Dit document bevat een samenvatting van het vak jeugdrecht ().
De samenvatting bestaat uit de slides, notities, en deels een samenvatting van het boek.
• Les 1: Intro in jeugdrecht & bevoegdheidsverdeling
• Les 2: Kinderrechten
• Les 3: MOF 1
• Les 4: MOF 2
• Les 5: VOS
• Les 6: Gerechtelijk recht, interventies tav ouders, voorbereiding examens
Leerdoelen luik “jeugdbeschermingsrecht”
• Juridisch-criminologisch inzicht krijgen in / en kennis verwerven over (beginselen,
dimensies en bevoegdheidsniveaus van) het Belgisch/Vlaamse jeugdrecht
• Gebruik rechtsbronnen van het Belgische/Vlaamse jeugdrecht (zie Wetboek
Jeugdrecht)
• Inzicht in het Vlaamse / Belgische jeugdrecht.
• Problemen in de praktijk = the law in action
• Wetboek met leren begrijpen je mag het meenemen naar het examen.
• Jeugdbescherming in de enge zin overheidsinstanties / interventies wanneer mag
overheid ingrijpen VOS en MOF
• Kan op vrijwillige of gerechtelijke basis, interventies met dwang maarregel
openleggen via bijzondere instellingen. Doel: bijstand, hulp te verlenen.
• Bijzonder: het gaat over 2 doelgroepen VOS en MOF
• VOS: children in need of care.
• MOF: norm afwijkend gedrag
• Geesteszieke minderjarige (het gaan we niet op in).
1
Hannelore Mason
, Les 1: Intro in jeugdrecht & bevoegdheidsverdeling
*Jeugdbeschermingsrecht:“Het jeugdbeschermingsrecht regelt de (overheids)interventies
ten aanzien van kinderen en jongeren die zich in bijzondere probleemsituaties bevinden of
die delicten hebben gepleegd. Deze interventies betreffen zowel vrijwillige als gerechtelijke
maatregelen, veelal uitgevoerd in specifieke voorzieningen.”
*Art. 5: gaat over de bevoegdheidsverdeling inzake jeugdbescherming. In de nieuwe
reglementering is er een verschuiving van accenten.
• Men spreekt niet meer over “jeugdbescherming”. Wel over “jeugdbijstand” of
“jeugdhulp”. Dit komt omdat de bevoegdheden van de gemeenschappen onder de
koepel “bijstand aan personen” worden gebracht.
• Er is ook een inhoudelijke evolutie. De mija zal minder gezien worden als een
‘rechtsobject’ dat niets te zeggen heeft en bescherming behoeft. Hij zal meer
gezien worden als ‘rechtssubject’ dat participeert aan het maatschappelijk leven,
met eigen verantwoordelijkheid en inspraakrecht.
*Jeugdbeschermingsrecht in de brede zin: = Het geheel van juridische regels die het welzijn
en ontplooiing van jongeren beogen te bevorderen te waarborgen. Kan alles betekenen
(VB: statuut van kinderen in het recht, leerplicht, kinderarbeid, burgerstatuut...). Het algemeen
jeugdrecht heeft betrekking op de juridische organisatie van het gezin, statuut van de mija en
op de wettelijke regeling van algemene maatschappelijke voorzieningen voor mija en gezin
(niet specifiek gekoppeld aan welzijnsnoden).
*Jeugdbeschermingsrecht in de enge zin: = Het geheel van juridische regels betreffende
de overheidsinstantie, door middel van specifieke instellingen of voorzieningen, met het oog
op bijstand aan jongeren wiens welzijn of ontplooiing onvoldoende wordt gewaarborgd door
het gezinsmilieu en de algemeen-maatschappelijke voorzieningen. Eigenlijke
jeugdbeschermingsrecht wanneer ontwikkelingsnoden van mija bijkomende of speciale
interventies nodig heeft.
*2 Overheidsniveaus
1. De vlaamse gemeenschap: decreet van de integrale jeugdhulp 2013: regelt
het jeugdhulp recht.
2. De federale overheid: jeugdrecht 2016 en GAS 2013. Jeugddelinquentie recht.
LET OP: 1 en 2 VOS en MOF.
2 (3)dimensies:
*POS/VOS: children in need of care. Kinderen die slachtoffer zijn van hun opvoeding.
Ontwikkeling wordt bedreigd doordat zijn/haar fysieke, psychische of seksuele integriteit wordt
aangetast of doordat de sociale, affectieve, morele of intellectuele ontplooiingskansen in het
gedrang komen, waardoor het aanbieden van maatschappelijke hulp noodzakelijk zou kunnen
zijn.
*MOF: Jongeren die een als misdrijf omschreven feit gepleegd hebben en hiervoor
vervolgd worden. Kinderen die delicten plegen/normafwijkend gedrag vertonen, voor
de leeftijd van 18 jaar.
(*geesteszieke minderjarigen: kunnen ook gedwongen opgenomen worden.)
2
Hannelore Mason
, 2 soorten interventies:
*vrijwillige hulpverlening/sociale of vrijwillige hulpverlening: jongeren en hun gezin zijn
akkoord met de HV. Dit wordt aangeboden door de jeugdhulpaanbieders, intersecotrale
toegangspoort en de gemandateerde voorzieningen.
*gedwongen hulpverlening/gerechtelijke hulpverlening: jeugdrechtbank gaat
dwangmaatregelen opleggen. Interventies worden dus beslist in een rechtelijke beslissing.
Beslissing gemaakt door de jeugdrechtbank samen met OM en sociale dienst.
LET OP: 1 en 2 kunnen zo wel bij VOS als MOF. Gedwongen is niet alleen voor MOF. Bij VOS
is dit mogelijk na een doorverwijzing van de gemandateerde voorziening OF in dringende
gevallen als jongere meteen beschermd moet worden. Vrijwillig is niet alleen voor POS/VOS,
maar ook voor MOF. Bijvoorbeeld als een onderliggende problematiek het aanknopingspunt
is voor de interventie.
2 bevoegdheidsniveaus:
*Vlaamse gem.: is een belangrijke wetsbron: Decreet van de integrale jeugdhulp (2013):
vooral gericht op hulpverlening. Gaat voornamelijk over de VOS, maar is ook belangrijk voor
MOF.
*federale overheid: is belangrijke wetsbron: jeugdwet (2006) & Gaswet (2013). Gaat
voornamelijk over MOF, maar is ook voor VOS.
VOS en MOF zijn categoriale indelingen van interventies en doelgroepen, niet van de jongeren
zelf. Het is dus perfect mogelijk dat een jongere gelijktijdig tot beide doelgroepen behoort. Dit
komt in de praktijk vaak voor.
*Qualificatie switch: In de praktijk VOS en MOF kennen vaak een switch. Vb. VOS (die bij
de jeugdrechter komt) her kwalificeren naar een misdrijf in gesloten instelling voor MOF vb.
drugsproblematiek. De jongere zit dan in een ernstige VOS, maar er wordt toch een MOF-
vordering opgestart op basis van een, soms opgeblazen, delict. De MOF-kwalificatie geeft
dan toegang tot een gemeenschapsinstelling, terwijl er normaal voor een VOS geen plaats
is.
Beginselen van het jeugdrecht
(Geldt voor zowel het jeugdhulprecht als voor jeugddelinquentierecht)
3
Hannelore Mason
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper HanneloreMason. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.