Be Sports Minded: 1.4 Blessurepreventie en -behandeling samengevat. Geschikt voor havo en VWO 4 en 5. Niet de hele paragraaf is samengevat, maar van deze editie vanaf blz. 62, het deel over EHBO .
§1.4 Blessurepreventie en –behandeling
Eerste hulp bij sportblessures
Je kunt heel veel doen om een blessure te voorkomen. Als er toch een blessure wordt opgelopen
moet er eerste hulp worden verleend om de herstelduur te verkleinen en het risico op complicaties
(zoals infecties) te verkleinen. In Nederland is iedereen verplicht om een medemens in nood te
helpen. Ook als je geen kennis hebt van eerste hulp verlenen, wordt er van je verwacht dat je helpt.
Verbandkoffer
Als je een bewegingsactiviteit organiseert, is de aanwezigheid van een goed gevulde verbandkoffer
onmisbaar. Om adequaat hulp te kunnen verlenen moeten de volgende materialen in de
verbandkoffer zitten:
Handschoentjes: plastic, dunne handschoentjes om besmetting tegen te gaan bij
bijvoorbeeld een bloeding. Ze liggen bovenop zodat je die gelijk kunt pakken.
Schaar: om pleisters en verbandjes af te knippen en om in de weg zittende kleding los te
knippen.
Desinfectiemiddel: middel om een wond schoon te maken om zo ontstekingen en infecties
te voorkomen. Het is meestal een vloeistof of crème. Het wordt alleen gebruikt als er geen
schoon water voorhanden is.
Pleisters: verschillende maten of een rol.
Steriele gaasjes: deze gaasjes zijn steriel verpakt en zijn vrij van vuil of bacteriën. Hierdoor
kan het een wond goed schoonhouden.
Snelverband: verschillende soorten, een combinatie van steriel gaas en verband of een
traumazwachtel, zodat je snel een verband kunt aanleggen.
Verband: steriel verband en/of stevige zwachtel. Meestal zelfklevende of een ideaalzwachtel.
Isolatiedeken: gebruik je om het slachtoffer te beschermen tegen afkoeling en (soms)
verhitting.
Volgorde van handelen bij een ongeval
Als je getuige bent van een ongeval, dan zijn er verschillende dingen die je kunt doen om zo goed
mogelijk hulp te verlenen.
I. Veiligheid van jezelf, omstanders en het slachtoffer
Het eerste waar je op let is de veiligheid van de situatie en veiligheid voor jezelf. Als jou
namelijk iets overkomt, dan blijft het slachtoffer zonder hulp en is er een tweede slachtoffer.
Het slachtoffer op dezelfde plek laten liggen, tenzij de plaats waar het slachtoffer ligt
levensgevaarlijk is. Als er iemand verplaatst moet worden, dan is de rautekgreep de handigste
manier. Deze greep zorgt ervoor dat je het slachtoffer goed kunt verplaatsen, maar wel de
vitale delen van het slachtoffer redelijk beschermd zijn.
Rautek:
1. Kniel aan de achterzijde van het hoofd.
2. Schuif je been onder het bovenlichaam terwijl je het slachtoffer bij de schouders overeind
helpt.
3. Pak met twee handen de onderarm van het slachtoffer, duimen aan de bovenkant. Hierna til
je vanuit je benen het slachtoffer op en sleep je hem weg.
II. Geruststellen van het slachtoffer
Een slachtoffer kan in paniek zijn of jouw hulp niet willen accepteren. Om het slachtoffer rustig
te krijgen moet je heel zeker over komen en medeleven tonen. Je vertelt wie je bent, waarom
je er bent en wat je van plan bent te doen.
, Als je constateert dat een slachtoffer bewusteloos is, bel je meteen 112 en zet je de telefoon
op luidspreker. Als er omstanders zijn, geef je de opdracht om een AED (draagbaar apparaat
dat het hartritme kan herstellen bij een hartstilstand) te halen. Daarna ga je checken of het
slachtoffer nog ademt. Als een slachtoffer bewusteloos is en je weet zeker dat er ademhaling is
en geen nekletsel, dan leg je het slachtoffer in de stabiele zijligging. In die houding blijft de
ademweg vrij. Vervolgens controleer je regelmatig of het slachtoffer nog ademt.
Stabiele zijligging:
1. Kniel naast het slachtoffer en strek de arm.
2. Leg de arm in een hoek van 90 graden.
3. Leg de andere hand met de palm naar buiten tegen het oor aan de andere kant.
4. Buig het been dat het verste weg is.
5. Met één hand pak je het been om het slachtoffer om te draaien, de andere hand beschermt
het hoofd.
6. Zorg dat het slachtoffer goed op de zij ligt.
7. Kantel het hoofd schuin naar achter met de mond naar beneden.
III. Beoordelen van de situatie
Als een slachtoffer bij bewustzijn is, ga je beoordelen hoe het slachtoffer eraan toe is. Kijk naar
blessures, vraag aan omstanders of slachtoffer. Mocht een slachtoffer hevig bloeden, dan zorg
je dat er zo snel mogelijk druk op de wond wordt gegeven. Een slachtoffer dat op de rug ligt en
moet braken moet zo snel mogelijk op de zij worden gelegd, met de snelle kantelmethode. Als
het slachtoffer kan praten kan je vragen wat er is gebeurd, of er een krakend/scheurend gevoel
is ervaren en of het gekwetste lichaamsdeel belast kan worden. Als je niet zeker weet of jij
genoeg hulp kunt bieden, laat je iemand anders halen.
IV. Professionele hulp inschakelen
Het kan zijn dat je 112 moet bellen. De meldkamer vraagt eerst wat voor hulp je nodig hebt
(brandweer, politie of ambulance). Die zal bepalen of er een ambulance moet komen of dat
iemand naar de spoedeisende hulp moet komen van ziekenhuis/huisartsenpost. Als het minder
ernstig is, kun je ook een huisartsenpost bellen of het spoednummer ervan.
V. Het slachtoffer helpen
Daarna ga je het slachtoffer helpen. Als je geen hulp van een expert hebt gehad maar je hebt
twijfels, geef je het slachtoffer advies om naar een medisch specialist te gaan.
Handelingen
Verbinden/wonden
Het eenvoudigste verband is een pleister, dat bestaat uit een plakkend gedeelte en een stukje steriel
gaas. Steriel betekent dat het zo schoon is dat het de wond niet vies kan maken en zo kan
beschermen tegen infecties. Bij grotere (schaaf)wonden is er het losse steriel gaasje, wat je op de
wond legt en met een statisch windsel op de plek houdt. Een wondsnelverband is een steriel gaasje
met daaraan vast plakkers of windsel en is gemaakt om hevige bloedingen snel af te dekken.
Wondsnelverband:
1. Haal het snelverband uit de verpakking.
2. Pak het vast bij de rollen en trek het uit elkaar.
3. Leg het steriele deel van het verband (onderkant) op de wond.
4. Rol de uiteindes van buiten naar binnen, begin daarbij half op de huid half op het verband.
5. Maak het af met een knoopje aan de gezonde zijde.
Zwachtelen is het aanleggen van een stevig verband. Het gebruik is bij bijvoorbeeld een hevige
bloeding in combinatie met een snelverband, om druk op de wond te houden. Voor het aanleggen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dagmarvtk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
