Cariologie
Gewervelde onderzoogdieren —> tanden direct aan kaakbot versmolten
o Zorgt voor stevige bevestiging maar tanden breken snel af
o Er worden steeds opnieuw tanden gevormd
o Tand bestaat uit
Hard, inert, cellulair glazuur gevormd door epitheelcellen
Dentine = vitale harde bindweefsel, minder gemineraliseerd en meer
veerkrachtig
= gevormd en ondersteund door tandpulpa
Zoogdieren —> tanden aan kaak bevestigd door tandondersteunend bindweefsel
o Bestaande uit
Cementum
Paradontaal ligament
Alveolair bot
o Geeft voldoende flexibiliteit om krachten van kauwen te weerstaan
Tanden ontstaan uit ectoderm en mesoderm
Bel fase —> start productie dentine en glazuur
Tandontwikkeling is afh van interactie oraal epitheel en onderliggende mesenchymcellen
Vitamine A —> belangrijk bij groei epitheel
Vitamine C —> belangrijk bij ontwikkeling van bindweefsel
Vitamine D —> essentieel bij verkalking
Knopstadium = condensatie van ectomesenchym
Reflectiezone/cervicale lus = gebied waar binnenste en buitenste glazuurepitheel samenkomen
aan de rand van het glazuur orgaan
Cellen blijven delen tot tandkroon volledig is
Plaats van toekomstige cuspideontwikkeling = punt waarop differentiatie binnenste
glazuurepitheel voor het eerst plaats vond
Glazuur = ectoderm
Pulpa + dentine = mesoderm
Ectoderm
o Dentale Lamina
o Glazuurorgaan
Cervicale lus
Schede van Hertwig
o Kroonvorming
o (Cementoblasten)
Buitenste glazuur epitheel
Stellate reticulum
Stratum intermedium
Binnenste glazuur epitheel
Ameloblasten
o Glazuur
Kroonvorming
o Tandkiem
Mesoderm
o Dentale papil
Odontoblasten
Dentine
Fibroblasten
Pulpa
, o Dentale follikel
Cementoblasten
Cementum
Fibroblasten
Periodontaal ligament
Osteoblasten
Alveolair bot
o Pulpodentinaal orgaan
Eerst laag dentine dan laag glazuur
Perikymata = nemen af door de jaren
Dentinogenese gaat altijd vooraf aan amelogenese
Apex tand gaat pas volledig zijn na doorkrasten van tand
Apicale foramen = waar zenuw en bloedvat binnenkomt
Wederzijdse inductie = vorming dentinale matrix volgt na vorming glazuurmatrix
Ameloblasten en glazuurprisma’s hebben andere africhting
TOMES-processen
o Geven glazuurmatrix vrij om glazuurstaven te vormen
o Resorberen tegelijkertijd de glazuurmatrix van de naburige staaf
Circadiane klok
o Bepaalt dag en nachtritme
o ’s Nachts = dichtere en resistentere glazuur —> glazuur wordt trager gevormd, meer
gemineraliseerd
o Overdag = glazuur vormt rapper —> mindere kwaliteit
Elke laag glazuur heeft 1 dag nodig
Craniale beweging duwt tand omhoog
Als tand doorbreekt is wortel nog niet volledig gevormd
Poreuze glazuurstructuur = beginnende carieslaesie
Microporositeit/permeabiliteit van glazuur
o Vloeistof en fijne deeltjes kunnen door ongebroken glazuur gaan via minder
gemineraliseerde gebieden
o Lamellen
Scheuren op oppervlakte glazuur
o Retziuslijnen
Laagjes
o Tufts
Glazuurdefecten gevuld met organisch materiaal
o Spindles
Verlenging dentinetubuli in glazuur
Peritubulair dentine
o Dentinematrix die de dentinale tubulus direct omringt
Intertubulair dentine
o Dentine tussen of rond dentinale tubuli
o Minder sterk verkalkt
Pulpa kan helemaal verdwijnen
o Volledig gemineraliseerd
o Tand is niet dood
Tertiair dentine
o Hoe sneller afgezet, hoe minder regelmatig
Permeabiliteit dentine
o Sclerotisch dentine
Stijgt per jaar
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper thk8farma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,49. Je zit daarna nergens aan vast.