Volledige samenvatting van geschiedenis uit het boek Memo vwo 2. Hoofdstuk 5 over Nationalisme en Imperialisme. De samenvatting behandeld alle informatie, begrippen en jaartallen. Ik heb zelf alleen deze samenvatting gebruikt bij het leren voor mijn toets en het resultaat was een 8!
Samenvatting geschiedenis
Hoofdstuk 5 Nationalisme en imperialisme
Europese vorsten wilden na de Franse Revolutie vrede en rust. Ze wilde nooit meer zoiets als
de Franse Revolutie en ze wilde niet dat Frankrijk weer zoveel macht zou krijgen. Daarom
organiseerde ze een vergadering in wenen: Congres van Wenen. 3 belangrijke besluiten:
1. Restauratie: einde aan de democratische hervorming, terug naar absolutisme.
Nederland: Koning Willem 1
2. Frankrijk moest omringd worden door sterke landen. Nederland, België en Luxemburg
samengevoegd tot Koninkrijk der Nederland.
3. Vorsten zouden elkaar helpen bij het bestrijden van revolutionaire ideeën en
bewegingen.
Restauratie: herstel politiek-bestuurlijke situatie van voor Franse Revolutie. Veel landen
kregen vorst aan het hoofd.
Nationalisme: grote liefde voor je eigen land, volk en cultuur > begon in 19e eeuw
In 19e kreeg nationalisme op verschillende manieren vorm. Mensen kregen meer interesse in
de gebruiken en geschiedenis van eigen volk. Politieke gevolgen> volgens nationalisten moest
elk volk z’n eigen staat krijgen. Leidde tot opstanden en oorlogen. Ook wilden Europese staten
allemaal de sterkste zijn. Dat leidde tot felle concurrentie en opkomst van militarisme.
Militarisme: idee dat oorlog goede manier is om conflicten tussen staten op te lossen> legers
werden uitgebreid en er werd snel gedreigd met oorlog.
In het militarisme was er sprake van nationalisme. Aanhangers van militarisme hadden
namelijk liefde voor leger, wapens en militaire discipline.
Nationalisten vonden dat elk volk een eigen staat moest hebben. Dat leidde tot problemen in
veelvolkerenstaten: landen waar meerdere volken samenwonen. Volken in keizerrijk
Oostenrijk en het Ottomaanse Rijk begonnen in 19e eeuw te strijden voor eigen land.
Daardoor vielen de rijken uit elkaar.
Grieken waren een van de eerste volken die vochten voor eigen staat. Griekenland werd in
1830 een onafhankelijk land. Volken als Roemenen en Bulgaren kregen pas rond 1900 eigen
staat.
Als een volk over verschillende staten verspreid woonde wilden de nationalisten ze
samenvoegen. In de 19e eeuw probeerden verschillende Duitstalige landen 1 land te worden
omdat ze zich onderling verbonden voelden. In 1848 lukte het bijna. Nieuwe Duitsland zou
gekozen regering en grondrechten krijgen. Duitse vorsten wilden niet macht afstaan dus plan
mislukte. Otto von Bismarck (regeringsleider van Pruisen: machtigste Duitse staat) kreeg het
uiteindelijk wel voor elkaar. Nadat de Duitsers oorlog hadden gewonnen tegen de Fransen,
stichtte hij in 1871 het Duitse Keizerrijk. Land werd geleid door keizer Wilhelm I, die koning
van Pruisen was. Begin 19e eeuw waren Italianen verspreid over verschillende staten en
staatjes.
Veel oorlogen vanaf 1848 leidde tot stichting Koninkrijk Italië in 1861. Pas in 1870 werd Rome
veroverd en werd Italië echt 1 land. Koninkrijk Italië was parlementaire democratie. Duitse
Keizerrijk niet.
, In het nieuwe Koninkrijk der Nederlanden leidde nationalisme snel tot problemen. Het
noorden en het zuiden waren heel erg verschillend:
moest nog beginnen met industrialisatie was al ver in industrialisatie
Koning Willem I werd ‘de noordelijke koning’ genoemd omdat hij protestant was, vooral
Nederlands sprak en vooral bestuurders uit het noorden benoemde.
Hij probeerde beide gebieden tot 1 te smeden door 1 officiële taal in te voeren: Nederlands.
Hij wilde de invloed van de katholieke kerk terugdringen en benoemde vooral bestuurders uit
het noorden. Dat leidde tot spanningen. Zuiderlingen gevoel dat ze bij ander volk hoorden:
Belgische volk. Begonnen in 1830 opstand tegen Willem I en noordelijke overheersing. Eisten
eigen land en koning. Andere Europese landen erkenden België als apart koninkrijk. Willem
daar niet mee eens. Hij begon zelfs een korte oorlog in 1831 tegen België die de Belgen
wonnen door steun Frankrijk. Willem I gaf in 1839 nederlaag toe en erkende België
Paragraaf 2
1500-1650: ontstaan wereldeconomie
Rond 1500: Europeanen ontdekten vaarroutes naar Afrika, Amerika en Azië > haalden ze
producten: goud, zilver, specerijen, koffie, thee suiker, ivoor en slaven
Europeanen veroverden in de 16e en 17e eeuw grote gebieden in Amerika en koloniën
gesticht. Ze woonde er als boer of waren plantages begonnen met slaven uit Afrika die er
werkten. De oorspronkelijke bevolking verdreven, onderworpen of gestorven aan ziektes.
In Afrika en Azië hadden Europeanen in 16e en 17e eeuw handelsposten aan kust gemaakt
waar ze handel dreven maar veroverden geen binnenland.
In 19e eeuw begonnen Europeanen ook in Azië en later Afrika binnenland te bezetten en te
besturen zodat er koloniën ontstonden. Bevolking moest producten zoals tabak, koffie, thee,
katoen en rubber verbouwen voor Europese markt. Op uitgestrekte plantages werden die
dingen verbouwd en werden er delfstoffen uit grond gehaald: tin, aardolie etc.
Europese landen wilden zoveel mogelijk koloniën hebben, zodat ze groot wereldrijk of
imperium konden vormen.
Imperium: groot (wereld)rijk (19e eeuw: met gebieden overzee)
Ontstond soort wedstrijd in veroveren van gebieden in Azië en Afrika. Periode: 1800 en 1940
Modern imperialisme: streven van EU landen naar groot overzees rijk in 19e eeuw >
koloniën gebruikt voor grondstoffen en als afzetgebieden
Oorzaken modern imperialisme:
1. Economisch voordelig: grondstoffen uit koloniën voor fabriek en afzetgebied
Afzetgebied: kochten mensen textiel en andere industrieproducten uit Europa
2. Technologische voorsprong: betere wapens, telegraaf en stoomboot > veroveren en
besturen makkelijker
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elseluitjes2009. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
