GE= Gross /Bruto Energie= Voedselopname
FE= Feaces Energie= Ontlasting
DE= Digestible Energie= Wat overblijft/Verteerbaar
UE= Urine Energie= Urine
ME= Metaboliseerbare Energie= Alles wat overblijft
MEm = maintenance = onderhoud
MEp = productie
M = Warmteproductie (minimaal) = MEm + MEp(1 – K) = MEm + (ME – MEm)(1 – K)
Geldt alleen als Ta = TNZ !!! Ta = Omgevingstemperatuur TNZ = Thermoneutralezone
NE = Netto Energie / EB = EnergieBalans / RE = Retained Energy = K(ME – MEm) = K x MEp
= 0 (niet zwanger/lacterend, onder normale condities)
K = Partiële efficiëntie (deel dat verloren gaat bij productie)
1 – K = Factor vd Productie Energie die naar warmte toe gaat
Homeotherme dieren (“warmbloedig”) Vogels/Zoogdieren
- Tachy metabolic = Hoog metabool
- Lichaamstemperatuur (Tb = T body) is onafhankelijk van omgeving
- Actieve regulatie door autonoom zenuwstelsel
- Huidtemperatuur kan lager zijn dan lichaamstemperatuur
Vooral bij de perifere huidplekken, niet bij de huid rondom essentiële organen
Bij bloedvaten vlakbij de huid (oppervlakkig) is het warmer
Heterotherm = grote variatie in lichaamstemperatuur
Gemiddelde lichaamstemperatuur (setpoint) omhoog/omlaag kunnen brengen
Bv. Jonge dieren & Kamelen die overdag een hogere temperatuur hebben dan ’s nachts
Poikilotherme dieren (“koudbloedig”) Insecten/Vissen/Amfibieën/Reptielen
- Brady metabolic = Laag metabool
- Tb wel afhankelijk van omgeving
-Ectoherm: regeling door gedrag (in de zon liggen)
-Endotherm: regeling door activiteit (bij: in bijenkast)
, ΔC = Verandering van
warmteinhoud [J]
≈ 0 bij homeotherm
M=H
≠ 0 bij poikilotherm
Warmteafgifte
- Straling (Hr) bv. de verwarming
- Stroming/Convectie (Hc) dwz. water overheen/lucht langs Hs (H sensibele = wat je voelt)
- Geleiding/Conductie (Hd)
- Verdamping/Evaporatie (He) dwz. via huid of ademhaling He = Latente warmteafgifte
H = Hs + He = Hr + Hc + Hd + He
Geleiding = K = 1 / Isolatie - conductie
- convectie
Dier kan H beïnvloeden door variëren van - straling
Interne isolatie / Vacht isolatie
Interne isolatie *vasoconstrictie & vasodilatatie counter current heat exchange
Vasoconstrictie = bij kou: kleinere bloedvaten weinig warmteverlies
Vasodilatatie = bij warmte: grotere bloedvaten veel warmteverlies
College 2: Warmteafgifte
Straling (Hr)= vast naar vast zonder contact
Hr = A (=opp.) * e1 * e2 * σ * (Tf4 – Ta4) emissiecoëfficiënten (e) afhankelijk van golflengte en golflengte van temp.
Hr = Opp. * constante * ∆T e1 * e2 * σ = h = stralingscoëfficiënt
Afhankelijke van:
- Klimaat direct: stralingstemperatuur omgeving Ta
Indirect: luchttemperatuur via Ta en Tf/Ts & wind via Ta en Tf/Ts
- Dier direct: oppervlakte (A) door gedrag
Indirect: Tf/Ts door veranding It en If
Stralingsverliezen lichte = donkere huid/vacht, Stralingsontvangst donker > lichte huid/vacht (in zon)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sharellev. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.