In deze samenvatting zijn hoofdstuk 3,4,5,6,7,8,9 en 13 te lezen in een korte maar duidelijke samenvatting. Toelichting van definities. Leer alles over hoe mensen denken over zichzelf en de sociale wereld, de manier waarop we ons een indruk vormen van anderen, oorzaken van gedrag verklaren, kennis ...
sociale cognitie: hoe mensen denken over zichzelf en de sociale wereld: het
selecteren, interpreteren, herinneren en gebruiken van sociale informatie om oordelen te
vormen en beslissingen te nemen.
twee soorten denken
gecontroleerd denken: denken dat bewust en uit vrije wil plaatsvindt en kost
inspanning
gedachteonderdrukking
automatisch denken: zonder inspanning, onopzettelijk en onbewust denken.
bij automatisch denken, maken we gebruik van schema’s: mentale structuren
waarmee we onze kennis over de sociale wereld organiseren)
> scripts: meerdere schema’s achter elkaar die bepalen hoe een situatie
gewoonlijk verloopt
sociale categorisatie: het begrijpelijker maken van de sociale wereld door mensen op
basis van enkele kenmerken in te delen in categorieën
toegankelijkheid van schema’s
blijvende toegankelijkheid: door vroegere ervaringen (ouders met alcoholverslaving
> herkenning symptomen)
tijdelijke toegankelijkheid: door een doel
tijdelijke toegankelijkheid: door recente ervaring
priming: het proces waarbij recente ervaringen de toegankelijkheid van een schema,
kenmerk of concept verhogen.
Perseveratie- effect: opvattingen die mensen hebben blijven bestaan, ondanks bewijzen
van het tegendeel
voorbeeld casus:
proefpersonen kregen te horen dat ze erg goed of erg slecht hadden gescoord op een
test. Vervolgens vertelde de onderzoeksleider dat de feedback niets te maken had met
hun werkelijke prestaties.
De goede of slechte indruk die de proefpersonen van zichzelf hadden, bleef echter
bestaan, zelfs toen ze wisten dat de feedback onzin was
Bestraffingseffect: het intrekken van positieve informatie over iemand kan ertoe leiden
dat mensen de betreffende persoon daarna niet neutraal, maar juist negatief beoordelen
Opvallend hieraan is dat dit effect slecht optrad als het om onterechte positieve
informatie ging. Bij het weerleggen van negatieve informatie stelden mensen hun
opvatting niet zo extreem bij. >>>> Dit kan erop duiden dat mensen de mate van
correctie, die nodig is als negatieve informatie onjuist blijkt te zijn, onderschatten. wat
dus leidt tot het perseveratie effect als gevolg
,negativiteitsbias: negatieve informatie wordt gemakkelijker opgemerkt dan positieve
informatie. negatieve informatie blijft ook langer hangen en heeft een sterkere invloed
self fulfilling prophecy: schema’s die zichzelf waarmaken
De verwachtingen van het eigen of andermans gedrag komen sneller uit, omdat deze
verwachtingen onze interpretaties en gedrag sturen.
- positief: pygmalion effect: hierbij gaat iemand beter presteren door de
positieve verwachtingen die anderen van diegene hebben
- negatief: golem effect: hierbij gaat iemand minder goed presteren door de
negatieve verwachtingen die anderen van diegene hebben.
Een self fulfilling prophecy berust niet op een bewuste, opzette handeling, maar komt
voort uit automatisch denken.
3.3
beoordelings heuristiek: als we keuzes maken, of als we iets moeten beoordelen en we
hebben geen schema’s voor de hand dan gebruiken we aannames
oftewel beoordelings heuristiek:
- beschikbaarheidsheuristiek: de heuristiek die een oordeel baseert op het gemak
waarmee je je iets voor de geest kunt halen
probleem: iets wat je gemakkelijk voor de geest kunt halen, is niet per se
typerend voor het hele plaatje. Dit kan tot foute conclusies leiden.
- representativiteitsheuristiek: de heuristiek die we gebruiken om iets te
classificeren op grond van de mate waarin het lijkt op het meest representatieve
prototype dat in ons opkomt.
- anker- en correctie heuristiek: de heuristiek waarbij mensen een getal of waarde
als beginpunt gebruiken en vervolgens (te) weinig op dit ankerpunt corrigeren
Invloed van cultuur op automatisch sociaal denken:
holistisch denken versus analytisch denken
analytische denkstijl:
manier van denken die gebruikelijk is in de westerse wereld, waarbij mensen zich richten
op de kenmerken van objecten en minder aandacht schenken aan de context
holistische denkstijl:
manier van denken die gebruikelijk is in oost-aziatische cultuur, waarbij mensen zich
richten op het geheel, met name op de wijze waarop objecten zich tot elkaar verhouden
gecontroleerde sociale cognitie: bewust denken
, contrafeitelijk redeneren: een aspect van het verleden in gedachten veranderen zodat je
je kunt voorstellen hoe het had kunnen zijn.
> opwaarts: “als ik die ene vraag anders had beantwoord, was ik wel geslaagd”
- beter uitpakken
> neerwaarts: “als ik later was vertrokken had ik misschien in dat ongeluk gezeten”
- erger uitpakken
contrafeitelijke gedachten kunnen onze emotionele reacties op gebeurtenissen sterk
beïnvloeden.
- Hoe eenvoudiger het is om een uitkomst mentaal ongedaan te maken (dus hoe
dichter we bij een andere uitkomst in de buurt zaten) hoe sterker onze
emotionele reactie op die uitkomst is.
“ waarschijnlijk zou je bozer of verdrietiger zijn al je de toets op een tiende punt niet
had gehaald in plaats van op een hele punt, omdat je je makkelijker kunt voorstellen dat
de uitslag in jouw voordeel was geweest”
contrafeitelijk redeneren is bewust en kost inspanning
gedachteonderdrukking: de poging om alle gedachten te vermijden aan wat we zo snel
mogelijk willen vergeten
deels gecontroleerd; zodra het brein een ongewenste gedachte opmerkt, probeer je
jezelf actief af te leiden door op zoek te gaan naar iets anders om aan te denken
- dit vergt inspanning
Beter leren denken
het gecontroleerde denken gebeurt onder meer om ons automatisch denken te checken
en te balanceren
Een manier om denkfouten beter te corrigeren is mensen bescheidener te maken over
hun redenatievermogen> we vertrouwen vaak meer op ons eigen oordeel dan
gerechtvaardigd is.
Iedereen die het menselijke redenatievermogen probeert te verbeteren, krijgt te maken
met een barrière van overdreven zelfvertrouwen: gegeven dat mensen gewoonlijk
teveel vertrouwen op de nauwkeurigheid van hun eigen oordelen
- direct aanpakken door hen te laten twijfelen
een voorbeeld van het overdreven zelfvertrouwen is de planningsfout
de neiging van mensen om te optimistisch te zijn over de snelheid waarmee ze een
project zullen voltooien
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sophiehennipman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.
