College aantekeningen
Samenvatting hoorcolleges Werk Sport Hobby - Fysiotherapie HU
- Instelling
- Hogeschool Utrecht (HU)
In dit bestand zijn alle hoorcolleges van werk, sport, hobby samengevat.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcollege 2 Fysiologie van pijnIndeling pijn wordt vaak gedaan op tijdsduur
- Acute pijn direct na weefselschade
- Chronische pijn > 3 maanden.
3 soorten pijn:
- Nociceptieve pijn: de pijn die ontstaat op basis van weefselschade
- Neuropathische pijn: Pijn omdat het zenuwweefsel beschadigd is (centraal of perifeer).
- Nociplastische pijn: er is wel pijn, maar niet een hele duidelijke relatie met weefsel.
Emoties, gedrag en cognities en context spelen een belangrijke rol bij pijn.
Fysiologie van nociceptieve pijn (acute pijn)
- Ontstaat wanneer er weefselschade is = noxische prikkel
- Noxische prikkel: beschadiging die leidt tot specifieke sensoren (nocisensoren). Die
informatie komt het lichaam binnen als nociceptie.
- Eerste informatie die wordt doorgegeven:
o Primaire pijn
o Secundaire pijn
Wanneer er weefselschade optreedt begint het perifeer, gaat dan naar ruggenmerg, stijgt dat op via
de hersenstam naar de hersenen. Er komt meteen een reactie vanuit de hersenen terug naar het
ruggenmerg.
Primaire pijn: de eerste hevige pijn die je voelt als je bv. door je enkel gaat. Ontstaat door die
noxische prikkel = duidelijke scherpe en gelokaliseerde pijn. Die info gaat dus vooral over de plaats
en hoe ernstig het is. Wordt via de A delta vezel geleidt.
Secundaire pijn: na verloop van tijd voel je een diffuse pijn (wat vager). Het is er nog wel maar niet
continu aanwezig. Wordt via de C-vezel geleidt. Wordt ook naar emotionele deel gestuurd in de
hersenen.
- Op het moment dat er weefsel beschadigd raakt, ontstaat er een ontstekingsreactie. Komen
allemaal stoffen vrij in het weefsel die ervoor zorgen dat die C-vezel wordt geprikkeld.
- C-vezel reageert op ontsteking en geeft dat door aan het ruggenmerg. Tegelijkertijd geeft die
de prikkel ook weer door aan het weefsel. Niet alleen waar de schade is ontstaan, maar ook
in alle andere uitlopers van die vezel.
- Daar komt Substance P vrij. Dat stofje stimuleert die ontstekingsreactie nog meer.
- Dit zorgt ervoor dat het weefsel rondom de schade veel gevoeliger wordt.
- Hyperalgesie: op het moment dat je je kleine teen hebt gestoten en je stoot die nog een
keer, dan doet het nog meer pijn. verhoogde gevoeligheid voor die prikkels.
- Allodynie: ook prikkels die eigenlijk niet beschadigend zijn zorgen toch voor een pijnsignaal.
Bv. als je heel voorzcihtig aan die kleine teen gaat voelen.
- Perifere sensitisatie: in het weefsel waar de schade zit, wordt het weefsel gevoeliger.
Samenvatting weefselschade:
Primaire pijn Secundaire pijn
A delta vezels C-vezels en SP
Reflex, directe gewaarwording Perifere sensitisatie
Verdwijnt na opheffen noxische prikkel Blijft aanwezig zo lang ontstekingsreactie duurt
Emotioneel, doet ‘lijden’
,Verwerking op ruggenmergniveau (centrale zenuwstelsel)
- A delta vezels en C-vezels lopen allebei naar het ruggenmerg.
o A delta vezels:
Direct naar de hersenen (hersenschors)
Zorgt voor een directe reflex
Gaat snel
o C-vezels
Schakelen vaak over, daar wordt SP (Substance P) afgegeven.
Centrale sensitisatie: in het centrale zenuwstelsel komt dat stofje vrij, zorgt
ervoor dat het gevoeliger wordt.
Gaan meer naar het emotionele deel van de hersenen. Remmen van de pijn
maakt dit dus veel lastiger, omdat er meer stappen worden gemaakt.
Poorttheorie
- 2 prikkels tegelijk het ruggenmerg binnen (vanuit de C-vezel, en de A beta vezel).
- A-beta vezel = tastprikkel
- A-beta vezel zorgt ervoor dat de poort voor de pijnlijke prikkel (c) gesloten wordt.
- De tast wordt doorgegeven en de pijn wordt geremd.
- Bij de A delta prikkel kan dit niet omdat die direct overschakelt.
Pijndemping
Context bepaalt hoeveel demping er plaatsvindt vanuit de hersenen
Descenderende pijndemping: afnemende pijn.
Endorfinen zijn de lichaamseigen pijndempende stoffen, hierdoor wordt de pijn dus geremd.
Enkefaline komt in ruggenmerg vrij en remt het doorgeven van de nociceptieve prikkels in het
ruggenmerg.
Voordelen endorfine t.o.v. morfine
- Endorfine werkt selectief (alleen waar het nodig is)
- Geen bijwerkingen
- Geen tolerantie
Op het moment dat je gaat bewegen komen er endorfinen vrij. Hierdoor wordt dus op een
natuurlijke manier de pijn gedempt.
Pijnverwerking in de hersenen
Verweking vindt niet alleen plaats in het gewaarwordingsdeel, maar ook in emotioneel en cognitief
gebied.
Pijn betekent niet altijd dat er schade is.
Schade leidt niet altijd tot pijn.
Pijn ontstaat in het brein.
, Hoorcollege 3 introductie in bindweefsel
Wat is weefsel?
4 soorten in het lichaam:
- Spierweefsel
- Epitheelweefsel
- Zenuwweefsel
- Bindweefsel
Weefsel: een samenstel van gelijksoortig gedifferentieerde cellen, dus met gelijke of vergelijkbare
(bouw en) functie, die door intercellulaire contacten en extracellulaire tussenstof verbonden zijn.
Functies bindweefsel
- Het vormt het geraamte van je lichaam (skelet)
- Het verbindt de verschillende lichaamsonderdelen (bijv. kapsel verbindt 2 botstukken)
- Het beschermt de organen
- Metabole functie (speelt een rol bij de stofwisseling)
- Opslag van energie (bijv. bij vetweefsel)
- Vorming van littekenweefsel bij schade.
Bindweefsel bestaat altijd uit cellen, vezels en een grondsubstantie
- Cellen stofwisseling - Fibroblast is een cel die de vorm bepaalt van bindweefsel
- Vezels mechanica – om trek of drukkrachten goed op te kunnen vangen.
- Grondsubstantie kneedbaarheid en vormbaarheid. Zorgt ervoor dat de vezels op de goede
plek blijven.
Extracellulaire matrix: vezels en grondsubstantie samen. Het weefsel buiten de cellen om.
Ligament bestaat voornamelijk uit vezels
Vet bestaat voornamelijk uit cellen
Kraakbeen bestaat voornamelijk uit grondsubstantie.
, Vezels
- Bestaan uit eiwitketens (aminozuren)
- Collageen (pezen en ligamenten) en elastine (arteriën, sommige ligamenten)
- Omdat het zo is opgebouwd (veel verbindingen) zorgt ervoor dat een collagene vezels echt
supersterk is.
- Een collagene vezel van 1mm dik kan een gewicht van 10kg dragen.
- Het kan maar een paar procent rekken, dan scheurt het al.
Soorten collagene vezels
- Type 1 90% van al het bindweefsel, erg trekvast
- Type 2 In kraakbeen, kunnen goed tegen druk door sterke waterbinding. Dus beter
omgaan met drukkrachten dan trekkrachten.
- Type 3 Wordt als eerst geplaatst na schade en bijv. ook in lever, weinig structuur.
Bindweefsel in ons lichaam moet continu fit gehouden worden. Ons lichaam vernieuwt het weefsel
steeds weer.
Wie onderhoudt het weefsel? De cel (fibroblast)
Wanneer? In rust (geen inspanning)
- Fibroblast leeft een paar maanden en kan in 1-2 dagen delen als het nodig is.
- Proteoglycanen/GAG’s: 1-14 dagen.
- Collagene vezels
o Ligamenten: 300-500 dagen
o Huid: 14 jaar
o Bot: 10 jaar
o Kraakbeen: 100-200 jaar
Bindweefsel onderhouden, afhankelijk van:
- Aantal actieve cellen
- Beschikbaarheid van zuurstof (doorbloeding)
- Beschikbaarheid essentiële voedingsstoffen (aminozuren, vitamine C)
- Autonome ZS en hormoonactiviteit
- Ziekten of schadelijke stoffen (nicotine, diabetes)
Hoe kun je bindweefsel positief beïnvloeden?
- Wet van Wolff
o Je bindweefsel/bot past zich aan aan jouw belasting
- Wet van Davis
o Meer gericht op meerdere vormen van bindweefsel
Bij grotere belasting wordt er meer bindweefsel neergelegd (hypertofie)
Bij onderbelasting wordt er meer weefsel afgebroken (atrofie)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper riannevanwijngaarden. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79223 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen