Samenvatting van Farmaceutische Hulpstoffen van professor Rozenski
41 keer bekeken 2 keer verkocht
Vak
Farmaceutische hulpstoffen
Instelling
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Volledige en uitgebreide samenvatting van de cursus Farmaceutische hulpstoffen van Jef Rozenski. Aangevuld met eigen notities. Zeer goede punten behaald (17/20)
Hoofdstuk 1: De huid
1.1 structuur vd menselijke huid
3 grote delen
- opperhuid (epidermis)
- lederhuid (dermis)
- onderhuid (subcutis)
1.1.1 de opperhuid
- bovenste zichtbare laag
- bescherming lichaam
- dikte 0.05-0.1 mm
bovenste laag bestaat uit verhoornd epitheelweefsel = dode cellen
onderste laag wel levende cellen: voortdurend aanmaak nieuwe cellen
→ migreren naar boven en veranderen in dode cel = verhoorningsproces (28
dagen)
5 lagen
1. hoornlaag (stratum corneum)
- bovenste laag, cellen afgestorven en verhoornd (keratine)
- cellen dakpansgewijs op elkaar, bijeengehouden door vetachtige stoffen van
zweetresten, talg, polaire stoffen afgescheiden door (epi)dermis
- sebum uit talgklieren –> 28% vetzuren, 32% vetten, 14% wassen, 13% KWS,
13% steroïden
- wateroplosbare producten (NMF): verantwoordelijk voor stabiele emulsie op
huidoppervlak (vrije AZ, lactaat, ureum, anorganische zouten)
2. doorschijnende laag (stratum lucidum)
- vooral dode cellen
- verhoorningsproces is nog aan de gang
- cellen ongeordend en plat
3. korrellaag (stratum granulosum)
- meerdere cellagen
- begin verhoorningsproces
→ eiwitmoleculen veranderen in verhoornde protoplasmakorreltjes
→ keratohyaline korreltjes (voorloper keratine)
- cellen platter dan in stekelcellenlaag en levende cellen maken plaats voor
dode cellen
1
, 4. stekelcellenlaag (stratum spinosum)
- meerdere lagen, dikste laag opperhuid
- cellen kubisch met stekelvormige uitlopers
→ vormen bruggen van cel naar cel → onderling verbonden
- celdeling tot 10e levensjaar
- samen met basaalcellenlaag: laag van Malpighi/kiemlaag
5. basaalcellenlaag (stratum basale/cylindricum)
- eenlagig cilindrisch epitheel
- cellen cilindrisch, levend en bevatten veel vocht
- door celdeling w cellen vervangen
→ uitwisseling voedingsstoffen, afvalstoffen en zuurstof
- cellen verschuiven naar boven en w steeds platter en droger
- functies: aanmaken cellen en pigmentvorming
→ melanocyten: melanine uit melanogeen oiv licht
1.1.2 de lederhuid (corium/cutis)
- middelste laag → direct onder opperhuid
- opgebouwd uit dicht bindweefsel + elastische vezels
- bevat bloedvaten, lymfecapillairen, zenuwen → verdedigingssysteem
- eiwitachtige bindweefselvezels → bepalen stevigheid + elasticiteit
- naarmate het ouder worden: collageen vertakt: vochtvasthoudend vermogen
daalt
- 2 lagen:
- papillaire laag
- papilvormige uitstulpingen die opperhuid binnendringen
- bloedvaten die basaalcellen voorziet van O2 en voeding
- veroorzaakt cutislijsten
- netvormige laag
- dikste laag van lederhuid, gaat over in subcutis
- net van collageenvezels die parallel met andere lopen
- net is gevuld met bindweefsel → spankracht + elasticiteit
1.1.3 de onderhuid (subcutis)
1 laag: dikte verschilt van persoon tot persoon
→ voornamelijk losmazig bindweefsel
bevat mazen waarin vetcellen zitten, functies van vet:
- bescherming: stootkussen voor onderliggende organen
- veerkracht en lichaamsvorm (dik of dun zijn)
- reservevoorraad
- isolerende laag
bij handpalmen, voetzolen en zitvlak: vetopslag enkel stootkussen
2
,door bindweefsel lopen veel bloedvaten!!
1.2 functies van de huid
- bescherming tegen mechanische, chemische en thermische beschadiging
- bescherming tegen uitdroging en ongewenste fotochemische reacties en oxidaties
- opslag reserves van vetten en vocht
- regeling lichaamstemperatuur (uitstraling warmte en verdamping zweet)
- opname vocht: opperhuid, haarzakjes, zweet- en talgklieren
- biotransformatie reacties en delen vh metabolisme
- tastzin: waarnemingen sturen naar hersenen
4 soorten gespecialiseerde receptoren
1. tastlichaampje van Meissner
→ platte cellen in lederhuid, waarnemen lichte aanraking vd huid
2. schijf van Merkel
→ prikkels bij aanhoudende aanraking, pulsen nr hersenen tot lang na
aanraking
3. druklichaampjes van Vater-Pacini
→ gewaarwording snelle veranderingen (vibraties en druk)
4. Ruffini cilinder
→ bundel vezels binnen in een cilindervormige capsule, sensatie van
strekken
1.3 verzorging van de huid
1.3.1 huidreiniging
= verwijderen vuil en talg mbv zeep/shampoo
klassieke zepen: natruimzouten van verzadigde carbonzuren (C12-18)
- lange apolaire staart: verwijdering vette en apolaire stoffen
- polaire kop: oplosbaarheid in water
- korte keten: agressieve zepen, prikkelend
werking: emulgeren van vette stoffen
- vette stoffen oplossen en wegspoelen
- warm water efficiënt: vetten en zouten in gesmolten toestand (kleine druppels)
detergenten alleen agressief
- volledige beschermingsmantel vd huid (licht zuur) w weggewassen
- huid droogt uit → verdediging tegen bacteriën daalt → ontstekingen
- stoffen toevoegen om zeep minder agressief te maken: vetten, oliën, vetzuren
nadeel klassieke zouten van vetzuren: Ca en Mg zouten zijn weinig oplosbaar
bv neerslaan bij wassen met zeep en hard water: glanzende vuile film op huid
→ voorkomen door alkylsulfonzuren te gebruiken
haarshampoos en acne zepen: alkylsulfaten bv natriumlaurylsulfaat
- goede tensiden die overvloedig en zacht schuim geven
3
, - gemakkelijk weggespoeld
- werken sterk ontvettend → soms irriterend
- gecombineerd met additieven: schuimstabiliserend en viscositeitsverhogend bv
vetzuuralkanolamiden
alkylethersulfaten: minder irriterend
- gesulfateerde polyethyleen glycol vetalcohol ethers
- derivatisering ethyleenoxide van alcoholen met lange alkylketen gevolgd door
sulfateren met zwavelzuur
- anionische eig: schuimende en detergerende werking
- niet-ionische eig: beschermende werking
- beter wateroplosbaar dan alkylsulfaten
- ideale viscositeitsverhogers iav NaCl of Na2SO4
1.3.2 antiseptica en deodoranten
werking:
- direct: inhibitie bacteriële groei bv gehalogeneerde aniline, fenolderivaten
- indirect: reductie vd zweetproductie bv aluminium chloride hexahydraat
- bevatten zweetneutraliserende en geurmaskerende stoffen
bv zinkoxide reageert met vetzuren tot geurloze zinkzouten
desoriderende producten: bevatten antiseptica en ontgeurders
transpiratieremmende producten: bevatten aluminium zouten of derivaten
veel fenol- en aniline producten: fotoallergische reacties + uitslag
- gehalogeneerde SCZ derivaten
- fenothiazinen (conserveringsmiddel)
- p-hydroxbenzoëzuur esters
- furocoumarine van bergamotolie in parfums (strepen op huid)
- coumarine
→ vorming radicalen bij bestraling met zonlicht iav zuurstof: reactie met thiol-,
fenol-, en
imidazoolgroepen van huidproteïnen tot antigenen → productie antistoffen →
allergie
1.3.3 tonica
= polaire organische oplosmiddelen
bv gezichtswater, scheerwater, …
basis: alcoholische oplossing in water
huidverfrissers
- bijna geen alcohol (0-10%)
- glycerine als bevochtiger
- verdamping tegengaan: bovenste lagen epidermis drogen niet uit
- mild: droge, gedehydrateerde gevoelige huid
- eventuele irritatie door aanwezige alcohol bij zeer gevoelige huid
huidtonica
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lieketh87. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,99. Je zit daarna nergens aan vast.
