College aantekeningen
Alle Hoorcollege Aantekeningen GEGR
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
Alle hoorcollege aantekeningen, inclusief alles wat vermeld staat op de slides.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 31 pagina's
Voorbeeld 3 van de 31 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
1 beoordeling
Door: ferialscheffer23 • 5 maanden geleden
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcollege 1:Civil Law & Common Law
Hoogste bron van privaatrecht is een wetboek in de Civil Law. Inhoud van het wetboek
is meestal ook Romeins. Er zijn wel verschillen tussen landen, maar 90% is hetzelfde.
Hoogste bron van privaatrecht is de rechtspraak in de Common Law.
Romeins recht: bijv. Leiden
Toepasselijk recht in Leiden
• Burgerlijk Wetboek (1992)
• Burgerlijk Wetboek (1838)
• Code Civil (1811)
• Wetboek Napeleon, ingerigt voor het koningrijk Holland (1809)
• Rooms-Hollands recht (tot 1809)
- Statuten: soort wetten. Had weinig met privaatrecht te maken.
- Keuren en ordonnantiën: uitgebracht door steden, weinig met privaatrecht te
maken.
- Gewoonterecht van Rijnland
- Romeins recht
Gemeenschappelijk recht, niet op gezag van de kracht, maar door de kracht van het
gezag.
Ius commune non ratione imperii, sed imperio rationis
Aantekeningen:
Recht van bijvoorbeeld Leiden via alle stappen terug te herleiden naar het Romeinse
recht.
Er was relatief weinig wetgeving in het Rooms-Hollands recht, daarom werd er meestal
teruggegrepen op het Romeins Recht. Op basis van autoriteit.
Japan heeft in de 19e eeuw de wetgeving van Frankrijk en Duitsland overgenomen,
omdat dat geavanceerde staten toen waren. In Turkije werd het Zwitserse recht
gekopieerd.
Civil Law bijv. eigendom
Wetboeken schrijven elkaar over. In alle wetboek komt ongeveer hetzelfde begrip van
eigendom voor.
Zakelijke en persoonlijke rechtsvorderingen
D. 44,7,25 pr. (Ulpianus, sing. reg.)
“Zakelijk is de rechtsvordering waarmee wij onze zaak opeisen die een ander in bezit
heeft; en die is altijd gericht tegen degene die de zaak bezit. Persoonlijk is de
rechtsvordering waarmee wij tegen degene procederen die jegens ons verplicht is iets
te doen of te geven, en die wordt steeds tegen deze zelfde persoon ingesteld.”
Art. 5:2 BW: De rechtsvordering van de rechthebbende tegen de machthebber,
strekkend tot afgifte van de zaak.
“Eigendom en bezit hebben niets met elkaar gemeen.”
Aantekeningen:
- Revindicatie kan je instellen tegen wie je dan ook maar mag storen in het genot op
die zaak.
- Persoonlijke verbintenis kan alleen tegen een bepaalde persoon ingeroepen worden.
- Als je goed over de revindicatie nadenkt dan maken alle rechtsstelsels afgeleid van
het Romeins Recht een scherp onderscheid tussen eigendom en bezit. Recht hebben
over een zaak is iets anders dan macht hebben over een zaak.
1
,- Engelse Common Law kijkt fundamenteel anders naar eigendom en bezit.
Als je fiets gestolen wordt, is je vermogen niet kleiner geworden. Jij bent namelijk nog
steeds eigenaar van de fiets. Je kan naast revindicatie ook onrechtmatige daad
instellen, eigenlijk is je vermogen dus gegroeid, omdat je een extra vordering hebt
gekregen. Dit is de gedachte bij common law. In common law heb je niet
noodzakelijkerwijs een rechtsvordering om je fiets terug te krijgen. Alleen
schadevergoeding kan je daar ook genoegen mee moeten nemen. Alleen met goed
vinden van de rechter kan je de eigendom van je fiets terugkrijgen. Is dus een hele
andere manier van denken.
De summa divisio van het vermogensrecht
Verbintenissenrecht Goederenrecht
• Een recht tegen een persoon - Een recht op een goed
• Werking tussen partijen - Werking jegens allen
• Autonomie - Publiciteit
• Billijkheid - Voorspelbaarheid
- Verbintenissenrecht, voornamelijk contractenrecht, partijautonomie. Je kan zelf
kiezen hoe je het vormgeeft.
- Bij goederenrecht is het publiciteit en is het een gesloten stelsel. Je kan niet zelf
kiezen hoe je het vormgeeft.
- Billijkheid speelt in principe geen rol bij het goederenrecht. Ook bij de interpretatie
maakt het niet uit wat de partijen in gedachten hadden. Voorspelbaarheid is een
kernwaarde van het goederenrecht.
Het Romeinse eigendomsbegrip
Eigendom is universeel
• Revindicatie ongeacht het object
Eigendom is absoluut
• ‘Absoluut’ heeft met gebruik of misbruik niet zoveel te maken
• De eigenaar is absoluut beschikkingsbevoegd
• De eigenaar kan bezwaren en vervreemden, onafhankelijk van rechten van derden
Eigendom is niet gebonden aan tijd
Eigendom is iets anders dan bezit
Art. 5:1 BW: “Eigendom is het meest omvattende recht dat een persoon op een zaak
kan hebben.”
Aantekeningen:
- Leveringshandelingen verschilt van zaak tot zaak. De paraplu is hetzelfde: art. 3:84
Bw.
- De rechtsvordering van revindicatie stel je altijd in wat voor zaak het ook is. Daarom
is eigendom universeel.
- Gebruik maken van eigendomsrecht is altijd gebonden geweest aan rechtsnormen
zoals het burenrecht en strafrecht.
- Beschikkingsbevoegdheid gaat erom om je eigendomsrecht aan iemand anders over
te dragen.
- Ook al heb je met iemand wat afgesproken over een zaak, je blijft absoluut
beschikkingsbevoegd over de zaak. Rechten van derden doen niets af aan de
rechten van de eigenaar.
- Als je tijdgebonden eigendom zou hebben. Zou na het verstrijken van de tijd het
eigendom opeens weer overgaan. Er zou niks naar buiten toe blijken. Na het
verstrijken van de tijd ontstaat een verplichting om het eigendom weer terug over te
dragen, dit is een verbintenis.
- Recht hebben is wat anders dan macht hebben.
2
, Het absolute of zakelijke recht
Ontstaan van zakelijke rechten
• Eigendom is het zakelijke recht bij uitstek
• Rechtsvorderingen afgeleid van de revindicatie
• Rechten afgeleid van de eigendom
• Beperkte zakelijke rechten
• Gesloten stelsel (numerus clausus) -> Sta je in het rijtje heb je een zakelijk recht,
anders niet.
Eigenschappen van zakelijke rechten
• Zaaksgevolg; derdenwerking
• Sterke positie in faillissement -> door het zaaksgevolg
• [Overdraagbaarheid]
Alternatieven: verzakelijking, splitsing
Aantekeningen:
- Als beperkt gerechtigde kan je een eigen revindicatie instellen. We doen dan alsof je
eigenaar bent. Zoals erfpacht, een revindicatie met een fictie erin.
- Een beperkt zakelijk recht is een recht op die zaak. Die je ook kan handhaven
tegenover iedereen. Ze hebben dus zaaksgevolg.
Het eigendomsbegrip van het leenrecht
Vazalliteit: eed van trouw
Belening / investituur
• Feodale verplichtingen
• Gebruiksrecht op de grond: seisin
• Berust op contract (status) en gewoonterecht (bijv. ander erfrecht)
Verzwakking positie leenheer
• Substitutie = overdracht
• Subinfeudatie = onderbelening
• Dominium directum en dominium utile
• Verdwijnen van de tegenprestatie
- Boer heeft last van rovers. Als jij je land in eigendom aan mij overdraagt. Zullen
deze leenmannen die achter me staan je verdedigen. De leenheer geeft het land
terug voor gebruik. Wordt gedaan door een eed van trouw te bezweren.
- De leenheren bezweren weer trouw aan de mensen boven zich.
- Er worden per contract verplichtingen gecreëerd. Vooral de heer met raad en daad
bij staan. Ook andere verplichtingen: diensten, geldelijke prestatie, prestaties in
natura. Enige vorm van erkenning geven aan de heer. In ruil daarvoor krijg je het
gebruiksrecht van de grond.
- Leenrecht wordt deels ingevuld door gewoonterecht. Leenrecht kan in sommige
gebieden ook naar vrouwen gaan, in sommige alleen naar mannen dat is het
gewoonterecht in een streek.
- In Romeins rechtelijke termen zou je in principe spreken over verbintenissenrecht
en niet over goederenrecht. De positie van de leenmannen is alsnog te vergelijken
met die van een zakelijk gerechtigde.
- Leenmannen hebben vaak ook weer het recht om te beschikken over het leen en zo
onderleen te creëren. De heer moet dit in principe wel goedvinden. De heer vindt
het in 99% van de gevallen goed, zolang ze maar extra belasting betalen.
- Bij substitutie is het in veel gebieden niet gelukt om de leenheer buitenspel te
zetten. Daarom in veel gebieden onderbelening, onderhuur. Gebieden in Europa
hebben hier een verschillende ontwikkeling in gemaakt.
- 33% van Europa ging in een paar dood in Europa. Daardoor veel grond, weinig
mensen. Dus het moment voor het beperkt aantal mensen om te gaan
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper RenRecht. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 76449 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen