CHINA VAN KEIZERRIJK TOT KAPITALISME
1842 – 2001
3.1 Het Chinese keizerrijk (1842-1911)
Waardoor verloor China zijn positie als regionale grootmacht (1842 – 1911)?
CHINA OMSTREEKS 1842
In China was het centrale gezag van de keizer bewaard gebleven en was de landbouw stedelijke
samenleving blijven staan. Het bestuur in China was gebaseerd op:
Confucianisme = het streven naar harmonie en orde en het vermijden van chaos.
Boven aan de hiërarchie stond de keizer met hemels mandaat.
Paternalisme = opvoeding van de cultuur / samenleving waar de oudste man aan de macht staat,
centraal bestuur, niet voor individu en indoctrinatie.
Mandarijnen = Chinese bestuursambtenaren, een functie die gekocht werd en corrupt was.
Sinocentrisme = verdeling / afsluiting van China van de rest van de wereld. Het toelaten van andere
mensen was het omlaag halen van de eigen cultuur en van hun kunnen ze niets leren.
19e eeuw = de laatste Qing – dynastie regeerde vanuit Mantsjoerije van China. Het was de
minderheid maar het was vaker voorgekomen dat de keizerlijke dynastie de minderheid was. De
meeste inwoners waren Han-Chinezen. China was een welvarend en stabiel land onder Qing. Ze
zagen hun eigen land als centrum van de beschaving en konden niks van de buitenwereld leren, hun
keizer stond boven iedereen verheven.
Vanaf 19e eeuw verloor China zijn positie als regionale grootmacht door politieke crises, honger en
corruptie en verslaving aan opium. GB wilde handelen met China, maar China verbood import door
Sinocentrisme. Ambtenaren waren corrupt en lieten opium toe. Corruptie was de grootste oorzaak
van de problemen in China. Opium kwam vanuit kolonie van GB in India.
IMPERIALSME
Modern imperialisme = westerse landen willen afzetmarkten om te profiteren in China. China liet
weinig Europeanen toe en wees 1 haven = Ghangzhou aan voor handel met westerse buitenlanders.
GB verkocht steeds meer thee en Opium.
Keizer Daoguang 1939 greep in en liet een miljoen kilo opium van GB verbranden. De GB regering
was woedend en stuurde oorlogsschepen die de kusten van China bombardeerden.
1839 1e Opiumoorlog: maakte duidelijk dat verhoudingen in de wereld kwamen door
wetenschappelijke- en industriële revolutie. De Chinezen waren kansloos tegenover GB met nieuwe
technologieën. GB is blij met deze aanval van China want het gaf hen een aanleiding voor oorlog.
1842 Verdrag van Nanking: eindigde opiumoorlogen waarin werd bepaald dat GB in 5 havensteden
handel mocht drijven. Ze moesten Hong Kong afstaan als Brits-Chinese handelsstad. Ook andere
westerse landen sloten ongelijke verdragen met China.
China was kansloos en moest nog meer havensteden openstellen in 1956. Ook andere westerse
landen verwierven handelsrechten in deze nieuwe verdragshavens, hier hadden ze exterritoriale
rechten = rechten uit eigen moederland in ander land, ze leefden in concessies = aparte gebieden
waar buitenlanders onder rechtspraak van hun moederland vielen. Dit waren steden met westerse
uitstraling en leiders waar westerse wetten werden ingevoerd en waardoor economische toegang
ontstond en China inkomsten hier misliep.
, CHINA’S REACTIE OP DE WESTERSE INVLOED
Buitenlandse aanwezigheid zorgde voor woede en ontzag van keizer. Binnenlands verzet tegen het
falende gezag nam toe en protesten tegen buitenlandse inmenging en invloeden werden talrijker. Er
was ook hongersnood. Hierdoor ontstond de Taipingopstand 1851 - 1864: Boeren opstandelingen
kwamen uit Zuid-Chinese bevolkingsgroepen die de Han-Chinezen opriepen zich te keren tegen de
Mantsjoerijnen = Qing dynastie. Ze waren tegen buitenlandse aanwezigheid, hongersnood,
confucianisme, ongelijkheid en privébezit. Christendom werd verspreid.
In het Noorden begon ondertussen een andere volksopstand: Nianopstand 1851 – 1868
De opstanden moesten worden neergeslagen door buitenlandse mogendheden en dit was
vernederend voor de Chinese keizer want hij moet eigen bevolking neerslaan.
Een reactie op de opstanden en westerse invloeden waren de hervormers vanuit de elite en
mandarijnen die probeerden China te moderniseren.
Het was een zelfversterkingsbeweging 1861 - 1895 om China weer machtig en welvarend te maken
zonder buitenlandse invloeden en een keizer. Barbaarse methoden leren = van buitenlandse en
westerse methoden leren, om de vijand te verslaan, wel confucianisme behouden. Ze moesten
technologisch beter worden en op economisch / militair en bestuurlijk terrein. De veranderingen
bleven beperkt tot in de steden, nauwelijks vernieuwing op het platteland.
Hervormers werden sterk tegengewerkt door de conservatieven die geen vernieuwingen wilden.
Xenofobe krachten = angst voor buitenlanders en niet willen lijken op buitenlanders.
Cixi de keizerin – weduwe had zelf geen openlijke macht maar was tegen zelfversterkingsbeweging
en voor Xenofobe krachten.
1894: Japan valt Korea binnen waardoor China de oorlog verklaart aan Japan, omdat Korea onder
toezicht van de Chinezen was. Het leger was gemoderniseerd, maar niet genoeg. 1895: eindigen van
de oorlog met vernederend vredesverdrag waardoor meer concessies in Chinese haven kwamen en
Zelfversterkingsbeweging was officieel mislukt. Met een nieuwe stroming van westers imperialisme.
De nederlaag versterkte een hervormingsbeweging gesteund door keizer Guangxu, hij zorgde voor
snelle industriële veranderingen. Er was veel tegenstand door Cixi die de conservatieven steunde, ze
was de wettelijke machthebber boven Guangxu. Landloze arme boeren kwamen in opstand
= Boksers , ze waren niet tegen de dynastie maar tegen de buitenlanders = xenofoob.
Bokseropstand 1900: Boksers naar Peking waar Cixi ze nu wel steunde en verklaarde de oorlog aan
de buitenlanders. Boksers vielen Peking aan waar veel buitenlanders en christenen heen waren
gegaan. Dit was een vernedering voor China wat gevoelens van onvrede over Qing dynastie
versterkte want het bestuur bleef chaotisch en corrupt.
Yuan Shikai stopt samen met westerlingen de Boxersopstand, hij verraad China omdat hij weet dat
ze te zwak zijn. Cixi gaat dood en wordt opgevolgd door peuter Cixi. Er ontstond een grondwet voor
instelling van een parlement. 1911 Republiek wordt uitgroepen = einde keizerrijk
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimlieftink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
