Om antwoord te geven op de onderzoeksvraag: ''Wat is het effect van Virtual Reality Exposure Therapy in vergelijking met exposure in vivo op de mate van angst bij volwassenen met een gediagnostiseerde angststoornis?'' is aan de hand van een Critical Appraisal of a Topic een literatuuronderzoek uitg...
Evidence Based Practice
Wat is het effect van Virtual Reality Exposure Therapy in vergelijking met exposure in vivo op
de mate van angst bij volwassenen met een gediagnostiseerde angststoornis?
Cursus naam: Evidence Based Practice
Voornaam en achternaam: Emma Drouen
Studentnummer: 1622935
Inleverdatum: 5-6-2023
Leerteam begeleider: Floor-Anne van Egteren
Opleiding: Master innovatie in zorg en welzijn, Hogeschool Utrecht
Aantal woorden: 3397
Inleiding: De meest effectieve behandeling voor angststoornissen is cognitieve
gedragstherapie met onder andere exposure in vivo. Exposure in vivo kost veel tijd en de
2
,blootstelling is moeilijk te controleren. Een toegankelijkere optie is Virtual Reality Exposure
Therapy (VRET) maar in de dagelijkse praktijk blijkt de inzet hiervan nog minimaal. Om het
gebruik van VRET in het werkveld te stimuleren is recente onderbouwing vanuit de
wetenschappelijke literatuur noodzakelijk. Het doel van deze studie is te onderzoeken wat
het effect van VRET is op de mate van angst bij volwassenen met gediagnostiseerde
angststoornissen in vergelijking met exposure in vivo. De onderzoeksvraag luidt: Wat is het
effect van VRET in vergelijking met exposure in vivo op de mate van angst bij volwassenen
met een gediagnostiseerde angststoornis?
Methode: Om antwoord te geven op de onderzoeksvraag is aan de hand van een Critical
Appraisal of a Topic een literatuuronderzoek uitgevoerd. Er is gezocht naar literatuur in de
databanken Pubmed, PsychINFO, Psychology & Behavioral Sciences Collection en
Cochrane Library. In elke databank is gezocht via ‘Advanced Search’ met zoekstrings en
booleaanse operatoren OR en AND. Vervolgens zijn artikelen gescreend op titel en
samenvatting. De geïncludeerde artikelen zijn ingedeeld op Levels of Evidence en
beoordeeld op methodologische kwaliteit via de CASP-checklist.
Bevindingen: In totaal zijn er zes artikelen geïncludeerd waarvan twee Randomized
Controlled Trials, één systematic review en vier meta-analyses. De Level of Evidence van de
artikelen waren van hoog niveau en ook de methodologische kwaliteit was gemiddeld tot
hoog.
Conclusie: Op basis van de geïncludeerde studies kan geconcludeerd worden dat VRET
even effectief is als exposure in vivo op de mate van angst, zowel bij ernstige
angststoornissen als bij fobieën en laagdrempelige angststoornissen. Dit maakt dat VRET
een aanvaardbaar en doeltreffend alternatief is voor exposure in vivo en kan de inzet in het
werkveld stimuleren.
1. Inleiding
Volgens Ten Have et al. (2022) heeft ongeveer de helft van alle Nederlandse volwassenen
(18-75 jaar) ooit een psychische aandoening gehad, waarvan 28 procent een angststoornis
3
, is. Angststoornissen hebben een negatieve impact op het dagelijkse leven en veroorzaken
hoge maatschappelijke kosten als gevolg van ziekteverzuim en ziektekosten (Trimbos,
2014). De GGZ-standaarden (2023) omschrijven een angststoornis als verzamelnaam voor
verschillende stoornissen met pathologische angst waarbij angst het belangrijkste symptoom
is. Classificatie van angststoornissen vindt plaats volgens de vijfde versie van het ‘Diagnostic
and Statistical Manual of Mental Disorders’ (DSM-5), waarin staat beschreven welke criteria
van toepassing zijn bij een bepaalde psychische stoornis (Nederlandse Vereniging voor
Psychiatrie, z.d.). Ten Have et al. (2022) geven aan dat volwassenen met een angststoornis,
na volwassenen met een stemmingsstoornis, het meest gebruik maken van de Geestelijke
Gezondheidszorg wat een grote druk op de zorg geeft. Behandeling van angststoornissen is
allereerst noodzakelijk voor de cliënt zelf omdat onbehandelde angststoornissen lang kunnen
aanhouden (Arnhfred, et al. (2022). Ten tweede is behandeling van angststoornissen
noodzakelijk voor de maatschappij omdat een betere mentale gezondheid leidt tot minder
verzuim op het werk en een afname van zorgkosten (RIVM, 2022). Voor afname van de
klachten, en daarmee de zorgkosten, is wel de inzet van bewezen effectieve interventies op
het gebied van mentale gezondheid essentieel (RIVM, 2022).
Driekwart van de cliënten herstellen van de klachten bij een evidence-based behandeling
(GGZ-standaarden, 2023). Zowel Craske & Stein (2016) als de GGZ-standaarden (2023)
melden dat bij behandeling van angststoornissen, cognitieve gedragstherapie (CGT) met
exposure in vivo het meest effectief is. Meyerbroker (2012) beschrijft dat bij exposure in vivo
de cliënt wordt blootgesteld aan de angst in de echte wereld zonder dat de gevreesde
consequentie optreedt. Arnhfred, et al. (2022) geeft aan dat exposure in de echte wereld niet
altijd toegankelijk is, je moet tenslotte naar buiten toe wat tijd kost en de situatie is ook
moeilijk te controleren.
Een toegankelijkere optie voor exposure in vivo is Virtual Reality Exposure Therapie (VRET),
waarbij de cliënt een gecontroleerde blootstelling aan angsten in een beschermde virtuele
omgeving aangeboden krijgt via een VR bril (Arnhfred, et al., 2022). Men hoeft hierbij niet
naar buiten en de scenes zijn te controleren (Arnfred, et al., 2022). Doordat de behandeling
korter is, is het ook goedkoper (De Roode, 2014). In 2008 deed Powers & Emmelkamp al
een meta-analyse naar VRET in vergelijking met exposure in vivo voor angststoornissen wat
leidde tot een kleine effectgrootte ten gunste van VRET ten opzichte van exposure in vivo.
Na inventarisatie bij VR aanbieder Therapieland valt op dat de inzet van VRET in de
dagelijkse praktijk nog minimaal is. Om het gebruik van VR in het werkveld te stimuleren is
recente onderbouwing vanuit de wetenschap noodzakelijk (van Goor, 2021).
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmadrouen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
