Samenvatting
Samenvatting Cardiovasculair en Mamma
- Vak
- AFP
- Instelling
- Hanzehogeschool Groningen (Hanze)
Alle stof van CVM jaar 2.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 112 pagina's
Voorbeeld 4 van de 112 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Cardiovasculair & MammaLEERUITKOMSTEN
, Cardiovasculair & Mamma
ANATOMIE, FYSIOLOGIE & PATHOLOGIE
AFP college 1: anatomie en oncologie van de mamma
Anatomie
• Het mammaweefsel loopt ver door, dus daarom is het van belang dat
daar rekening mee gehouden wordt bij bijvoorbeeld het
mammacarcinoom
• Papilla mammae: tepel
• Areola mammae: tepelhof (zit om de tepel heen), hier zitten talgklieren
in.
• Glandulae areolares: talgklieren
• Glandula mammaria: klierweefsel
• Functie mamma: lactatie (melkproductie)
• 15-20 kegelvormige lobi (kwabben)
• Lobuli glandulae mammariae: melkklieren (kleinere lobi)
− De melkklieren worden gereguleerd door hormonen van het
voortplantingsstelsel en van de placenta
− De placenta voorziet het embryo en foetus van voedingsstoffen
• Ducti lactiferi: afvoergangen, monden uit in de tepel
• Sinus lactiferi: melk reservoirs, een groter compartiment gevormd door
ducti lactiferi
• Ligamentum Suspensoria mammaria (banden van Cooper): houden de
borst omhoog
− Bindweefsel geeft vorm aan de borst → ondersteunt
klierweefsel en buisjes
− Vetweefsel bedekt oppervlakte van de klier, tussen de kwabben
Vascularisatie
• Mediale arteriën: a. thoracica interna (internal thoracic artery)
• Laterale arteriën: a. thoracica lateralis
• Veneuze afvoer: plexus venosus areolaris, v. thoracica lateralis, v.
axillaris, v. thoracica interna, v. subclavia
Ontwikkeling
• Vanaf pubertijd o.i.v. oestrogeen
• Tot volle ontwikkeling bij vrouw
• Rudimentaire ontwikkeling bij de man, soms ontwikkeling borstklier bij
man (gynaecomastie). Dit komt door problemen in de
hormoonhuishouding, door anabolen en steroïden
• Buiten zwangerschap (cyclische veranderingen, zwelling klierweefsel na
ovulatie, premenstrueel hoogtepunt)
Functie tijdens zwangerschap:
• Borstklier actief, vermeerdering van klierweefsel
• Terugdringen van bindweefsel, toename van vascularisatie (meer bloedvaten)
• Groei gangensysteem, zorgt voor pigmentatie van tepelhof
• In de 9de maand vorming voormelk (colostrum)
, Cardiovasculair & Mamma
Na bevalling:
• Melkproductie o.i.v. prolactine
• Melkafgifte o.i.v. oxytocine (knuffelhormoon, knuffelen zorgt voor een hogere melkproductie)
• Productie van prolactine en oxytocine wordt gestimuleerd
• Prolactine: zorgt voor melkproductie
• Oxytocine: stimuleert melkafgifte
• Moedermelk: suspensie van vetdruppeltjes in oplossing van eiwit, suiker, minderalen en antilichamen
Oncologie
• Knobbeltje in de borst (85% ontdekt zelf voor invoering mammografie)
• Nu 60% diagnose door bevolkingsonderzoek
• Verschijnselen: ongewone zwelling van de borst, huidirritatie en intrekking van de huid of de tepel,
pijn in de borst of tepel, uitscheiding van vocht/bloed uit de tepel, opgezette lymfeklieren in de oksel
Epidemiologie
• Oorzaak onbekend
• Vooral vrouwen > 50 jaar (gemiddeld 61 jaar bij diagnose)
• Sterfte is afgenomen door verbeterde behandelingsmogelijkheden
Bevolkingsonderzoek
• Vrouwen tussen de 50 en 75 jaar
• Elke 2 jaar mammografie
− Tumoren vanaf circa 0,5 cm
• Ca. 22% reductie in sterfte
• 69% benigne afwijking
− Vaak biopsie nodig
Belangrijk om te beseffen is het onderzoek zelf schadelijk is. Wanneer eens per
jaar een onderzoek gedaan moet worden, is de kans dat de patiënt
borstkanker krijgt 1150/1000000. Wordt het onderzoek echter eens in de
twee jaar gedaan, is de kans op borstkanker 575/1000000.
Benigne tumoren
• Vaak moeilijk te onderscheiden van maligniteiten → biopsie nodig
• Benigne komt vaker voor dan maligne
• Cysten
− Kleine met vocht gevulde holte
− Solitair of multipel
• Papillomen
− Gezwel in melkgangen
− ‘Bleeding nipple’
• Fibroadenoom
− Tumor van bindweefsel en kliercellen, voelt als rond, glad, stevig knobbeltje
Maligne tumoren
• Tumoren ontwikkelen zich uit epitheel van:
− Ductuli (afvoergangen) → meestvoorkomend
− Lobuli (klierbuisjes)
• Invasieve tumoren (91%)
− Ductaal carcinoom (75-80%)
, Cardiovasculair & Mamma
− Lobulair carcinoom (10-15%)
• Niet invasieve tumoren (8%)
− Lobulair carcinoma in situ (omliggende weefsel is niet
aangetast)
− Ductaal carcinoma in situ
• Ongeveer 75% van de tumorcellen heeft hormoonreceptoren voor
oestrogeen, progesteron of beide. De binding van geslachtshormonen
aan deze receptoren stimuleert de deling van de tumorcel
• HER2 (eiwit) positief of negatief → bij 20 – 25% procent van de
vrouwen met borstkanker hebben de borstkankercellen een teveel aan
HER2-receptoren op hun oppervlak (overexpressie). Hierdoor delen
cellen zich sneller
• Triple negatief: geen hormoonreceptoren en geen HER2
Metastasering
• Verspreidt zich primair via het lymfestelsel
• Lymfogeen (naar oksellymfeklieren)
• Pectoraal meestal 1ste klier
− Schildwachtklier
• Uitzaaiingen vaak in: longen, lever, hersenen en botten
TNM:
• T (grootste diameter):
− TX-T0
− T1: tumor kleiner dan 2 cm
− T2: tumor groter dan 2 cm maar kleiner dan 5 cm
− T3: tumor groter dan 5 cm
− T4: tumor directe uitbreiding in de thoraxwand
• N: NX-N0
− N1: palpabele mobiele metastasen in homolaterale okselklieren
− N2: palpabele gefixeerde okselkliermetastasen
− N3: parasternale kliermetastasen
• M:
− MX-M0
− M1: metastase op afstand aanwezig (sub-/supraclaviculair)
Risicofactoren
• Ca. 5 – 10 % door aanleg (erfelijkheid)
• Mutatie in zogenaamd BRCA1- of BRCA2-gen → 50 – 85% kans om borstkanker te krijgen
− De genen spelen een rol bij repareren DNA schade en regulatie celdeling
• Vrouwen met erfelijkheid: intensieve screening of bilaterale ablatio mammae (verwijdering borst)
• Hoge leeftijd
• Vroege eerste menstruatie (voor 12 jaar)
• Late menopauze (na 55ste)
• Geen/laat kinderen
• Langdurig pilgebruik
• Alcohol, overgewicht, lichamelijke inactiviteit
Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:
Bewezen kwaliteit door reviews
Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!
In een paar klikken geregeld
Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.
Direct to-the-point
Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emdv. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 66662 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen