaire unipapilaire
nier bestaat niet!! Want fusie treedt
enkel op van buiten naar binnen.
MARTHE D'HAEYERE 158
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dhaeyeremarthe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
